Zenginlik İçin Borsa Yatırımı Yapmanın Sırları

Borsadan Servet Yaratma Yolları

1999 yılında, Robert G. Hagstrom, yatırım dünyasının efsanevi isimlerinden biri olan Warren Buffett’ı konu alan “The Warren Buffett Portfolio” adlı bir kitap yazdı. Bu eser, Warren Buffett’ın servetini oluşturan stratejilere ve düşünce tarzına dair derinlemesine bir yolculuk sunuyor.

Bu kitabın tümünü okumak, yatırımcılar için çok değerli bir kaynak olabilir; ancak bizler, Warren Buffett’ın başarısının ardındaki temel ilkeleri ve bu ilkeleri uygulayarak servet oluşturmanıza yardımcı olabilecek ipuçlarını sizler için özetledik. Borsada servet oluşturmak isteyenler için özel olarak hazırladığımız 8 öneri şu şekildedir:

1- Şirket Ortaklığını İlke Edinin

Birçok yatırımcı, hisse senetlerini sadece piyasada alınıp satılan kağıt parçaları olarak görür. Bu bakış açısı, yatırımcıları duygusal kararlar almaktan uzaklaştırabilir, ancak aynı zamanda en iyi yatırım kararlarını vermelerini de engelleyebilir.

İşte Warren Buffett’ın vurguladığı önemli bir ilke: Yatırımcılar, hisse senetlerine yatırım yaptıklarında aslında o şirketin “ortakları” haline gelirler. Buffett, yatırımcıları bu şekilde düşünmeye teşvik eder, çünkü bu yaklaşım, hazırlıksız kararlar almaktan kaçınmalarına yardımcı olur ve uzun vadeli bir perspektife sahip olmalarına katkı sağlar.

2- Yatırımlarınızı Aşırı Çeşitlendirmeyin

Yatırımcılar için tüm yatırımları tek bir varlığa koymak riskli bir strateji olabilir, ancak her bir yatırımı ayrı ayrı pek çok farklı varlığa da dağıtmak en iyi sonuçları getirmeyebilir. Warren Buffett, fazla çeşitlendirmenin, aslında çeşitlilik olmaktan çıkabileceğine inanır. Bu nedenle, Buffett yatırım fonlarına yatırım yapmaktan kaçınır ve sadece birkaç şirkete büyük yatırımlar yapmayı tercih eder.

Buffett, şirketlere güvenen bir yatırımcıdır. Yatırımcılar, güvendikleri bir şirket hakkında yeterli araştırma yapmalılar. Ancak bu araştırmaları tamamladıktan sonra, yatırımcılar sahip oldukları varlıkların bir kısmını o şirkete yatırmak konusunda rahat hissetmelidirler.

Warren Buffett’in yaklaşımı şu sözleriyle özetlenebilir: “Mesele, en iyi şirketle ilgili değil, o şirket hakkında nasıl hissettiğinizle ilgilidir. Eğer sahip olduğunuz en iyi şirket size en az finansal riski sunuyorsa ve uzun vadeli potansiyelde en umut verici olanı ise, o zaman neden paranızı başka bir şirkete yatırırsınız ki?”

3- Sürekli Piyasayı Takip Etmeyin ve Sık Sık Al-Sat Yapmaktan Kaçının

Hisse senetlerini sürekli olarak alıp satmak, bazı kişilere kısa vadeli kazançlar sağlayabilir, ancak Warren Buffett’a göre bu yaklaşım aslında yatırımcıların kendi yatırım getirilerini olumsuz etkileyebilir.

Buffett’a göre yatırımcılar, uzun vadeli bir bakış açısı benimsemelidirler. Bu yaklaşım, yatırımcılara büyük komisyon ücretleri ödemekten kaçınmalarına ve sektördeki kısa vadeli dalgalanmalardan daha az etkilenmelerine yardımcı olur.

Ayrıca sürekli al-sat yapmanın altında yatan temel nedenlerden biri de psikolojiktir. Duygusal tepkilerimiz, kayıplara karşı kazançlardan çok daha fazla olabilir. Piyasayı sürekli takip etmek, hisse senetlerimizin yükselmesine rağmen küçük geri çekilmelerde panik satışlarına yol açabilir.

Warren Buffett’ın öğüdü, sık sık al-sat yapmak yerine uzun vadeli bir perspektife sahip olmanın ve piyasayı gereksiz yere takip etmekten kaçınmanın daha sağlam bir yatırım stratejisi olduğunu vurgular. Bu, duygusal tepkilerinizi azaltır ve daha istikrarlı bir getiri elde etmenize yardımcı olabilir.

4- Alternatif Değerlendirme Kriterleri Geliştirin

Hisse senedi fiyatları, bir yatırımın başarısını veya başarısızlığını ölçmek için genellikle kullanılan bir gösterge olsa da, Warren Buffett bu tek ölçüğe odaklanmıyor. Onun yaklaşımı, belirli bir işletme veya işletme grubunun ekonomik performansını incelemeye dayanıyor. Eğer bir şirket, karlı bir şekilde büyümek için gerekli adımları atıyorsa, bu çaba zaman içinde hisse senedi fiyatlarına yansıyacaktır.

Başarılı yatırımcılar, sahip oldukları şirketlere odaklanmalı ve gerçek kazanç potansiyellerini değerlendirmelidirler. Eğer temelleri sağlam ise ve şirket, sürekli olarak büyüyerek hissedarların değerini artırıyorsa, hisse senedi fiyatları uzun vadede bu olumlu gelişmeyi yansıtacaktır.

Warren Buffett’ın bu yaklaşımı, yatırım kararlarını sadece fiyat hareketlerine dayandırmak yerine şirketlerin temel performansına odaklanmayı teşvik eder. Bu, uzun vadeli başarıyı artırabilir ve yatırımcılara daha sağlam bir temel üzerinde işlem yapma fırsatı sunabilir.

5- Olasılıkları Düşünmeyi Öğrenin

Briç, başarılı oyuncuların rakiplerini yenebilmek için matematiksel olasılıkları dikkate aldığı bir kart oyunudur. Warren Buffett, bu oyunu sadece sevmekle kalmaz, aynı zamanda aktif olarak oynar ve bu oyunun stratejilerini yatırım dünyasına taşır.

Buffett, hisse senetlerine yatırım yaparken öncelikle şirketlerin ekonomik temellerine odaklanmanızı ve ardından belirli olayların gerçekleşme olasılıklarını değerlendirmenizi önerir.

Olasılıkları düşünmenin birkaç avantajı vardır. Örneğin, bir yatırımcı, bir şirketin belirli bir süre içinde ne tür kazançlar elde edebileceği üzerine düşünerek, hisse senedi fiyatlarındaki kısa vadeli dalgalanmaları daha iyi yönetebilir. Bu, uzun vadeli bir perspektifle hareket ederek, yatırım kararlarını daha sağlam bir zeminde almanıza yardımcı olabilir.

6- Yatırımın Psikolojik Yönlerini Anlayın

Başarılı bir yatırımcı olabilmek için, belirli bir zihinsel yaklaşıma sahip olmanız gerektiğini anlamak önemlidir. Başarılı yatırımcılar, olasılıklara ve ekonomik gerçeklere odaklanmalı ve kararlarını rasyonel bir şekilde almaya çalışmalıdır.

Ancak tüm bunların ötesinde, yatırımcılar kendi duygusal tepkilerini yönetme yeteneğine sahip olmalıdır. Warren Buffett, duygusal tepkilerin en büyük düşmanlarımızdan biri olabileceğini vurgular. Duygusal kararlar, çoğu zaman rasyonel düşünmeyi engeller.

Buffett, duygusal tepkilere karşı koymak için en iyi yolun, temel inançlarınızı sarsmamak ve hisse senedi piyasasının dalgalanmaları hakkında fazla endişelenmemek olduğunu öğütlüyor. Ayrıca, kendi kendimize kurduğumuz psikolojik tuzakların farkında olmalıyız. Bu, daha sağlam ve mantıklı yatırım kararları almamıza yardımcı olabilir.

7- Piyasa Öngörülerini Göz Ardı Edin

Piyasadaki olumsuz tahminlere ve sürekli olarak yakın zamanda bir çöküş yaşanacağını iddia eden kişilere rağmen, piyasalar genel olarak oldukça sağlamdır. Bu nedenle, felaket tellallarının söylemlerine kulak asmamanız önemlidir.

Ancak diğer taraftan, hisse senedi piyasasının sürekli bir yükselişte olduğunu iddia eden iyimserlerin görüşlerini de dikkate almak gereksizdir.

Warren Buffett, bu karmaşık ortamda yatırımcıların dikkatlerini piyasa tarafından henüz tam olarak değerlendirilmemiş olan hisselere çekmeleri gerektiğini vurgular. Temel mantık, bir şirketin gerçek değeri piyasa tarafından fark edilmeye başladığında (artan hisse fiyatları ve talep ile) yatırımcının büyük karlar elde etmeye başlayacağıdır. Bu nedenle, hisse senetlerini değerlendirmek ve uzun vadeli potansiyelini incelemek, piyasa tahminlerinin ötesinde önemlidir.

8- Doğru Anı Bekleyin

Robert G. Hagstrom’un kitabı, bilge bir yatırımcı örneği olarak ünlü beyzbol oyuncusu Ted Williams’ın yaklaşımını kullanmaktadır. Ted Williams, bir atış yapmadan önce belirli bir atış için beklerdi (topun vuruş bölgesinde olduğu yere odaklanırdı). Bu disiplin, Williams’ın sıradan bir oyuncudan daha yüksek bir vuruş yüzdesine sahip olmasına yardımcı olduğu söylenir.

Benzer şekilde, Warren Buffett, her yatırımcının ömrü boyunca yalnızca 20 seçme hakkına sahip olduğunu düşünmelerini önerir. Bu mantık, yatırımcıları vasat yatırımlardan kaçınmaya teşvik eder ve en iyi ihtimalle portföylerinin genel getirisini artırır. Yatırım yapmadan önce doğru fırsatı beklemek ve sabırlı olmak, uzun vadeli başarıya giden yolda önemlidir.

“İşin Sırrı Elde Tutabilmek”

Warren Buffett’ın özlü bir tavsiyesi olarak karşımıza çıkan bu söz, yatırımcılara önemli bir perspektif sunar. Buffett, bir hisseyi uzun vadeli olarak elde tutmayı düşünmüyorsanız, onu kısa vadeli bir süre için bile elde tutmanın mantıklı olmadığını vurgular.

Bu söz, yatırım yaparken sabrın ve uzun vadeli düşünmenin önemini vurgular. Hissettikleri panik veya kısa vadeli dalgalanmalar karşısında hisse senetlerini hızla elden çıkarmak yerine, yatırımcıların stratejilerini uzun vadeli hedeflere göre belirlemeleri gerektiğini ima eder. Sonuç olarak, başarılı yatırımcılar, hisse senetlerini sabırla elde tutarak uzun vadeli büyümeyi hedeflerler ve bu şekilde daha sürdürülebilir kazançlar elde edebilirler.

İyi Yatırımın Gücü: Uzun Vadeli Sabır ve Değer

13 Mart 1986 tarihini hatırlayalım. Microsoft’un halka arz edildiği gün. O dönemde, birçok kişi otomobil almak için 10 bin dolar gibi bir meblağı gözden çıkarırdı. Ancak bu senaryoda, o dönemde bu parayla Microsoft hisseleri alırsanız, yatırımınızın bugünkü değeri 25,8 milyon doları aşardı.

Bu örnek, uzun vadeli yatırımın gücünü gösteren harika bir örnektir. 10 bin doları 1986’da Microsoft hisselerine yatırmış olsaydınız, sabırla bu yatırımı elinizde tuttuğunuzda, 2021 itibariyle 2,58 milyon dolarlık bir servetin sahibi olabilirdiniz. Üstelik bu süre zarfında elde edeceğiniz temettü gelirleri bu hesaplamaya dahil değildir.

Şimdi, başka bir senaryoya geçelim. Diyelim ki o 10 bin doları kullanarak 10 farklı şirketin hisselerini aldınız ve bunlardan sadece biri Microsoft’tu. Diğer 9 şirket iflas etti. Bu durumda, başlangıçta 10 bin dolarınızın 9 binini kaybettiniz ve %90 zarar yaşadınız gibi görünüyor. Ancak büyük resme bakıldığında, bu kötü portföye rağmen, Microsoft hisseleri sayesinde önemli bir servet elde etmiş oldunuz.

Bu örnek, yatırımcı davranışlarını ve uzun vadeli yatırımın önemini vurgular. Birçok insan, hisse fiyatları hızla arttığında karlarını realize etmek için sabırsızlanır ve hemen satmaya yönelir. Ancak bu, büyük getirileri kaçırmanın bir yoludur.

Davranışsal finans, yatırımcıların duygusal kararlar aldığını ve kısa vadeli dalgalanmalara tepki verdiklerini gösterir. Bu nedenle, borsadaki ani yükseliş ve düşüşlerde duygusal tepkilere yenilmemek ve ani kararlar vermemek önemlidir.

Berkshire Hathaway gibi büyük şirketlerin bile hisseleri zaman içinde birkaç kez çökebilir, ancak uzun vadeli temelleri sağlam olduğunda bu krizleri atlatabilirler. Bu nedenle, yatırımcılar, uzun vadeli yatırımın sabır gerektirdiğini ve fiyat dalgalanmalarına karşı dirençli olmaları gerektiğini anlamalıdır.

1986 Yılında 10 Bin Dolarlık Yatırımın Gücü:

Peki ya bir yatırımcı Microsoft kadar büyük bir fırsatı yakalayamazsa? İşte burada, harika işletmelerin, özellikle de sıkıcı ve istikrarlı olanların, mükemmel yatırımlar olabileceği konusu gündeme geliyor. Her şeyin bir Microsoft olmasına gerek yok, beklemeye değen birçok fırsat bulunabilir.

Şimdi, 1986 yılına geri dönelim ve 10 bin dolarınızı ikiye böldüğünüzü düşünün. Bir tarafta, Amerika’nın en büyük şirketlerinden beşinin hisselerini bulundurdunuz. Bunlar genellikle tanınmış şirketlerdir ve güçlü bilançoları ve uzun vadeli performansları vardır. Bu şirketler yıllardır endeksin bir parçası olmuş ve sürekli olarak temettü ödemişlerdir.

Bu büyük ve tanınmış şirketler arasından rastgele seçtiğiniz bazıları şunlardır: McDonald’s Corporation, Johnson & Johnson, Hershey, Coca-Cola ve Clorox.

Diğer tarafta, yüksek riskli küçük hisselerden oluşan bir portföyde 5 bin dolarınızı yatırdınız ve bu parayı hızla kaybettiniz. Bu yatırımın ilk gününde %50 anapara kaybı yaşadınız ve sadece sıkıcı gibi görünen büyük şirket hisseleri kaldı. Ancak bu sonuç, her gece haberlerde yer alan çekici ve hızlı getiri vaat eden şirketlerin cazibesine direnç gösterdiğinizde ortaya çıkar.

Aşağıdaki grafik, 1986’dan 2014’e kadar olan dönemde bu portföyün toplam yatırım getirisini göstermektedir:

• Hershey hissesine yatırım yaptığınız 1.000 dolar, 4.098,17 dolar temettü ve 20.427,75 dolarlık hisse değeri artışı ile toplamda 24.525,92 dolara ulaştı.
• Coca-Cola hissesine yatırım yaptığınız 1.000 dolar, 5.988,38 dolar temettü ve 19.574,04 dolarlık hisse değeri artışı ile toplamda 25.562,42 dolara ulaştı.
• Clorox hissesine yatırım yaptığınız 1.000 dolar, 4.580,24 dolar temettü ve 16.088,36 dolarlık hisse değeri artışı ile toplamda 20.668,36 dolara ulaştı.
• Johnson & Johnson hissesine yatırım yaptığınız 1.000 dolar, 8.567,14 dolar temettü ve 31.521,17 dolarlık hisse değeri artışı ile toplamda 40.088,31 dolara ulaştı.
• McDonald’s hissesine yatırım yaptığınız 1.000 dolar, 3.147,97 dolar temettü ve 12.944,39 dolarlık hisse değeri artışı ile toplamda 16.092,36 dolara ulaştı.

Sonuç olarak, 5.000 dolarlık yatırımınız, 26.381,90 dolar temettü geliri ve 100.555,71 dolar hisse değeri artışı ile toplamda 126.937,61 dolara ulaştı. Bu, sabır ve uzun vadeli düşünmenin önemini gösteren bir örnektir. Duygusal tepkilere karşı direnç göstermek ve sıkıcı gibi görünen ancak sağlam temellere sahip büyük şirketlere yatırım yapmak, uzun vadeli yatırımın başarısının anahtarlarından biridir.