2017’nin ilk çeyreğinde bütçe
Bütçe 2017’nin ilk çeyreğinde 14.9 milyar TL açık verdi. 2017 Ocak döneminde işsiz sayısı 3 milyon 9H5 bine, işsizlik oranı yüzde 13’e çıktı. Uzmanlar, bütçe ve işgücü verilerindeki bozulmanın kalıcı olmadığına dikkat çekiyor…
BÜTÇE 2017 yılı mart ayında 19.5 milyar TL, yılın ilk çeyreğinde ise 14.9 milyar TL açık verdi. Bütçe açığının oluşmasında ekonomiye sağlanan teşvik ve destekler ile ertelenen sigorta primlerinin etkisi oldu. İlk üç ayda ödenmesi gereken Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) prim
tahsilatının yılın son çeyreğine ertelenmesiyle bütçe açığında 6 milyar TL’lik geçici bir artış yaşandı. İstihdam seferberliği öncesi dönemde işsizlik oram ve işsiz sayısı beklentiler çerçevesinde yükselmeye devam etti. Türkiye genelinde işsizlik oranı 2017 yılı ocakta bir önceki aya göre 0.3 puan, geçen yılın aynı ayma göre 1.9 puan artışla yüzde 13 oldu. Ocak döneminde işsiz sayısı bir önceki aya göre 112 bin, geçen yılın aynı ayma göre 695 bin kişi artışla 3 milyon 985 bin kişi düzeyinde gerçekleşti.
Ocak dönemi işgücü verilerinin 2016 Aralık ayını da içine aldığına dikkat çeken uzmanlar, şubat ayı itibarıyla başlatılan istihdam seferberliğinin sonuçlarının şubat ve mart ayma ait verilerde daha belirgin görüleceğini vurguladı. Bütçe ve işgücü verilerindeki bozulmanın kalıcı olmadığına dikkat çeken uzmanlar, işsizlikle mücadele ve daha başarılı bir bütçe gerçekleşmesinin yolunun ekonomik reformlardan geçtiğine işaret etti. Referandum sonrası ekonomi yönetiminden gelen açıklamalar da, artık gündemin öncelikli maddesinin ekonomi olacağını, reformlara ağırlık verileceğini ortaya koydu.
İŞSİZLİK ORAM YÜZDE 13
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) geçen hafta 2017 yılı ocak dönemi işgücü istatistiklerini açıkladı. Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsizlik oranı ocakta geçen yılm aynı dönemine göre 1.9 puan artışla yüzde 13 oldu. 2017 Ocak’ta geçen yılın aynı dönemine göre tarım dışı işsizlik oranı 2.2 puanlık artış ile yüzde 15.2 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 5.3 puanlık artış ile yüzde 24.5 olurken, ne eğitim nede istihdamda olanların oramda yüzde 24.3 olarak hesaplandı. Ocakta geçen yılın aynı dönemine göre 15-64 yaş grubunda işsizlik oranı ise 2 puanlık artış ile yüzde 13.3 olarak gerçekleşti. Ocak döneminde işsiz sayısı geçen yılın aynı ayma göre 695 bin kişi artışla 3 milyon 985 bin kişi düzeyinde hesaplandı. Daha önce çalıştığı ekonomik faaliyete göre sınıflandırılan işsizlerin yüzde 50’si hizmetler sektöründen gelirken, sanayi sektörünün payı yüzde 17.9, inşaat sektörünün payı yüzde 14.9, tarım sektörünün payı yüzde 5.9 oldu.
İŞGÜCÜNE 1.1 MİLYON KİŞİ KATILDI
Ocak itibarıyla son bir yılda işgücü sayısı 1 milyon 93 bin kişi artışla 30 milyon 658 bin kişi olurken, işgücüne katılma oram ise 0.8 puan artarak yüzde 51.5 düzeyinde gerçekleşti. Ocak dönemi itibarıyla son bir yılda istihdam 397 bin kişi artışla 26 milyon 672 bin kişiye yükselirken, tarım dışı istihdam 317 bin kişi artışla 21 milyon 780 bin kişi, tarım istihdamı 81 bin kişi artışla 4 milyon 893 bin kişi düzeyinde gerçekleşti. Ocak döneminde istihdam oranı ise 0.2 puanlık azalış ile yüzde 44.8 oldu.
istihdam edilenlerin yüzde 18.3’ü tarım, yüzde 19.8’i sanayi, yüzde 6.5’i inşaat, yüzde 55.4’ü ise hizmetler sektöründe yer aldı.
“BOZULMA KALICI DEĞİL”
2017 yılının ilk çeyreğinde bütçe 14.9 milyar TL açık verdi. Maliye Bakanlığı verilerine göre, ocak-mart dönemde faiz dışı fazla 3.9 milyar TL oldu. Yılın ilk çeyreğinde bütçe gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9.9 artışla 144.7 milyar TL, bütçe giderleri yüzde 21.3 artışla 159.7 milyar TL düzeyinde gerçekleşti. 2017 yılının ilk çeyreğinde vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12 artarak 121.6 milyar TL oldu. Faiz hariç bütçe giderleri ise yüzde 22.2 oranında artarak 140.8 milyar TL’ye ulaştı.
2017 yılı mart ayında bütçe gelirleri geçen yılm aynı ayma göre yüzde 3 azalarak 39.1 milyar TL, bütçe giderleri ise yüzde 25 artarak 58.6 milyar TL oldu. Bunun bir sonucu olarak 2016 Mart ayında 6.6 milyar TL olan bütçe açığmm Mart 2017’de 19.5 milyar TL’ye çıktığım vurgulayan İzmir Ekonomi Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Yetkiner, “Aynı dönemde, faiz dışı fazla da eridi ve Mart 2017 itibarıyla 12.4 milyar TL açık verdi. Merkezi bütçedeki gelişmeler bir bozulmaya işaret ediyor. Elbette bu bozulan rakamların kalıcı olduğunu iddia etmek doğru değil. Uzun dönemde daha başarılı bir bütçe gerçekleşmesinin yolu da ekonomik reformlardan geçiyor” dedi.
“GELİRLER TAHMİNİN ÜZERİNDE”
Bütçe gerçekleşmelerini değerlendiren 3. Göz Danışmanlık CEO’su ekonomist Hikmet Baydar, açığın oluşmasına ekonomiye sağlanan teşvik ve desteklerle, ertelenen sigorta primlerinin önemli etkisi olduğunu söyledi. Bütçe gelirlerinin ilk çeyrekte yüzde 9.9 artarak 144.7 milyar TL olarak gerçekleştiğini belirten Baydar, bunun hedeflerin üzerinde olduğunu kaydetti. İlk çeyrekte vergi gelirlerinin yüzdel2 artarak tahminlerin üzerinde bir artış gösterdiğini belirten Baydar şunları kaydetti:
