23 İlde Yatırım Teşvikleri
BAŞVURULAR YEDİ AJANSA
Cazibe Merkezleri Programı’nda başvuruların toplandığı yedi kalkınma ajansı var. 23 ilin bağlı olduğu yedi kalkınma ajansı, kendi bölgelerinin fırsatlarını yatırımcılara sunmanın yanı sıra kendi destek programlarıyla yeni girişimcilere de önemli hibe destekleri veriyor.
Bu ajanslardan biri olan Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA), yapılan başvurulara göre, 30 bine yakın istihdama kapı aralayacak. Van, Muş, Bitlis ve Hakkari illerini kapsayan DA-KA’ya toplamda 1,5 milyar TL’nin üzerinde başvuru oldu. Bu bölgede en büyük yatırımı ise Van aldı.
Ağrı, Ardahan, İğdır ve Kars illerinin yer aldığı Serhat Kalkınma Ajan-sı’na ise 1 milyar 650 milyon TL’lik yatırım başvurusu yapıldı. Özellikle tekstil, gıda ve hayvancılık sektörlerinin öne çıktığı bölgeye yapılan başvuruların istihdama katkısının 3 bin 500’ün üzerinde olması bekleniyor. Serhat Kalkınma Ajansı’ndan aldığımız bilgiye göre, Cazibe Merkezleri Programı’nın yanı sıra küçük işletmeler için de bu yıl 19 milyon TL’lik kaynak ayrıldı. Bu bütçe sayesinde Cazibe Merkezleri Programı’na başvura-mayan küçük ölçekli girişimciler de desteklerden paylarına düşeni alacak.
KARACADAĞ LİDER OLDU
Cazibe Merkezleri Programı kapsamında en fazla yatırım alan illerden Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın yer aldığı Karacadağ Kalkınma Ajansı’na 500’e yakın başvuru oldu. Yaklaşık 9,5 milyar TL’lik yatırım başvurusu alan bu iki ilde 32 bin civarında yeni istihdam öngörülüyor. Karacadağ Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Haşan Maral, Diyarbakır ve Şanlıurfa’da faaliyet gösteren yatırım destek ofisleriyle hem bölge içinde bilgilendirme toplantıları yaptıklarını hem de bölge dışındaki sanayi illerinde bilgilendirme yapıldığını söylüyor. Yüz yüze bilgilendirme ve toplantılar sayesinde bugüne kadar 2 binden fazla yatırımcıya ulaştıklarını belirten Maral, ajansın destek programlarına da devam ettiğini iletiyor.
Büyük yatırımların yanı sıra KOBİ’leri ve girişimcileri de unutmadıklarını ve 2017’de önemli destekler sunmaya devam edeceklerini söyleyen Haşan Maral, güdümlü projelere 12 milyon TL hibe ve kredi desteği verileceğini açıklıyor. Maral, Cazibe Merkezleri Programı dışında verdikleri diğer destekleri şu sözlerle anlatıyor: “Ajans olarak 2017 yılı için öngördüğümüz destekler mali ve teknik olmak üzere iki kısımdan oluşuyor. Bölgesel gelişmeyi hızlandırmak amacıyla, bölge planlarında ya da saha çalışmaları sonucunda belirlenen alanlar için bölgedeki girişimcilik ve yenilikçilik kapasitesini geliştirecek nitelikteki projelere Güdümlü Proje Destekleri yöntemiyle 12 milyon TL kaynak aktarılacak. Yine Diyarbakır ve Şanlıurfa illerinde faaliyet gösteren işletmeler için gerekli mevzuat düzenlemeleri yapılmasını müteakip faiz desteği ve faizsiz kredi desteği altında toplamda 2,2 milyon TL desteğe çıkılması planlanıyor. Teknik Destek Programı için de 2 milyon TL’lik kaynak ayrıldı.”
TARIMSAL ÜRÜNLER ÖNDE
Erzurum, Erzincan ve Bayburt’un yer aldığı Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı’na (KUDAKA) ise yatırım destek ofisleri aracılığı ile 193 başvuru yapıldı. Yaklaşık 3 milyar TL’yi bulan yatırımlarda yüksek irtifa ve bozulmamış doğal yapıdan kaynaklanan ayırt edici özelliklere sahip tarımsal ürünlere yapılan yatırımlar öne çıkıyor. KUDAKA’dan yapılan açıklamaya göre, başta nitelikli ve ayırt edici özellikteki ürünler olmak üzere tarımsal üretimin miktar ve kalitesinin artırılması, bölgede üretilen hammaddenin işlenerek katma değerli ürün haline getirilmesi hedefleniyor.
Bunun için Cazibe Merkezleri Programı’nm yanı sıra iş ve yatırım ortamının geliştirilmesi, bölgedeki kamu ve özel sektör kuruluşlarının ihtiyaç duydukları alanda projelerin gerçekleştirilmesi amacıyla önemli bir kaynak da ayrılmış durumda. 2017 yılı içerisinde uygulamaya konulması planlanan mali ve teknik destek programları çerçevesinde 16 milyon 750 bin TL kaynak ayrılmış bulunuyor.
BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANI FARUK ÖZLÜ
“Bölgeye dinamizm kazandıracak”
“Ortaya konulan son teşvik paketinin, özellikle Doğu ve Güneydoğu illerimize yönelik hazırlanan Cazibe Merkezleri Programfnın, 2017yılında sanayi yatırımlarının önünü açması beklenmektedir. Cazibe Merkezleri Programı kapsamındaki destekler Kalkınma Bakanlığı koordinasyonunda Kalkınma Bankası tarafından verilecektir. Söz konusu destekler, Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerimizde yatırım yapmak isteyen sanayici için itici güç oluşturacak olup, bölge ekonomisine de dinamizm kazandıracaktır. Öte yandan bakanlığımız tarafından hazırlanan üretim reform paketi tasarısı ile de mevcut yatırımların birçok sorunu çözüme kavuşmuş olacak ve yatırım iklimi iyileştirilecektir.”
TÜSİAD BAŞKANI EROL BİLECİK
“Nitelikli insan kaynağını bölgede tutmak önemli”
“Cazibe Merkezleri Programı’nı yakından takip ediyoruz, çok değerli buluyoruz. Bölgeler arasındaki gelişmişlik farklarının azaltılması, TÜSİAD olarak bizim öncelikli çalışma konularımızdan biri. Bölgesel Kalkınma Yuvarlak Masa’mızda bu konuda çeşitli çalışmalar yürütüyoruz. Birkaç yıl önce, çatışmaların da sona ermesiyle bölgenin yatırım ortamının iyileştirilmesi için bir hamle başlatmıştık. Cizre’de, Batman’da Yatırımcı Danışma Konseyi toplantıları düzenlemiş, TÜSİAD üyelerini bölgeye götürmüştük. Bölge iş insanları ile bir araya gelmiş, yatırım ve işbirliği olanaklarını konuşmaya başlamıştık. Maalesef sonra hepimizin bildiği gelişmeler yaşandı. Umuyoruz ve inanıyoruz ki, bir an önce huzurlu ve verimli olağan günlere dönelim. Bu inancımızla zaten o dönem başlattığımız projelerimizi durdurmadık. Bu tür yeni yatırımların desteklenmesinin öneminin yanı sıra, bölgede mevcut ekonomik yapının desteklenmesini de önemli görüyoruz. Cazibe Merkezleri Programı ile yatırımcıya ciddi destekler sunuluyor. Verilen bu destekler sanayiciler açısından çok önemli. Bununla birlikte, bölge açısından yatırımcılar için önemli bir diğer hususun da nitelikli insan kaynağını bölgede tutmak, bunu sağlayacak koşulların oluşturulması olduğunu düşünüyorum.”
DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI BAŞKANI AHMET SAYAR
“Gıda, tekstil ve inşaat gelişecek”
“Cazibe Merkezleri Programı, Türkiye’nin batısına göre ekonomik gelişimde geride bulunan 23 il için çok önemli bir destek işlevi gördü. Bugüne kadar yapılmış en iyi uygulama diyebilirim. Program ile birlikte hayata geçecek yatırımlar, önümüzdeki dönemde farklı sektörlerde yeni yatırımların da önünü açacak. Diyarbakır özelinde, tarıma dayalı gıda sanayiinde ciddi bir atılım görüyoruz. Hem 05B içindeki şirketlerimizde hem de kent dışındaki Diyarbakır sermayesinde yatırım iştahı artıyor. Nüfusun genç oluşundan hareketle tekstil sektörü için de önemli yatırımlar gündemde. Bunun yanında yapı malzemeleri ve plastik ürünler imalatı, yeni dönemde kentimizde hızla gelişecek alanlar olacak.”
MALATYA TİCARET VE SANAYİ ODASI BAŞKANI HAŞAN HÜSEYİN ERKOÇ
“Yatırımlar yeni girişimleri güçlendirecek”
“Cazibe Merkezleri Programı ile Doğu ve Güneydoğu illerinde ciddi bir yatırım atağı başlayacak. Yapılan başvurulara göre Malatya en fazla ilginin olduğu illerden biri. Malatya, bölgede ticaret, sosyal hayat ve huzuruyla diğer illerden ayrışıyor. Tekstil ve tarım ile hayvancılıkta kümelenmeye uygun bir nokta olarak yer alıyor. Eğer OSB’de yapılacaksa tekstil yatırımları 6. Bölge teşviklerinden de faydalanabiliyor. Malatya’nın güçlü sanayi altyapısıyla da yatırımları çekmeyi başardığını söyleyebiliriz. Mesela 1. OSB’de devreye alınan ikinci etap yatırım 25 bin kişiye istihdam sağlayacak. Bu yatırımlar kentin ekonomik anlamda gelişimine çok önemli katkılar sunuyor. Yatırımların hayat bulmasıyla yeni girişimler de güçlenecektir.”
