AVM’lerin Patronları, AVM İşletmeciliği

BİRÇOK PROJEDE İMZASI VAR

Multi Development’la ortaklığını bitirip Forum AVM’lerin tamamını bu şirkete devreden Turkmall, AVM alanındaki cn önemli firmalardan. Tepe Nautilus’ta Tepe Grup’yla ortak. Mİ isimli AVM’leri ise Metro Group ve Fiba Holding’le birlikte işletiyor. Bu AVM’lerden Mİ Gaziantep’te 77, Kartal’da 59, Adana’da 126, Konya’da ise 81 kiracı var. Tepe Nautilus’ta ise 131 mağaza bulunuyor.

Turkmall’un şu anda faaliyette olan ve tamamı kendisine ait bir AVM’si yok. Ancak birçok projenin inşaatına start verilmiş durumda. Bunlardan tamamı kendisine ait olan Novada Maslak’ta 50, Novada Outlet Keşan’da ise 80 mağaza yer alacak. Torunlar Grubu’yla ortak inşa edilen Bulvar Samsun’da 40, Oyia Company ile ortak olduğu Libya Forum Oyia’da 180, Al İnmaa isimli şirketle yine aynı ülkede kurduğu Forum Andalus’ta ise 150 mağaza bulunacak.

Starmall, Fiba Holding ve bir Körfez yatırım fonuyla ortak olduğu Çin’deki Plaza Shenyang’da ise 306 mağaza bulunacak.

Tamamı Turkmall’a ait Novada Outlet Söke’nin süpermarket kısmında Kipa Ekstra açıldı. 65 mağazanın bulunacağı AVM’nin tamamı bu yılın ilk yarısında hizmete girecek.

Turkmall’un projesini geliştirip aynı zamanda ortağı olduğu AVM’lerden Novada Ataşchir (yaklaşık 70 mağaza) ile Marina İstanbul ve Gürcistan Tiflis’teki Tbilisi Mail projeleıi-ninse inşaatı sürüyor.

TurkmalPuıı halen geliştirme aşamasında olduğu projeler ve yatırımcıları şöyle sıralanıyor: Novada Tokat (Turkmall-Yıl-taş), Novada Maltepe (Diktaş), Plaza Ya-roslavl (Turkmall-Plaza), Forum Delisi (Turkmall-Foruın Delisi Ltd), Mazi Mall-Irak (Mazi Land), Forum Royal-Mısır (Turkmall-Al Babtain), Forum Kosova (ND Holding), Forum Outlet Rustavi-Gür-cistan (Turkmall-Bank of Georgia).

Turkmall CEO’su Levent Eyüboğlu, bugüne kadar 20 AVM inşa ederek perakende sektörünün hizmetine sunduklarını belirtiyor. Bu AVM’lerin toplam kiralanabilir alanının 2.5 milyon metrekare olduğunu kaydeden Eyüboğlu, 2 bin 500’den fazla da kiralama yaptıklarını ifade ediyor.

Turkmall, faaliyette olan AVM’lerde kiracılarla 5 ila 20 yıllık kontratlar yapıyor. Eyüboğlu, projenin finansmanını hangi para biriminden sağlamışlarsa kiralamasını da o para birimi üzerinden yaptıklarını vurguluyor. Turkmall, kiracılarının cirosu üzerinden yüzde 3.5 ila yüzde 20 arasında pay alıyor.

İSMİNİ VİA/PORT’LA DUYURDU

Temelleri 1953 yılında kurulan Bayraktar İnşaat’a dayanan Bayraktar Grubu bir aile şirketi. Bugüne kadar başta İstanbul ve Ankara olmak üzere birçok ilde çeşitli projeleri hayata geçirmiş. Ancak ismini asıl 2008 yılında İstanbul Kurtköy’de kurduğu Via/Port AVM ile duyurdu. Ardından 2009 yılında Ankara Via/Life Outlet’i açarak AVM yatırımı alanında iddialı olduğunu gösterdi. Her iki AVM de Bayraktar Grubu iştiraki olan Via Development & Management Co bünyesinde faaliyet gösteriyor. Bu AVM’lerin toplam kiralanabilir alanı 100 bin metrekareyi buluyor. Euro cinsinden kiraya verilen AVM’lerde toplam 300 kiracı var. Bu mağazaların metrekaresi ortalama 30 euro’dan kiraya verildiğini düşünürsek, aylık 3 milyon euro kira geliri elde edildiğini söyleyebiliriz.

Bu arada, Bayraktar Grubu’nun Kay-seriPark AVM’ye Artaş Grup ile ortak olduğunu da belirtelim. AVM yatırımı konusunda Bayraktar Grubu’nu, Yönetim Kurulu Üyesi Coşkun Bayraktar temsil ediyor.

Grubun şu anda proje aşamasında olan iki AVM yatırımı daha var. Gürsoy Grup ile ortak hayata geçirilecek bu projelerden biri İstanbul Gaziosmanpaşa’da inşa edilecek Via/Port Venezia. Konut ve ofis bölümlerinin de bulunacağı outlet tarzı bu AVM, 82 bin metrekare kiralanabilir alana sahip olacak ve 200 mağazadan oluşacak. İstanbul Eyüp’te kurulması planlanan ikinci AVM’nin detayları ise henüz belli değil.

6 AVM’NİN ORTAĞI

Keleşoğlu tnşaat’ın patronu Mustafa Keleş, 1988 yılından bu yana müteahhitlik yapıyor. Bugüne kadar birçok rezidans, villa ve lüks konut inşa etti. Türkiye’de AVM’lerin kurulmaya başlamasıyla birlikte 2001 yılında İstanbul Florya’da bulunan Flyinn’i hayata geçirerek bu alana yoğunlaştı. Şu anda Flyinn’le birlikte Capacity, Historia, Metroport, APlus Ataköy ve Pelican Mall’un ortaklarından. Bu 6 AVM’de toplam 840 mağaza var. Bu mağazaların aylık kirası metrekare bazında ortalama 40 dolar. Mustafa Keleş ayrıca, Türkiye’nin ilk otomobil AVM’si olan Autopia’nın yüzde 55 ortağı konumunda.

Mustafa Keleş, İstanbul’da AVM yatırımı yapmaya devam edeceklerini belirtiyor. Nitekim Florya’da Koru Florya ismiyle yeni bir projeye başlanmış. Aydınlı Grup’la ortak inşa edilen bu projenin konut bölümü de bulunuyor.

Temeli Vedat Aşçı tarafından 1980 yılında Almanya’da atılan Astaş Holding, Tekstil makineleri üreticisi Juki’nin yıllarca distribütörlüğünü yaptı. 5 şirketi bulunan Astaş Holding, AVM alanına 2008 yılında açılan Astoria ile girdi. 100 mağazanın bulunduğu Astoria’nın 35 bin metrekare kiralanabilir alanı var. Astoria da kirası en yüksek AVM’ler arasında. Mağazalar metrekaresi 45 euro’dan kiralanıyor. Bazıları ise cirodan yüzde 10 pay ödüyor.