Sultanhamam ve Yeşildirek şimdilerde turizmin merkezi olmaya aday
Yüzyıllarca ticaretin kalbinin attığı yer oldu. Bugün ise eski hanları birer birer otele dönüşüyor. Birçok ünlü işadamının yetiştiği ve “Ticaret Üniversitesi” olarak anılan Sultanhamam ve Yeşildirek şimdilerde turizmin merkezi olmaya aday…
SULTANHAMAM, İstanbul’da ticaretin kalbinin attığı yerdir. Eskiden öyleydi, bugün de durum böyle. En azından şimdilik… 8 bin işyeri ve 10 milyar dolarlık iş hacmi ile bölgenin ekonomideki ağırlığını bugün de hissetmek mümkün. Kapalıçarşı, Tahtakale, Mahmutpaşa ve Sirkeci İskelesi arasında kalan bölgeden, bir zamanlar “Ticaret Üniversitesi” olarak bahsedilirdi. Kamuoyunun yakından tanıdığı birçok ünlü işadamı Sultanhamam’dan yetişti. Fakat Anadolulu tüccarların alışveriş merkezi olan Sultanhamam ve Yeşildirek, ekonomideki değişime ve dönüşüme daha fazla direnemedi. Bölgedeki iş hanları el değiştirmeye ve otel olmaya başladı. Bölge, ticaretin kalbinin attığı yerden, turizmin kalbinin attığı yerlerden birisi olmaya doğru gidiyor.
HANLAR BÖLGESİNDE DÖNÜŞÜM
Doğu Roma’dan bu yana ticari faaliyetlerin sürdüğü yer olan Sultanhamam, aslında bugünkü modern alışveriş merkezlerinin ilk örneklerinden. 80-100 yıl öncesine kadar kervanlarla Sultan-hamam’a gelen tüccarlar, hanların alt katlarına hayvanları bağlar, üst katlarında da kendileri kalırdı. Bölgedeki çoğu yeni binanın isminin sonuna “Han” kelimesinin konması, eski tarihlerden kalma bir adet. Kumaşçısından iplikçisine, konfeksiyoncusundan düğmecisine kadar tekstil üzerine toptancıların faaliyet gösterdiği Sultan-hamam ve Yeşildirek, İstanbul’daki fabrikaların mallarını Anadolu tüccarlarıyla buluşturan bir merkez olarak işlev gördü. Deniz, tren ve karayolu gibi her tür yolla bölgeye ulaşmak mümkün. Bölgedeki çok sayıdaki handa toptancılar hala faaliyet gösteriyor. Fakat, gelinen noktada bölge büyük bir değişim içinde. Fatih Belediyesi’ne bağlı olan Sultanhamam ve Yeşildirek’te, iş hanlarının bazıları el değiştirmiş, bazı han sahipleri ise içlerinde faaliyet gösteren esnafa çıkması için baskı yapmaya başlamış. Hanların bazıları, otel olarak yeniden düzenlenmek için tadilata girmiş durumda. Bölgede hummalı bir tadilat faaliyeti gözleniyor.
EL DEĞİŞTİRİYORLAR
Geçtiğimiz hafta Yeşildirek’te Hatem Han’daki toptancılara dükkanlarını boşaltmaları için tebligat geldiğini duyunca araştırma yapmak için bölgeye gittik. Hatemoğlu markasının sahibi Saygı ailesine ait olan Hatem Han değil ama Sultanhamam ve Yeşildirek’te kısa süre önce üç dört hanın el değiştirdiğini öğrendik.
Sultanhamam Cemal Nadir Sokak’taki Keskin Han, 12 milyon TL’ye el değiştirmiş. İçinde 250 işyeri bulunan han boşaltılmış ve tadilat başlamış. Yeni sahiplerinin Keskin Han’ı otel yapacağı söyleniyor.
Sultanhaman’dan başlayan ve Cağaloğ-lu Yokuşu’na bağlanan Cemal Nadir So-kak’ın sonundaki Nur Han da Malatyalı aynı yatırımcı tarafından satın alınmış. Nur Han’ın 8 milyon TL’ye el değiştirdiği söyleniyor.
Cemal Nadir Sokak’ta Keskin Han’ın yanındaki Büyük Milas Han da el değiştirmek üzere. Çok hisseli hanın yarısı satılmış, diğer yarısı için de pazarlıklar sürüyor. Aşirefendi’deki Birlik Han satılmış. Sultanhamam’daki üç katlı Kısmet Han da el değiştirmiş. Kısmet Han’ı, Siirtli bir yatırımcı 7 milyon dolara satın almış. Bir zamanlar Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu’nun istediği belirtilen Gürün Han’ın da çok sayıda taliplisi olduğu söyleniyor.
OTEL ADAYI HANLAR
Sultanhamam’daki Keskin Han’ı otel yapmak için yeni sahibi çalışmalar başlamış. Otel olmasına kesin gözüyle bakılan ikinci han ise Demiray Han.
Yaşar Dalkıran Demiray Han’ı 2 milyon 500 bin dolara satın almış. Geçen yıl hana Amerikalılar talip olmuş. Hatta Amerikalılara ben aracı oldum. Amerikalılar 12 milyon 500 bin dolar verince anlaşma olmadı. Han için şimdi 22 milyon dolarlardan bahsediliyor. Hanın üst katlarındaki esnafın çoğu boşalmış.
Yaşar Dalkıran’la anlaşamayan Amerikalı yatırımcıların Hatem Han içinde geçen yıl 7-8 milyon dolar teklif ettikleri söyleniyor. Fatih Belediyesi, yılbaşında Sultanhamam ve Yeşildirek’teki sokakların başına araç girişini önleyen bariyerler koydu. Ticaretin merkezi olan Sultanha-mam’da cadde ve sokaklar gündüz saat 10’dan 18’e kadar trafiğe kapatılmış durumda.
Otel yapılmak için satın alınan veya boşaltılan hanların durumu, çevredeki diğer hanlardaki kiraların artmasına neden olmuş. Otel olacak hanlardaki işyerini boşaltan esnaf, çevredeki diğer hanlara hücum etmiş durumda. Talep arttığı için kiralar yüzde 20 artmış. Artan sadece kiralar da değil. Trafiğe kapanan yollar yüzünden hamallar da fiyat artırmış. Görünen o ki, Eminönü ve Sirkeci’de yer bulamayan yatırımcılar için Sultanhamam ve Yeşildirek’teki çok odalı hanların her biri potansiyel birer otel adayı.
Neden otel yapıyorlar?
Sur içindeki bölgede son yıllarda ticaret merkezlerinin turizm merkezlerine dönüşmesi doğrultusunda dikkat çekici bir dönüşüm yaşanıyor. Bunun nedeni kuşkusuz İstanbul’a gelen turist sayısındaki artış. İstanbul Turizm İstatistikleri Raporu’na göre İstanbul’a gelen yabancı turist sayısı 2013’ün ilk ayında geçen yıla göre yaklaşık yüzde 18 artış gösterdi. Önceki yılın gelen turist sayısı 451 bin 622 iken, bu yıl aynı rakam yüzde 17,9’luk artışla 532 bin 726 oldu. Rapora göre İstanbul’u tercih eden turistler arasında Almanlar yüzde 7.7’lik payla birinci, Ruslar yüzde 7.3’lük payla ikinci, İngilizler yüzde 4.1 ile üçüncü, Amerikalılar yüzde 4 ile dördüncü, LibyalIlar yüzde 3.9 ile beşinci sırada yer aldı.
Bülent ekimci / Para
