4G Teknolojisi Nedir? – 4G Teknolojisine Geçiş
Daha hızlı internet deneyiminin çaresi 4G’de. Ne var ki, teknolojinin hayata geçmesi için regülasyonların hazırlanması ve altyapının geliştirilmesi gerekiyor. Herkes hazırız diyor ama sektörde 2016’dan önce adım atılması beklenmiyor…
YÜKSEK iletim hızlarıyla daha hızlı ve keyifli bir internet deneyimini mümkün hale getiren dördüncü nesil iletişim teknolojisini hayata geçiren ülke sayısı hızla artıyor. Bu konu Türk telekom sektörünün de uzun süredir gündeminde bulunuyor. Ancak 2010 yılından bu yana konuşulmasına rağmen :
Türkiye bu teknolojiyle henüz tanışabilmiş değil. GSA’ya (Global Mobile Suppliers Association – Küresel Mobil Tedarikçiler Birliği) göre, bugün itibariyle dünya üzerinde 97 farklı ülkede 4G için bir standart haline gelen toplam 263 ticari LTE (Long Term Evolution) şebekesi faaliyet gösteriyor. Bu rakamın 2014 sonunda 350’ye çıkacağı tahmin ediliyor. Sadece 2013’te dünya çapında kurulan LTE şebeke sayısı 112 olurken, 4G’ye geçen ülke sayısı ise 29. Dediğimiz gibi bu ülkelerin arasında Türkiye yok. Bu durum, tıpkı 3G’de olduğu bi Türkiye’nin 4G’ye geçiş konusunda da süreci geriden takip ettiği şeklinde değerlendiriliyor.
HER ŞEY HAZIR AMA…
Bunun nedenlerine geçmeden önce hatırlayalım, eski Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım zaman zaman yaptığı açıklamalarla 4G’ye ilişkin düzenlemelerin devam ettiğini ve geçişin 2015 yılında başlayacağını söylemişti.
Yıldırım bir diğer açıklamasında ise, 4G’de 3G’den farklı bir yaklaşım izleneceğini ve operatörler arasında altyapı paylaşımı uygulanacağına işaret etmişti. Buna karşılık, hem mobil operatörler hem de altyapı sağlayıcılar gerçekleştirdikleri testlerle her fırsatta 4G için hazır olduklarını gösterdiler. Sadece geçen yıl Türkiye’de 1 milyon adet LTE uyumlu cihaz satışı gerçekleşti ki bu rakam toplam akıllı cihaz satışının yüzde 12’sini oluşturuyor. Bugün dünya geneline baktığımızda farklı farklı üreticilerin ürettiği LTE destekleyen terminal sayısının 1240’a ulaşmış olduğunu görüyoruz. Bunların yarısından fazlası sadece 2013 yılında üretilmiş modeller.
Yine Türkiye’ye dönecek olursak… Türkiye’de akıllı cihazların artışıyla birlikte mobil veri tüketimi de buna paralel olarak hızla artıyor. Dolayısıyla 3G’den daha geniş bant aralıklarına ihtiyaç duyuluyor. Hal böyle olunca neden hala 4G teknolojisinin avantajlarından faydalanamıyoruz sorusu geliyor akıllara…
ŞEBEKE PAYLAŞIMI ŞART
Operatörlere ve altyapı sağlayıcılarına göre, 4G’nin Türkiye’de hayata geçmesi için öncelikle gerekli regülasyonların ve ilgili altyapı geliştirmelerinin tamamlanması gerekiyor. Bugüne dek 14 ülkede 4G’yi hayata geçirmiş bir operatör olan Vodafone’un Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Haşan Süel, öncelikle fiber transmisyon altyapısının oluşturulmasının 4G için gerekli ve önemli bir ön şart olduğunu söylüyor.
“Bugün itibariyle mükerrer yatırımlar yapılmaması ve ülke kaynaklarının daha etkin kullanılması için beklediğimiz regülasyon kararları var. Önerimiz regülasyon kararlarıyla, ülkedeki mevcut fiber altyapının tüm operatörlerin eşit rekabet koşullarını sağlayacak şekilde erişime açılabilmesidir” diyen Süel, şebeke paylaşımının 4G’nin etkin şekilde hayata geçirilebilmesi için kaçınılmaz olduğunu düşünüyor.
Bu noktada şebeke paylaşımı, 4G teknolojisine geçişte en kritik nokta olarak öne çıkıyor. Ulaştırma Bakanlığı tarafından 4G lisanslarının ortak tesis kullanım şartıyla verilmesi üzerine, dördüncü nesil teknoloji hizmeti için her operatör ayrı ayrı baz istasyonu kurmayacak ve herkes aynı altyapıyı kullanacak. Bakanlığın bu kararı, mükerrer yatırımları engellemiş olacak.
“BELİRSİZ BİR GELECEK DEĞİL”
Diğer tüm sektör yetkilileri de Süel gibi şebeke paylaşımı konusunda hemfikir. Avea Mobil Bağlantı Direktörü Baran Yürdagül ise eşit bant genişliğine konusuna değiniyor. Avrupa Birliği ülkelerine bakıldığında genişbant politikalarım belirlerken öncelikle spektrum konusunda gerekli adımların atıldığını söyleyen Yurdagül konuyla ilgili olarak şunları söylüyor: “Bu ülkelerde 900 MHz gibi 1 GHz altındaki bantlarda kapsama ve maliyet avantajı 0aran’fur sağlayan bantların dengeli dağılımının sağlanması, hedeflendi. Sonrasında bu bantların farklı teknolojiler için kullanılmasına izin verildi.” Türkiye’nin bunun ilk aşamalarında olduğuna dikkat çeken Yurdagül, bu konuda karar alınması halinde tüm işletmecilerin GSM bantlarında eşit bantgenişliğine sahip olmasının sağlanacağını, dengeli dağılımın sağlanması sonrasında ise bu spektrumun yeni nesil teknolojiler için kullanılmasına izin verilebileceğini belirtiyor.
Bu arada hemen belirtelim, düzenlemeler konusunda görüşlerine başvurmak istediğimiz Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) ve Bakanlık yetkililerinden görüş alamadık.
Mobil genişbant, 3G ile başlayan, LTE ve LTE Advanced ile devam edebilecek bir
teknoloji. Turkcell Şebeke Operasyonlarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Bülent Elönü’den aldığımız bilgilere göre, 4G artan veri talebini karşılamak amacıyla 3G şebekesine ek olarak kurulan bir teknoloji olacak ve 3G’yi veri talebinde tamamlayacak. Ülkemizde 4G konusunda bir zaman planının olmadığına da işaret eden Elönü, “Elimizde 4G teknolojisini ülkemize hiç vakit kaybetmeden sunabilecek imkanlar mevcut” derken, bugün artık 4G dendiğinde belirsiz bir gelecekten bahsedilmediğini savunuyor.
