Karadut Yetiştiriciliği ve Üretimine Yatırım Yapın
10 dekarda 30 bin TL kazanç
Ticari anlamda dut yetiştiriciliği yapmak istiyorsanız en az 10 dekarlık bir alanda bahçe kurmanız öneriliyor. Bu alana 200 fidan dikilebiliyor. Dut fidanları türüne göre 10-30 TL arasında satılıyor. Buna göre 10 dekarlık bir bahçe için en az 2 bin TL’lik fidan almanız gerekiyor. Hasat zamanı silkeme makinesi almanız öneriliyor. Bunların fiyatları bin 700 TL+KDV’ den başlıyor.
İlk yıl ihtiyacınız olmasa dahi ileriki dönemlerde bir kurutma ünitesi, makinesi almanız gerekecek. Bunun maliyeti ise kapasitesine göre değişiyor. Örneğin, günlük 150-200 kg kurutma yapılabilecek bir makinenin fiyatı 11 bin dolar civarında. Bu makinelerin güneş enerjisi ile çalışabilen modelleri de var. Bunların fiyatı ise 13 bin dolardan başlıyor.
Karaduta artan ilgi girişimciler için karlı bir iş fırsatı yarattı. Türkiye’de ilk kez karadut bahçeleri kuruluyor. Bir İspanyol şirketi Adıyaman’da dut suyu tesisi inşa ediyor. Almanya ve İsrail’den kurutulmuş duta büyük talep var.
GEÇEN yıl bu sayfalarda duta olan ilginin arttığını yazmış, özellikle pekmez üreticilerinin dut bahçesi kurduklarından söz etmiştik. Aradan geçen zaman içinde talep daha da büyüdü. Şimdilerde özellikle de karaduta büyük bir talep var. Gurme yazarların önerileri, beslenme uzmanlarının tavsiyeleri bu ürüne olan ilgiyi artırdı. Sadece ülke içinden değil yurtdışından da bu ürüne yönelik talep var. Bu yıl ilk kez yurtdışından karadut talepleri gelmeye başladı.
Özellikle Almanya’dan yoğun ilgi var. Peki, ilk kez bu işe adım atmaya hazırlanan girişimciler nasıl bir yol izlemeli? ideal bir bahçe nasıl ve nerelerde kurulabilir? Karadut bahçesi kurmanın maliyeti ne kadardır? işte, detaylar…
https://www.youtube.com/watch?v=bEfMl4O_4U8
BAKIMI ÇOK BASİT
Ülkemizde her yıl 80 bin ton dut üretiliyor. Bunun sadece yüzde 2’si yani bin 600 tonu karadut. Bu nedenle adeta yok satıyor. Karadut üretimi son birkaç yılda hızla büyüyen talebi karşılayamayacak düzeyde, işte bu gerçekten yola çıkan girişimciler şimdi birbiri ardına karadut bahçeleri kuruyorlar.
Bu alandaki ilk adım Mersin Silifke’de atılmıştı. Silifke’deki karadut bahçelerinden bu yıl ilk hasat yapıldı. Bölgedeki üreticilerden biri olan Musa Kavuştu, örtü altında yetiştirdiği erken hasat karadutu kilosu 20 TL’den büyükşehirlere göndermiş. Bölgede geçen yıla göre neredeyse bir ay önce olgunlaşan karadut üreticilerin yüzünü güldürmüş durumda. Karadutun diğer meyve türlerine göre bakımının daha kolay olduğuna dikkat çeken Kavuştu, gelir anlamında ürün veriminden de tatmin olduğunu söylüyor. Kavuştu, beş dönümlük arazisinde karadut bahçesi kurmuş. Bu bahçeden 25 ton karadut elde etmeyi hedefliyor.
FİDAN BULAN ŞANSLI
Akdeniz Bölgesi, erken hasat avantajına sahip olsa da dut Türkiye’nin her bölgesinde yetişiyor. Erzincan, Elazığ, Tunceli, Malatya, Gümüşhane, Balıkesir, Aydm, Yalova, Bursa, Bilecik, Tokat, Amasya, Çorum ve Kahramanmaraş dut yetiştiriciliğinde önemli merkezler arasında sayılıyor. Bu bölgelerde çok büyük miktarlarda dut yetiştiriliyor. Bu illerde henüz karadut bahçeleri kurulmuş değil. Henüz diyoruz çünkü Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nün elinde karadut fidanları kalmamış. Enstitünün satışa sunduğu karadut fidanlarının tamamı üreticiler tarafından satın alınmış. Yani buralarda da karadut bahçeleri kuruluyor. Erzincan Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Meyve Bağ Bölümü Başkanı Ziraat Yüksek Mühendisi Dr. Salih Keskin, “Bölgemizdeki üreticilerin neredeyse tamamı beyaz dut yetiştiriyor. Son dönemde karaduta ilgilinin artması bölgemizdeki üreticileri de bu alana yatırım yapmaya yönlendirdi. Yakın zamana kadar para etmeyen dut şimdi ekonomik bir değer kazandı. Gıda üreticilerini yanı sıra yurtdışından da yoğun talep geliyor” diyor.
Karadut fidanlarının satış fiyatı özelliklerine ve yaşma göre 10-30 TL arasında değişiyor. Uzmanlar 1-2 yaş arası fidanların en ideal olduğunu söylüyor. Ziraat mühendislerine göre, bu işe en az 10 dekarlık bir alanda başlanmalı. Hesaplara göre 10 dekarlık bir bahçeden 30 bin TL kazanabilirsiniz.
BAHÇE KURMASI KOLAY
Peki, bir dut bahçesi nasıl kurulur? Bakanlığın “Bahçecilik -Dut Yetiştiriciliği” adıyla 2013’te yayınladığı kitap girişimciler için adeta bir rehber niteliğinde. Kitap ekolojik ve ekonomik şartlara uygun dut bahçesinin nasıl kurulabileceğini ayrıntılı olarak anlatıyor. İşte bazı bilgiler: Dut iklim ve toprak koşulları bakımından çok seçici olmadığmdan hemen her ilimizde rahatlıkla bahçesi kurulabilir. Ancak dut, daha çok sıcak ılıman ve bol güneşli bölgelerin bitkisidir. Ilıman iklimden subtropik iklime değişen farklı ekolojik şartlarda iyi gelişir. Optimum sıcaklık isteği 24-28 °C’dir. Diğer birçok bitkide olduğu gibi hava sıcaklığı 5-36°C arası bölgelerde gelişimlerini düzenli şekilde devam ettirir.
Yıllık yağış isteği 600- 2500 mm civarında. Yağışı az olan yerlerde sınırlı gelişim gösterir. Ancak fazla sulama yapraklardaki protein ve karbonhidrat içeriğini düşürür. Dut ağaçlarının ihtiyaç duyduğu su miktarı ağaçların bulunduğu bahçenin toprak yapışma göre değişir. Verimli topraklarda 10 gün aralıklarla, killi topraklarda ise 15 gün aralıklarla sulama ister. Yüzde 65-80 civarında bir atmosferik nem oranı, dutun yetişmesi için idealdir.
SEÇİCİ BİR BİTKİ DEĞİL
Karadutun gelişme ve yaprak kalitesi için güneş ışığı önemli bir faktör. Tropik alanlarda dut bir günde 9-13 saatlik ışıklanma ile yetişiyor. Deniz seviyesinden 1400 metre yüksekliğe kadar yetiştirilebiliyor. Dut ağacı, en iyi tınlı, kumlu-tmlı ya da killitınlı topraklarda yetişiyor. Toprağın Ph değeri 6.5-7 olmalı. Özellikle dut ağacının dikildiği yerde, taban suyu toprak yüzeyine yakın olmamalı. Dut tuzlu topraklar hariç, toprak ve iklim koşulları bakımından seçici
değil. Sığ topraklar tavsiye edilmiyor. Derin topraklarda iyi gelişme göstermekle beraber kireçli, kuru, kurak ve kumlu topraklar üzerinde de yetiştirmeye uygun. Diğer bir ifadeyle tuzluluğa duyarlı bir ürün. Tohum, çelik ve doku kültürü ile üretimi yapılıyor. Ancak en çok çelikle üretim yöntemi kullanılıyor. Erken ilkbaharda odun çeliği almır. Eğer tohumla üretim yapılacaksa, tohumlar toplanır toplanmaz hemen veya çıplak olarak 4-12 haftalık soğuk depolamadan sonra ilkbaharda ekiliyor. Üretimde bunun yanında aşı da yaygın olarak kullanılıyor. Göz ve kalem aşıları yapılıyor. Daldırma ile sonbaharda üretilebiliyor. Dikimden sonra genellikle, bir karadut bahçesinin ticari üretime geçme süresi yedi yıl olarak veriliyor. Bahçe yeri seçerken iklim şartları ve mikro klima etkileri dikkate alınmak zorunda. Bahçe yeri kışm son günlerinde veya erken ilkbaharda çok soğuk olmamalı.
Ahmet ÖZEN/ Adıyaman – Tut Ziraat Odası Başkanı
100 biri dut fidanı dağıttık
Son dönemde özellikle çerezlik, kurutulmuş duta çok talep var. İlçemizde ve çevremizde dut yetiştiriciliği oldukça yaygın. Ancak gelen taleplere yetişmek için bu alana birbiri ardına yatırımcı girmeye başladı. Sadece bizim odamız geçen yıl 100 bin adet dut fidanı dağıttı. Bu rakam 250-300 adet bahçe yatırımı demek. Yatırımlar sadece bahçecilikle sınırlı değil. Odamız GAP İdaresi’nin desteğiyle pekmez üretim ve paketleme tesisi kurdu. İlk ürünlerimiz (pekmez ve çerezlik paketlenmiş dut) bu sezon “Tut İlçesi’nde Dut” markasıyla piyasaya sunulacak. Tüm bunların yanı sıra İspanya’dan bir yatırımcı ile birlikte bir tesis kurduk. Bu tesis Haziran 2017’de faaliyete geçecek. Burada dut suyundan bebek maması ve çocuklar için farklı ürünler üretilecek. Ayrıca Alman ve İsrailli firmalarla kuru dut ihracatı konusunda anlaşma imzalamak üzereyiz.
