Makaleler

İş Yaşamında Nezaket Kuralları

Ağzın doluyken konuşma, teşekkür et, bir şey isterken ‘lütfen’ de… Küçük yaşlardan beri hem evde hem okulda nezaket kuralları konusunda ailemiz, öğretmenlerimiz bizi uyarır, yapılması gereken şeyleri söylerler. Bu kurallar iş dünyasında da devam eder. Tabii çok daha çeşitlenerek. İşin içinde artık ast-üst ilişkileri, iş arkadaşlarıyla iletişim gibi konular da vardır. Sorulduğunda birçoğunu zaten biliyoruz ama uygulamaya geldiğinde birçok kişi nezaket kurallarına uymuyor.

is-nezaketKüçük yaşlarda temel nezaket kurallarını almaya başlarız. Oturma, kalkma, selamlama, bir şey isterken ‘lütfen’ deme, yaşça büyüklerle konuşurken ve onlarla olan ilişkimizde saygılı olma gibi birçok konuda nasihat almışızdır. Çalışma hayatında bu genel kurallar hâlâ geçerli olduğu gibi, bazı özel kurallar da var. Tabii bunlar da zamanla, şartlarla değişiklik gösteriyor. Eskiden müdürün, yöneticinin önüne çıkarken ceketin önü iliklenirken şimdi daha rahat bir tutum sergilenebiliyor mesela.

Nezaket kuralları aslında bildiğimizi sandığımız ancak üzerinde neredeyse hiç düşünmediğimiz kurallar. Nezaket kuralları denildiğinde akıllara daha çok oturmak–kalkmak, masa kültürü ve düzeni gibi sosyal konular geldiğini belirten Zarafet Akademi’nin kurucusu olan ve bireysel, kurumsal alanda eğitimler veren Gökhan Dumanlı, ilk akla getirilmesi gereken şeyin yürüyüş, duruş ve selamlama olduğunu söylüyor: “Daha sonra sırası ile diğer kurallar birbirini takip ediyor. Okul ve iş hayatı içerisinde böyle bir eğitimden ne yazık ki geçilemiyor.

Kişi ailesi ve çevresinden gördüklerini uyguluyor ve bu da ne yazık ki yetersiz kalıyor. Yıllardır iş ilanlarında kullanılan ‘prezantabl’ kelimesinin içeriği nezaket kurallarını bilmek ve bu kuralları kişinin başvuru yaptığı işte gösterebilme yetisidir ama ne yazık ki hem adaylar hem de işverenler bunu görmezden geliyor.”

Bu kuralları bilmek saygınlık kazandırıyor

Nezaket Uzmanı Yaprak Tecir, yeni neslin iş hayatında nezaket kuralları konusunda çok bilgili olmadığını ancak kendilerini geliştirmek konusunda çok istekli olduklarını söylüyor.

En çok çiğnenen nezaket kuralları hitap ve tanıştırma konusunda. Dumanlı, “İş hayatında ‘sen’ yoktur, ‘siz’ vardır. İsimleri haricinde iletişimde mutlaka ‘siz’ ifadesini kullanmamız gerekir” diyor.

Tecir ise, kişinin çevresindeki kişilerle tanışırken kendisini net ve açık bir şekilde ifade etmek yerine çekingen davranarak göz teması kurmaktan kaçındığını belirtiyor. Tokalaşırken, kendine güvenli duruşu tam olark yansıtamıyorlar. Karşılıklı saygının öneminden bahseden Tecir: “Karşılıklı selamlaşma, günaydın, iyi akşamlar, iyi çalışmalar ifadeleri çok önem kazanıyor. Bu durum da şirket kültürünü ve çalışan motivasyonunu olumlu yönde etkiliyor.”

Bir diğer konu kişilerin özel alanlarına saygı konusu. İş arkadaşlarıyla, patronla ve müşterilerle konuşurken nerede durulması gerektiğini bilmek gerekiyor. İyi bir dinleyici olmak, konuşanın sözünü kesmemek, rica ve teşekkür konusunda cimri davranmamak, randevulara zamanında gitmek ve geç kalma halinde haber vermek, cep telefonlarını gerektiği yerde kapamak ve konuşmak gerektiğinde kimseyi rahatsız etmeyecek bir tonda, uygun bir şekilde kısa ve öz konuşup kapatmak gerekiyor. Nezaket kurallarını bilmek insana güven veriyor, saygınlık kazandırıyor. Bu kurallara uyan kişinin, iş yaşamında fark edildiğini, tercih ediliğini belirten Dumanlı, bazen en basit kuralları bile uygulamada yetersiz kalınabildiğini ifade ediyor.

Çokuluslu şirketlerde eğitim verilmeli

Çokuluslu şirketlerde çalışanlar arasında kültür farklılığından ötürü sorunlar yaşanıyor. Yöneticilerin ekiplerini yönetme ve çalışanların takım sinerjini oluşturma anlamında sıkıntıları oluyor. Burada takım halinde kurum kültürü eğitimi verilmeli ve akabinde iş ve sosyal yaşamda nezaket kuralları eğitimialınması gerekiyor. Birlikte yapılacak farklı aktivitelerle de kişilerin adaptasyon süreci hızlandırılabilir ve iş dışındaki ortak paylaşımlarla kişilerin birbirilerini daha iyi tanımaları sağlanabilir.

Hem iş hayatında hem sosyal hayatta dikkat edilmesi gerekenler

Tanışma

– Erkek kadına, ast üste, genç yaşlıya tanıştırılır.

– Karşılaşmada ilk selamlama kadından gelmelidir.

– Kadın elini uzatmadıkça erkek selam vermek için elini uzatmamalıdır.

– El sıkışmalarında her zaman sağ el uzatılmalıdır ve ne çok sıkı ne de yumuşak olmalı.

– Parmakların ucu ile değil, elin bütünü kullanılmalıdır. El sıkışırken göz teması da kurulmalı.

– Tanışan kadın ve erkek arasında sohbeti ilk başlatan kadın olmalı.

İş yemeklerinde

– İş yemeklerinde müşteriler ayakta karşılanmalı.

– Yemekte konuşurken çatal ve bıçağını elde tutmamak, yemeğe devam edildiğini göstermek için tabağın içinde çapraz bir şekilde bırakmak, yemek bittiğinde de paralel şekilde bırakmak gerekir.

– Zorunlu olmadıkça masadan kalkılmamalı.

– Yemek hızı masadaki diğer kişilerden ne çok yavaş ne de daha hızlı olmalı.

– Masada kürdanla dişler temizlenmemeli, ağızda yemek varken konuşulmamalı, ses çıkararak yemek yenmemeli.

– Restorana girerken erkek önden gidip kadının kapısını açmalıdır.

– Garsona siparişleri erkek vermeli.

– Bir kapıdan geçerken kadın önden yürür. Yürüyüşlerde erkek her zaman kadının sol tarafındadır.

– Kadın araca binerken ve araçtan inerken kapısı açılmalı ve eve bıraktığımızda kapıdan içeri girene kadar beklemek gerekir.

İlişkilerde

– Astlar, üstlerinin odalarını ziyaret edecekleri zaman kapıyı vurmalı; içeri girdikten sonra da içeri girme sebeplerini bildirip müsait olup olmadıkları sormalı.

– Kendilerine oturup beklemeleri söylendiğinde bunu yapmalı, odadan çıkacakları zaman direkt arkalarını dönüp çıkmamalı önce geriye doğru bir iki adım atmalı akabinde kapıya doğru yönelmeliler.

Telefonda

– Telefonla konuşurken başka hiçbir şey ile meşgul olmamak gerekiyor.

-Telefonu açmadan önce yüzümüze bir tebessüm yerleştirmemiz ses tonumuzun pozitif bir enerji ile karşı tarafa geçmesine vesile olur.

– Ağzımızda sakız ve ya herhangi bir yiyecek varken telefon açılmamalı.

– Arayan sizseniz, öncelikle kendinizi tanıtmalısınız.

– Aradığımız kişiye ulaşamıyorsak mutlaka not bırakmalı ve kiminle görüştüğümüzü sorarak telefonu o kişinin adını kullanarak kapatmalıyız.

– Üstünüzle konuşurken üstünüz kapatmadan kesinlikle telefonu kapatmayın.

– Bir kişinin cep telefonunu aradığınızda konuşmak için uygun olup olmadığını öğrenmeniz gerekir.

– Telefon en fazla 4 kez çaldırılmalı cevap alınmıyorsa kapatılmalı.

İletişim

– Kişi ve kurumların birbirleri ile iletişime geçme taleplerine mutlaka dönüş yapılmalı.

– Randevu vermemek için sürekli yoğunluktan bahsederek karşı tarafın vaktinin değersiz olduğu gibi bir izlenim oluşturulmamalı.

– Bırakılan mesajlara dönüş yapılmalı.

– Özellikle uluslararası firmalarla iletişime geçerken o firmanın bulunduğu ülkenin kültürel özelliklerini göz ardı etmeli.

Teknoloji olumsuz etkiledi

Teknolojinin nezaket kurallarını olumsuz yönde etkilediğini belirten Yaprak Tecir, özellikle e–posta gönderimlerinde nezakat kurallarının gözardı edilebildiğini söylüyor: “Hitap ettiğimiz kişinin unvanını dikkate almadan, sınırlar koymadan yazabiliyoruz. Bitiriş cümlesi ve iyi niyet cümlelerine yer verme ihtiyacı duymuyoruz. Yapmamız gereken, e- postayı kime hitaben gönderiyoruz, hangi amaçla gönderiyoruz, bu konuların vurgulanmasıdır. Ayrıca bitiriş cümlesi ve iyi niyet cümlelerinin yer almasına dikkat etmek gerekir.”

Hürriyet İK – Zeynep MENGİ

Hem indirmesi hemde kullanımı tamamen ücretsiz

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu