İhracatta Başarılı Olan 15 Şirket’in Başarı Hikayesi
ŞÖLEN ÇİKOLATA
Yerel reklam ile öne çıktı
Yedi yıl öncesine kadar iç pazarda Şölen markasının adını bilen çok azdı. Çünkü Gaziantep’te kurulan Şölen, o sıralarda dünyaya açılmakla meşguldü, ihracata 1990’da başladı ve 1991’de Rusya’nın çözülmesiyle Türk Cumhuriyetleri’ne ihracatı ivme kazandı. 1996’dan itibaren ise deniz aşırı ülkelere gitmeye ve dünyada yapılan büyük fuarlara katılmaya başladı. Şölen’i Türkiye’nin en fazla çikolata ve çikolatalı ürün ihracatı yapan şirketi haline getiren süreç de işte böyle başladı.
Şölen bugün üretiminin yüzde 60’ını Avrupa Birliği, ABD, Orta Asya ve Ortadoğu başta olmak üzere 100’ü aşkın ülkeye ihraç ediyor. 2013 yılında ihracatta 200 milyon dolar ciroya ulaşan şirket, 2014 yılı sonunda ise bu rakamı 250 milyon dolara çıkarmayı hedefliyor. Yurtiçi ciroyla birlikte şirketin toplam ciro hedefi 887 milyon TL.
Şölen’in yurtdışı stratejisinin temelinde lokal pazarların ihtiyaçlarına göre hareket etmek var. Örneğin Türkiye’deki Biscolata gibi kadın hedef kitleye yönelik bir marka olan Amada için Arap ülkelerinde farklı bir strateji izliyor. Reklam filminde Arap kadınlarının ihtiyaçlarından yola çıkarak iş hayatında başarıya ulaşan kadınları konu alıyor. Bu reklam filmi sayesinde hedef kitleden olumlu tepkiler aldıklarını söyleyen Şölen CEO’su Elif Çoban, markaya talebin arttığını belirtiyor.
ihracat yapmak isteyen şirketlerin öncelikle vizyonlarını çok net bir şekilde ortaya koymaları gerektiğine dikkat çeken Çoban, “Hedef pazarlarını çok iyi araştırdıktan sonra ihtiyaçlarını saptayıp buna uygun markalarla yollarına devam etmeleri başarıyı beraberinde getirecektir” diyor.
Mikro dağıtım modeli oluşturdu
Tat, 1983’te girilmesi en zor pazar olarak bilinen Japonya’ya ülkenin en önemli gıda şirketlerinden Kagome ile yaptığı işbirliği sonucu adım attı. Bu işbirliği yıllar geçtikçe büyüdü. Tat, yakın zamanda Japonya’ya domates ürünleri ihracatı için üç yıllık 40 milyon dolar tutannda bir anlaşma imzaladı. Şirket, 2013 yılında 40 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Hedef bu ytl ihracatta yüzde 10 büyümek.
Yılların ihracatçısı Tat, değişen koşullar karşısında ihracat stratejisini yeniden yapılandırıyor. Şirketin ihracat alanında yeni yapılanma stratejilerinin odağını distribütör ve mikro dağıtım modelleri oluşturuyor. Hedef, ürünlerin toptancı depolarında stoklanması değil, yaygın dağıtım ve doğru kalite standartlarıyla olabildiğince çok perakendecinin rafında direkt tüketiciyle buluşması.
Şirketin genel müdürü Arzu Aslan Kesimer, İhraç ettiğimiz ürünlerin rafa kadar izlenebilirliği, stratejilerimize uygun ortamda, koşullarda sergilenmesi ve müşteri memnuniyetinin ölçülebiliı ligi bizim için çok önemli” diyor.
Kesimer’in ihracatçıları tavsiyesi ise kaliteden ödün vermemeleri. Ayırt edici özelliklerinin tüketicilere sunulan kalite ve güven olduğunu söyleyen Kesimer, “ihracatçı firmaların, kaliteli ürünü kuvvetli bir markayla buluşturduktan sonra ürünlerini rafa kadar takip edebilecekleri şekilde yapılanmaları gerekir. Bunun için o ülkelerde vizyoner ve uzun soluklu ticaret partnerleri bulmalarını öneririm. Elbette yurtdışı pazarları iyi anlamak ve nihai tüketiciyi dinlemek de çok önemli” diye konuşuyor.
YAKUBOĞLU
Ordulara üretim yapıyor
Kuruluş öyküsü 1927 yılına kadar giden Yakupoğlu Tekstil’in ihracata yönelme süreci üçüncü kuşak Vedat Yakupoğlu’nun işleri devralması ile başlıyor. Askerlik döneminde bot ve ekipmanların kalitesizliği karşısında bu alanda bir fırsat olduğunu gören Vedat Yakupoğlu, ilk üretimini TSK’ya yapıyor, ilk kezl999’da Azerbaycan ordusuna ürün satarak dışa açılan şirket, şu an yılda 6 milyon çift bot üreterek 50’den fazla ülkeye ihracat yapıyor. Hatta geçen yıl 2003 yılında satın aldığı İngiliz Goliath firması ve ekibiyle İngiltere pazarında ciddi bir başarı sağladı. 300 bin adetlik İngiltere ordusunun ihalesinin ardından iş güvenliği ayakkabısında ülkenin önemli tedarikçilerinden biri oldu. Yakupoğlu Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Vedat Yakupoğlu, yıllık 600 bin çift satış yaparak İngiltere pazarının önde gelen iş güvenliği ayakkabısı tedarikçilerinden biri olduklarını söylüyor. Ağırlıklı olarak ordularla proje bazlı çalışan şirket 2013 yılında 100 milyon doların üzerinde ihracat yaptı.
Yılda ortalama 20 uluslararası fuara katıldıklarını söyleyen Yakupoğlu Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Vedat Yakupoğlu, “Bulunduğumuz pazarlarda etkinliğimizi arttırmak, yeni pazarlan ise analiz etmek ve markamız adına far-kındalık yaratmak bizim için önemli. Ayrıca ihracatta en önemli konu tutarlılık. Girdikleri pazarda tutarlılığı ve devamlılığı sağlayamayacak şirketler için ihracat denemeleri başarısızlıkla sonla-nıyor. Bu tür başarısızlıklar günün sonunda ülkenin imajını da etkiliyor” diyor.
“İnovasyona yatırım yapın”
“Özellikle yenilenebilir enerji ile çalışan araçların kullanımının yaygınlaşması sonucu yaşanabilecek dönüşüm nedeniyle şirketler buna göre pozisyon almalı. Türk şirketlerinin en önemli önceliği yüksek teknolojili, katma değeri yüksek araçlar, aksam ve parçalar üretmek olmalı. Türk şirketlerinin bu hedeflere ulaşabilmesi için AR-GE ve inovasyona yatırım yapmaları, tasarım yetkinliklerini geliştirmeleri, markalaşmaya odaklanmaları ve patent bulma konularında yetkinliklerini artırmaları gerekiyor. Şirketlerimiz teşvik sistemini iyi özümseyerek ülkemizde yatırım yapılmayan alanlara yönelmeli.”
‘Yerli katkı yüksek tutulmalı”
“Bu yıl ihracat açısından daha güzel bir ortam var. Yapılacak en önemli şey yerli katkıyı artıracak şekilde hareket etmek. Yurtdışında bile üretilse üretimi Türkiye’de yapmanın bir yolunu bulmak gerekiyor. Türkiye’de üretim çok daha avantajlı olacak. Pazar olarak Avrupa tekrar öne çıkmaya başladı. Irak, Iran öne çıkacak pazarlar arasında. Dolasıyla bu çevrede yeteri kadar potansiyel var. Ayrıca Afrika çok önemli. Afrika pazarında kişi başına gelir artıyor. Erken giden başarılı olabilir!’
BU FUARLARI KAÇIRMAYIN!
CHINAPLAS: Kimya sektörü için Çin’de düzenlenen Asya kıtasının en büyük dünyanın ise ikinci en büyük plastik ve kauçuk fuarı olan Chinaplas Fuarı, son yıllarda büyük önem taşımaya başladı. Olumlu görüşmeler yapan Türk şirketlerinin bu iki fuardan oldukça büyük iş bağlantıları kurarak döndükleri ifade ediliyor.
BEAUTYWORLD MIDDLE EAST: Beautyworld Middle East, son yılların en önemli fuarları arasında gösteriliyor. Geçtiğimiz yıl İKMİB’in öncülüğünde Türkiye’den birçok firmanın katılımıyla gerçekleştirilen fuar Dubai’de düzenleniyor. Ortadoğu pazarının nabzını tutan Beautyworld Middle East, 27-29 Mayıs tarihleri arasında düzenlenecek.
PLMA’S WORLD OF PRIVATE LABEL: Dünya private label sektörünün en büyük buluşmalarından PLMA’s VVorld Of Private Label Amsterdam Fuarı, bir b2b iş etkinliği. PLMAS VVorld of Private Label Fuarı, gıda, yiyecek, içecek, pazarlama, reklam, mağaza dizaynı ve etkinlik yönetimi sektörlerindeki uluslararası katılımcı ve ziyaretçileri bir araya getiriyor.
Fuar bu yıl 20-21 Mayıs tarihleri arasında düzenlenecek.
MEDICA: Türkiye, beş yıldır dünyanın en büyük sağlık ve medikal ürünler fuarı olan Medica 2013’e milli katılım organizasyonu düzenliyor. Almanya/Dusseldorf’ta düzenlenen Medica Fuarı katılımcılarına önemli fırsatlar sunuyor.
PREMIER VISION: Paris’te yılda iki kez düzenlenen Premiere Vision da yükselen fuarlar arasında. Geçen yıl İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri ihracatçıları Birliğinin milli katılım organizasyonu düzenlediği fuara Güney Amerika’dan Japonya’ya tüm tekstil profesyonelleri ilgi gösteriyor.
Bir sonraki fuar 5-6 Mart’ta Şanghay’da yapılacak.
WHO’SNEXT FUARI: Paris’te düzenlenen iki büyük fuarın birleşmesiyle ortaya çıkan VVho’s Next Fuarı’na, bini hazır giyim ve bini aksesuar olmak üzere toplam 2 bin marka katılıyor. Bu yıl ilki 25-28 Ocak tarihleri arasında gerçekleştirilen fuarın İkincisi 3-6 Temmuz’da yapılacak. Fuara Türkiye konuk ülke olarak katılacak. Ağırlıklı olarak AB ülkelerinin ilgi gösterdiği fuar Avrupa’ya açılmak isteyen şirketler için önemli bir fırsat.
BREAD & BUTTER: Yılda iki kez ocak ve temmuz aylarında düzenlenen Bread & Butter, tekstilde öne çıkan fuarlardan biri. 8-12 Temmuz’da Almanya/Berlin’de düzenlenecek olan Bread & Butter’a denim, spor giyim gibi farklı alanlarda faaliyet gösteren 600 civarında şirket katılıyor.
CHIC FUARI: Asya ’nın en büyük ve dünyanın ikinci büyük giyim fuarı olan CHIC Moda ve Deri Konfeksiyon Fuarı, Amerika’dan Tayvan’a kadar binin üzerinde katılımcıyı ağırlıyor. Bu yıl İTKİB’in milli organizasyon katılımı düzenlediği fuar özellikle deri konfeksiyon üreticileri açısından önem taşıyor. 26-29 Mart’ta düzenlenecek fuarda Deri Tanıtım Grubu da özel bir çalışma yapacak.
GULFOOD: Gıda sektörünün son yıllardaki gözde fuarı. Afrika, Ortadoğu, Körfez ve Uzak Doğu pazarlarına ulaşma imkanı sunan Gulfood, özelllikle helal gıdalar konusunda tam bir merkez. Dünyada helal gıda sertifikasına sahip tüm markalar bu fuarda görücüye çıkıyor. Bu yıl fuarda 152 ülkeden 4 bin katılımcı stand açtı. Beş gün süren fuarı 70 bini ticari olmak üzere yaklaşık 120 bin ziyaretçi gezdi.
BURCU TUVAY / EMRAH GÜRKAN / AYŞEGÜL SAKARYA PEHLİVAN / ARAM EKİN DURAN
Ekonomist Dergisi
