İş Dünyasında Metal Yakalılar İş Başında

ALBARAKATÜRK
40 Farklı İş Yapıyor

Albaraka Türk 2018’de başlattığı robotik süreç otomasyonu projesi kapsamında beş adet robot satın aldı. Bu beş robot sayesinde şimdilik 10-12 personelin operasyonel işini artık metal yakalı çalışanlara devrettiğini söyleyen bankanın Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Çetin, “Metal yakalı dediğimiz beş robot bankamızda işe başladı diye değerlendiriyoruz; çünkü her bir robotumuzun sicil numaraları ve isimleri var. Bu robotlar yaklaşık 40 farklı işi aktif olarak gerçekleştiriyor” diyor.

Banka doğrudan operasyonel işleri gerçekleştiren birimlerin yanı sıra insan kıymetleri müdürlüğü, krediler müdürlüğü ve satış pazarlama müdürlüklerine kadar çok geniş bir alanda dijital işgücü kullanıyor. RPA’nın doğası gereği robot adedinden daha fazla iş gücü kazandırdığını ve ölçümlemelerine göre beş robot ile 35 personelin operasyonel işini artık metal yakalılara devredebilecek duruma geldiklerini ifade eden Çetin, RPA Projesi hakkında şu bilgiyi veriyor: “Bugün bu sayı 10-12 personel kazanımı arasında değişiyor. RPA Projesi’nde amacımız işlem sürelerinin beş kata kadar hızlanması, maliyetlerimizin ise altı kata kadar indirgenmesi. RPA kazanımlarımızı altı farklı parametre ile ölçümlüyoruz. Bu ölçümler maliyet faydası ve hız kazanımmın yanı süre nihai kullanıcı memnuniyetinden iç müşteri memnuniyetine kadar kapsamlı bir alanda ele alınıyor. Bu süreç kalitemizi artırdı ayrıca RPA dönüşümü sonrası işlerimiz çok daha hızlı ve ekonomik bir çözüme kavuştu. Personelimiz operasyonel işleri metal yakalılara devrediyor. Nitekim özellikle olan satış ve pazarlama müdürlüklerinde bugün birçok süreç dijital işgücüne aktarılmış durumda.”

Albaraka Türk mevcut dijital işgücünün hacmini doldurması durumunda yeni yatırımları gündeme almayı hedefliyor. “Çetin, bankanın metal yakalı çalışan politikasını, “Proje kapsamında dijital işgücünün bankamızın tüm birimlerinde kullanılması hedeflerimiz arasında” sözleriyle özetliyor.

MERCEDES – BENZ TÜRK
Kamyon ve Otobüs Yapıyor

Mercedes-Benz Türk, Hoşdere Otobüs Fabrikası’nda üç alanda robot kullanıyor. Kaynak yapımı, yapıştırma ve boyahane bölümlerinde endüstriyel robotları yaygın olarak kullanan firmanın, altı adet kaynak robotu ve bir adette astar boya robotu var. Henüz kurulum aşamasında olan full otomasyon tesisinde ise iki robot kolu ve bir otomatik taşıma sistemini faaliyete alınmak üzere. Bunun dışında Aksaray Kamyon Fabrikasında boyahane ve karoseri birimlerinde de robot kullanılıyor. Fabrikanın karoseri biriminde 34, boyahane biriminde dört ve cam yapıştırmada bir adet olmak üzere toplam 39 adet robot faaliyette. Ayrıca montaj hatlarında 18, karoseri hattında sekiz adet yüksek teknolojili olmak üzere toplamda 26 adet AGV de mevcut. Metal yakalı çalışanların Hoşdere Otobüs Fabrikası’nda, imalatta verimlilik artışı, süreçlerin otomasyon ile garanti altına alınması ve her ürün için aynı standartta ü^ tim avantajı sunduğu bilgisi veren Mercedes Benz Türk Otobüs Üretiminden Sorumlu İcra Kurulu Üyesi Bülent Acicbe, metal yakalıların sağladığı diğer avantajları ise şöyle sıralıyor:

“Öte yandan üretim zamanı optimizasyonu ve kapasite artışıyla süreçlerde iyileşme sağlıyoruz. Fabrikamızda yeni robotların devreye alınması için çalışmalarımız ise devam ediyor. Yeni kaynak ve yapıştırma robotlarının yanı sıra diğer üretim tesislerinde de otomasyon sistemlerini adapte ediyoruz.”

Robot kullanımıyla kamyon fabrikasında da öncelik le üretim verimliliğinde artış yakaladıklarım söyleyen Mercedes-Benz Türk Kamyon Üretimden Sorumlu icra Kurulu Üyesi Dr. Andreas Bachhofer ise, “Daha yalın ve denetimi kolay üretim süreçleri, yüksek derecede performans elde etmemizi sağlıyor. Müşteriler için de çok önemli bir unsur olan ürün kalitemizin sürekliliği sağlanmış oluyoruz. Robotlar ve diğer otomasyon sistemlerinin Aksaray Kamyon Fabrikası’nda kullanımı giderek artıyor.

İlerleyen dönemlerde boyahane ve karoseri birimlerinin yamnda lojistik, şase montajı ve birçok alanda manuel süreçlerin yerini bu sistemlerin alması planlanıyor.”

ANADOLU HAYAT EMEKLİLİK
Danışmanları Robot

Anadolu Hayat Emeklilik şirketin belirli iş süreçlerine entegre ettiği robot teknolojisinden etkin şekilde faydalanıyor. Firmanın müşteri memnuniyetini artırmaya yönelik konumlandırdığı ve bu yıl hayata geçirdiği iki projesi var. Bu projelerden ilki gönüllü BES müşterilerine sunduğu ve kişilerin fon dağılımlarını robo-advisor (robot danışmanlık) teknolojisi ile otomatik olarak değiştiren FonMatik ROBO. Bu hizmeti müşteri araştırmasında BES müşterilerinin en zorlandığı konunun “fon dağılım tercihini belirlemek” olduğu tespitinden hareketle hayata geçirdiklerini söyleyen firmanın Genel Müdürü Yılmaz Ertürk, “Kilin yatırım beklentilerine en uygun fon dağılımını belirleyen ve piyasa koşullarına göre otomatik değişti- ğmrW ren FonMatik ROBO’yu Ekim ayı itibarıyla müşterilerimize sunduk. Piyasadaki koşullarına göre fon dağılım değişikliğini onlar adına yapan FonMatik ROBO, fon getirilerini de düzenli olarak paylaşıyor” diyor.

Kurumun diğer projesi ise Haziran ayında hizmete sunulan ve AHE Asistan olarak isimlendirdiği chatbot (sohbet robotu) uygulaması.

Yapay zeka teknolojilerini kullanarak AHE Asistan’ı geliştirdiklerini ve bunu kurumsal internet sitesinde hizmete sunduklarını söyleyen Ertürk, bu hizmet hakkında şu bilgiyi veriyor: “AHE Asistan, müşterilerimizin sorularını canlı yardım ve çağrı merkezimizden önce cevaplandırması ve belirlenen çeşitli işlemlerde yol gösterici olması için konumlandırdığımız bir robot. İlerleyen dönemde müşterilerimizin işlemlerini pratik bir şekilde yapmalarına da olanak verebilecek şekilde hizmet vermesini planlıyoruz.”

Anadolu Hayat Emeklilik, halihazırda, robot teknolojilerini poliçelendirme, sözleşme açılışı, tahsilat gibi tekrar eden ve yoğun hareketliliğe sahip operasyonel süreçlerde etkin kullanıyor. Ertürk, müşterilerin sistematik bilgilendirme ve tavsiye süreçlerinde de robotları etkin kullanımı doğrultusunda projeler yürüttüklerini söylüyor.

QNB FİNANSBANK
E-Rapor Onayı Alıyor

QNB Finansbank çalışanla birlikte dijitalleşme sürecine inanıyor. Gündemlerine robotların yanı sıra insanı da oturttuklarına vurgu yapan QNB Finansbank İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı Cenk Akıncılar, “Yapay zekanın belirlenen işleri insan gücünden daha hızlı ve etkili başarabilmesi akıllara farklı soruları getiriyor. Fabrikaların insansız çalışması, kağıt paradan dijital paraya geçiş olanağı, cansız nesnelerin birbiriyle konuşması gibi gelişmeler bizlcre insanın kapasitesine, yeterliliğine ve performansına odaklanmamız gerektiğini gösteriyor. Kurumlar bu süreci iyi yönetmeli. Böyle olunca da gündemimiz bir anda çalışanla birlikte dijitalleşme oldu” diyor. QNB Finansbank insan kaynakları olarak rutin işlemlerindeki otomasyonu sağlamak için “metal yaka” diye adlandırdığı bir robot uygulama kullanıyor. Bu robotun her çalışan gibi bir sicili mevcut. Özlük ekibindeki c-ıapor süreçleri için uygulamayı hayata geçirdiklerini söyleyen Akıncılar, Metal Yaka’mn sağladığı avantajları ise şöyle özetliyor: “Robotik süreç otomasyonu, mevcut durumda insanların yaptığı, birbirini tekrar eden rutin işlerin öğrenebilen akıllı yazılımlar sayesinde otomatikleştirilmesi sürecini kapsıyor. Otomasyon süreci bize dört alanda hakimiyet sağlıyor. Merkezileşme, standartlaşma, optimizasyon ve güvenilirlik. Robotik otomosyon sürecini ilk olarak e-rapor onayında kullanmaya başladık ve yüzde 35’lik FTE (full time equivalent) tam süreli eşdeğer kazanımımız oldu. Robotlar aracılığıyla zaman tasarrufu sağlarken mevcut durumda ve gelecekteki planımızın ne olduğunun da önemi çok büyük oluyor. Robotlaşma hayatımıza girerken çalışanlarımıza olan insani dokunuşları da unutmuyoruz, örneğin, ekibimizde yer alan bir çalışanımız, hasta, raporlu, ameliyat geçirmiş ya da yakınının sağlık problemi olan çalışanları arayarak onlarla birebir ilgileniyor, süreçlerini yakından takip ediyor. İhtiyacını dinleyerek, ona verdiğimiz değeri hissetmelerini istiyoruz. Bu durum sağladığı hataların minimize edilmesi, servis kalite ve hızında artış gibi faydaların yanı sıra daha motive ve mutlu çalışanlar yaratıyor. Amacımız, verimlilik ve kalan zamanı etkin değerlendirmek.”

KORDSA
Hacıvat ve Karagöz Çalışıyor

Kordsa dijital teknolojilere yatırım yaparken iş güvenliği, işçi sağlığı, ergonomi, verimlilik, kalite ve maliyete odaklanıyor. Bu kapsamda örneğin Brezilya tesisindeki otomasyon projesini üç fazlı sürdürüyor. Kurum her üretim fazında robotları kullanıyor. Ana fabrikası olan Türkiye’deki tesislerde ise 2020’de devreye girecek yeni uygulamada yine robotları kullanacaklarını açıklayan Kordsa Genel Müdür Yardımcısı İbrahim Özgür Yıldırım şu bilgiyi veriyor:

“Türkiye’deki fabrikamızda 2017’de iplik üretim tesislerinde ilk altı eksenli robotları kurduk. Bu iki robot paketleme ünitesinde kullanılıyor. Robot sistemimiz operatörlerimiz tarafından Hacivat ve Karagöz’e benzetildiği için bu şekilde adlandırıldılar. İlk metal yakalı çalışanlarımız olan Hacivat ve Karagöz iplik üretim tesisinden çıkan ve ağırlıkları 9 ila 16 kg arasında değişen bobinlerimizin paketleme işlemini yapıyor. Bu robotlar günde 50 ton bobini paketliyor. Bunun dışında bez üretim tesislerimizde dört adet robotik sarım sistemimiz var.

Kordsa Brezilya’da ise çözüm ortağımız ile tasarladığımız bir adet robot hücresi kurulumuna başladık. Bu robot bükülü olan bobinlerimizin hareketli kafeslere yüklenmesinde kullanılacak. Bu sayede yükleme zamanını yüzde 30’un üzerinde iyileştirecek. Her ay 100’ün üzerinde kafes yüklemesi gerçekleştiriyoruz. Sadece bir kafes yükünün her biri sekizer kilodan 1.500 bobin olduğunu düşünürsek, operatörlerimizin bu robot kullanımı sayesinde yükleme işleminden ciddi bir iyileşme sağlayacağı kolayca görülebilir.”

Ağır ürünler işlenirken, çalışanların iskelet-kas sisteminde rahatsızlıklar oluşabildiğine de vurgu yapan Yıldırım, “Bu robotlar sayesinde artık çok daha ergonomik bir çalışma sahasına sahip olduk” diyor.

AVIVASA
Pek Çok Süreci Yönetiyor

AvivaSA’nın metal yakalı robotuna verdiği isim Techbot. Robot finans sektörünün çok önem göstermesi gereken “anti-terör kara liste kontrolü”, “bireysel emeklilik cayma işlemleri”, “yeni grup açılışları”, “tahsilat mutabakatları”, “İnsan Kaynakları CV havuzunda başvuru kontrolü” başta olmak üzere pek çok akışı yönetiyor. Techbot’la hem çalışan hem de müşteri memnuniyeti sağladıklarını söyleyen AvivaSA CEO’su Fırat Kuruca, “İşlemlerin hatasız ve hızlı gerçekleşmesi, çalışanların rutin işler yerine daha çok katma değer sağlayacağı işlere yönelmesi ve bu sayede motivasyonun artması kurum olarak sağladığımız en önemli avantajlar” diyor. Kurumun bu konudaki stratejisi ise, hızlı, hatasız ama aynı zamanda çalışanlarını da mutlu edecek Techbot süreçleri oluşturmak. Bu amaçla çalıştaylar düzenlediklerini söyleyen Kuruca, sözlerini şöyle sürdürüyor:

“Tüm birimlerdeki rutin işleri hem hızlandırmak ve verimi artırmak için süreç madenciliği yaparak ve ‘design thinking’ metodolojisini kullanarak düzenlediğimiz çalıştaylarla nelerin robota taşınabileceğine birlikte karar veriyoruz. Sonrasında teslimat planlarını yerine getirerek, izlemeye başlıyoruz. Şu anda Techbot benimsenmiş durumda. Bizim önerilerimizin ya da çalıştaylarm çıktıları dışında da çok fazla talep geliyor. Bu talepler, konunun öneminin ve amacının doğru anlaşıldığını somut olarak gösterdiği için bizi mutlu ediyor.”

THYSSENKRUPP ASANSÖR
Roboto Özel Asansörde Var

Dünyanın tanınmış asansör üreticisi Thyssenkrupp Asansör, robotların kendi başlarına asansör kullanmasını sağlayan robotic ara yüz platformunu hayata geçirdi. Robotların önceleri çok katlı binalarda asansör kullanımlarında ciddi kısıtlamalarla karşılaştığını söyleyen Thyssenkrupp Asansör Kuzey Amerika CEO’su Kevin Lavallee, “Ara yüz robotla asansör arasında iletişim kurarak robotların yer seçimi yapmasını ve normal yolcu gibi asansörleri kullanmasını sağlıyor. Temizlik, oda ve bagaj servislerine yardımcı olmak için robotik asansör ara yüzleri uygulanabiliyor, ara yüzler robotik güvenlik görevlilerine yardım ediyor, ilaç ve ambalaj dağıtımında yardımcı oluyor” diyor.

Thyssenkrupp’un bu projesi, teslimat yapan robotların insan yolcular gibi asansörü kullanabilmesini, wifi ya da 4G LTE aracılığıyla bir asansör çağrısı yapmasını, kat seçmesini ve daha sonra varış noktasına ulaştığında asansörden çıkmasını sağlıyor. Bir asansörün yeterli alana sahip olup olmadığını veya robota sığmayacak kadar dolup dolmadığını belirleyebiliyor. Platform şimdilik sadece Kuzey Amerika, önde gelen otel ve hastanelerindeki robot teslim hizmetlerinde kullanıyor.

VAKIFBANK
19 İşi Süreç Robot Yapıyor

VakıfBank, rutin ve tekrarlayan operasyonel işlerin otomatize edilmesi amacıyla Süreç Robotları (RPA Robotic Process Automa-tion) kullanmaya başladı. Bunun dışmda müşterilerinin sesli etkileşimle hızh ve güvenli şekilde işlem yapmalarını amaçlayan Sesli Asistan Robotları (ChatBot) da kullanıyor. 19 iş sürecini Süreç Robotları üzerinden yürüttüklerini söyleyen Genel Müdür Yardımcısı Metin Recep Zafer, “IVR (sesli yanıt sistemi) ve VakıfBank Mo-bil’deki bazı hizmetler de Sesli Asistan Robotlar üzerinde çalışıyor. Rutin ve tekrarlayan işlerimizi Süreç Robotlarına devrederken operasyonel maliyet ve risklerimizi de minimize etmiş olduk” diyor. Zafer, konuşmasını şöyle sürdürüyor: “Bundan sonraki süreçte, iş operasyonlarımızı ve süreçlerimizi hızlandırarak manuel ve tekrarlayan işler için maliyet tasarrufu sağlamayı ve bu sayede hem çalışan verimliliğini artırıp hem de müşterilerimize daha iyi hizmet sunmayı hedefliyoruz. Manuel veri girişi ihtiyacının ortadan kaldırılması ile insan müdahalesinden kaynaklı hataları minimize ederek verimliliği artırmış olacağız ve böylece müşterilerimize daha kaliteli hizmet verebileceğiz. Öncelikli bilgi işlem operasyonlarının Süreç Robotlarına devredilmesi üzerinden hareketle, bankacılık operasyonları işlerini Süreç Robotlarına yaptırmayı hedefliyoruz. Buna uygun olarak hızlı bir şekilde yeni robot devreye alabilecek altyapıyı hazırladık. 2020 stratejimize ek robot alımı için planlama yaptık. Teknik bir ekip de kurduk. Bu ekip, süreç analizi yapıp, RPA fayda/maliyet uygunluğunu kontrol edip, RPA süreç yazılımı geliştiriyor.”

Vakıfbank, Akıllı robot kullanımına da geçmeyi amaçlıyor. Böylece zaman içinde öğrenen yapısı sayesinde tekrar programlamaya gerek kalmadan çözüm üreten akıllı robotlar ile sadece operasyon maliyetlerinin değil BT maliyetlerinin de azaltılması hedefleniyor.

ANADOLU SİGORTA
As’lı Görev Başında

Anadolu Sigorta şirketin otomasyon süreçlerini yürüten yapay zeka uygulamasına AS’lı (Anadolu Sigortalı) adını verdi. Kurum şu anda dört farklı süreci AS’lı üzerinden yürütüyor. AS’lı ile sesli asistan, görüntü işleme gibi yeni teknolojiler üzerinde de çalışmaya devam ettiklerini söyleyen Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Abacı, “Metal yakalılarımız, üretim ve hasar süreçleri başta olmak üzere, operasyonel süreçlerde görev alıyor. Vadesi gelen poliçelerin yenilemesi, tekliflere indirim tanımlanması, cam ve yedek parça tedarikçilerine ödemelerin yapılması, KDV iadeleri yansıtma, fatura kontrollerinin yapılması, diğer sigorta şirketlerinden sağlık geçiş bilgilerinin istenilmesi ve tekliflere eklenmesi vb. alanlarda çalışmalar yürütüyoruz” diyor. Abacı’ya göre, AS’lı sayesinde firmanın iş ortağı olan acentelerin memnuniyeti arttı.

Acenteler tarafından yapılan yenileme tekliflerinin artık metal yakalılar tarafından yapıldığım söyleyen Abacı, sürece ilişkin şu bilgiyi veriyor: “Metal yakalılar tarafından yapılan işlemler saat kısıtı olmaksızın, hatasız, belirlenen standartlara uygun ve hızlı yapılabiliyor. Böylelikle finansal riskimizi de azaltmış oluyoruz.

Yinelenen operasyonlar için metal yakalıların kullanımı ile mevcut şirket çalışanlarımızın daha nitelikli işler için istihdamı sağlanmış oluyor, bu bağlamda çalışanların etkinliği de artırılmış oluyor diyebiliriz.”

Abacı, “Önümüzdeki dönem metal yakalı çalışanlarımızı mevdft süreçlerden daha karmaşık olan süreçlerde kullanmayı; doküman okuma (OCR), ses tamma (VR) ve yapay zeka projelerinde değerlendirmeyi hedefliyoruz” diyor.

INTERTECH
11 Metal Çalışanı Var

Finans ve bankacılık sektörüne yönelik teknolojiler geliştiren Intertech Genel Müdürü Ömer Uyar, metal yakalı çalışanların rna-nuel işlemlerin otomatize edileceği rapor hazırlanması, bilgi toplama, güncelleme ve kontrol listelerinin oluşturulması gibi alanlarda ve ağırlıklı olarak merkezi olarak yürütülen operasyonel işlerde kullanıldığını söylüyor. Intertcch’te halihazırda 11 metal yakalı çalışan bulunduğu bilgisini veren Uyar, “Ma-nuel işlerin metal yakalı çalışanlarla gerçekleştirilmesi verimlilik artışı sağlanmakta ve böylelikle beyaz yakalılar katma değeri daha yüksek işlere odaklanabilmekte. Robotlar hatasıza yakın çalıştığından karşılaşılabilecek riskler denebiliyor. Robotların 7/24 çalışabilmesi müşteriye daha hızlı hizmet verilmesini sağlıyor” diyor. Intertech robotların kapasite kullanımının artmasına bağlı olarak yeni metal yakalı çalışanların alınmasını X planlıyor. Uyar’ın verdiği bilgiye göre, yeni metal yakalıların ope-‘ rasyonel verimliliği artırabilecek tüm alanlarda kullanılması planlanıyor.

AKSİGORTA
Ada Asistanlık Yapıyor

Aksigorta geçen yıl ADA’yı (Aksigorta Dijital Asistanı) hayata geçirdi. ADA’yı yapay zekâ teknolojileri ile donatılmış dijital bir asistan olarak tanımlayan kurumun amacı yapay zekâ ve yeni teknolojileri kullanarak mevcut iş süreçlerini daha verimli, hızlı, ölçeklenebilir ve teknolojik bir yapı haline dönüştürmek. ADA’yı kısa sürede şirkette kullanır hale getirdikleri bilgisi veren Aksigorta Genel Müdür Yardımcısı Metin Demirel, “Bu teknolojiler arasında doğal dil işleme, görsel tanıma, makine öğrenimi, robotik ve büyük veri analizleri yer alıyor. ADA’yı kullanarak şirketimizde insan kaynakları, Çağrı Merkezi, Finans ve Muhasebe, Hasar, UW, Acenteler, Broker ve Kurumsal, Hukuk departmanlarına destek sağladık. ADA, 200 milyon prim üretimi yaptığımız filo işlemlerinde bütün süreci uçtan uca (poliçe üretimi, zeyil, hasar ihbarı, hasar ödeme) yürütüyor” diyor.

Aksigorta ADA’yı sekiz departmanda 60’tan fazla iş sürecinde aktif olarak kullanıyor. Demirel, uygulama hakkında şu bilgiyi veriyor: “Müşterilerin 7/24 ulaşabilecekleri chatbot’lar ve sosyal medya, telefon, mobil uygulama, e-mail ve daha pek çok farklı mecra ile sağlanan çoklu kanalların entegrasyonu sayesinde müşteri deneyimimiz doğrudan üst seviyelere taşınıyor. Öyle ki, 2025’te müşteri etkileşimlerinin neredeyse tamamının yapay zekâ ile destekleneceği öngörülüyor. Bunun yanı sıra CRM’in müşteri tanıma özelliği sayesinde onları şaşırtabiliyoruz, örneğin müşterilerimize, süresi dolmak üzere olan trafik poliçelerini ya da sahip oldukları evcil hayvan için sunabileceğimiz pati sigortası dâhilindeki muayene ya da temizlik hizmetlerini hatırlatabiliyoruz. Bu işleyişin hem çalışanlarımıza hem de müşterilerimize olumlu katkısı oluyor.”

Müşteri memnuniyeti, üretim artışı, operasyonel verimliliğin yanı sıra müşteri memnuniyetinin de üç puan artırıldığı bilgisini veren Demirel, “ADA, yakın gelecekte tüm yapay zeka bileşenleri ve bunlarla entegre diğer teknolojileri kullanarak tüm süreçlerimizde cn büyük yardımcımız olacak” diyor.

Lütfi OKAY/ Altınay Teknoloji Grubu Kurumsal İletişim Yöneticisi
Bitirme tezi

Altınay Robot Teknolojileri, kurucumuz olan Hakan Altınay’ın üniversite bitirme projesi olarak o günün imkanlarıyla gerçekleştirilen elektrik tahrikli robotunun başarısı sonrası, Türkiye’nin ilk endüstriyel robotunun (HSR4), 1994’te sanayiye kazandırılmasıyla faaliyete geçti. İlerleyen zaman içerisinde standart robotlar kullanılarak, sistem entegrasyonu kapsamında, robotlu üretim hücreleri ve üretim hatlarının tasarım, imalat ve devreye alınması ile anahtar teslimi konusunda hizmet vermeye devam etti. Yurtdışı projelerin ön planda olduğu bir yıl yaşandı. Avrupa Birliği ülkeleri başta olmak üzere ABD ve Çin’in önde gelen şirketleriyle çalışıldı ve bu alanda yürütülen projeler artarak devam ediyor. Robotlu otomotiv gövde teknolojileri ile özellikle önde gelen otomotiv şirketleri ve yan sanayi firmaları için gerçekleştirilen projelerin yanında genel endüstri alanındaki çözümler de başta Almanya olmak üzere, Romanya, Fas ve Rusya gibi ülkelere sunuldu. Ar-Ge merkezimizde “Gelecek Sistemleri” adı verilen teknoloji bölümünde, geleceğin üretim teknolojileri geliştiriliyor.

Yeni kurulmasına rağmen bu bölüm 2018’de geliştirdiği ve Almanya’da kurduğu robotlu esnek çoklu birleştirme teknolojisi ile 2019 model BMW ve Audi araçlarına komponent üretim teknolojisi kurma başarısına ulaştı. Robotlar atanmış makinalar şeklinde çalışarak insanlar için tekrar edici ve zor olan görevlerin yer almasında kullanılıyordu. Özellikle endüstride yer bulan robotlar, adım adım sağlık, tarım ve gıda gibi sektörlerde de boy göstermeye başladı.

Endüstri 4.0’ın hayatımıza girmesi ile robot teknolojileri konusunda günümüzde baş döndürücü gelişmeler yaşanıyor. İşbirlikçi [Cobot] robotların insanlarla birlikte aynı ortamlarda çalışabilmesi ile birlikte robotların artık, hatlarda operatörler ile birlikte çalışabildiklerini görüyoruz. Sensör teknolojisi ve nesnelerin internetindeki gelişmeler ve buna paralel olarak yazılım, algoritma ve yapay zeka ve makine öğrenmesi uygulamaları ile birlikte robotların sanayi uygulamaları, sağlık, gıda ve tarım uygulamalarından daha fazla hayatımızda yer alacağı aşikar. Bu teknolojilerin gelişimi ve yaygınlaşması ile birlikte robotların günlük hayatımızda daha fazla kullanım alanı bulması ve aynı zamanda evlerde de kullanılmaya başlaması artık çok yakın gelecek için beklenen bir teknolojik gelişim.

Dr. Özgür AKIN / Akınsoft ve Akınrobotics Yönetim Kurulu Başkanı
Servis robotları 114 bin TL’den satılıyor

Akınsoft 1995’te 15 metrekarelik hard diski olmayan bir bilgisayar ile küçük bir ofiste faaliyete geçti. Şeker pancarında verimi yüzde 95-96’Iara çıkaracak tarım robotu PNCR-l’in ilk saha çalışmasını 2011 Mayıs ayında gerçekleştirdi. AS-PNCR-l’i, gerçek arazi şartlarına uygun hale getirilerek, daha uzman bir sistem haline gelen PNCR projesi, PNCR-2 adıyla tamamlandı. Kısa bir süre sonra insansı robotlar serimiz olan AKINCI-l’in
prototipi basında yer aldı. 2017’de dünyanın ilk insansı robot fabrikası olan AKINROBOTİCS ‘in açılması ile hem istihdam kapasitesinin artırılması hem de departman yapılanmasının hızla tamamlanmasıyla çalışmalarımız ivme kazandı. Bugüne kadar 88+ robot ürettik diyebilirim. Genellikle hizmet sektöründe refah seviyesini artıracak robotlar üzerine çalışıyoruz. Okullarda, restoranlarda, havalimanlarında, otellerde, eğlence sektöründe ve fuarlarda sıkça karşınıza çıkabilir.

AkınRobotics olarak biz, robotik çalışmaların ülke genelinde yaygınlaşması ve gençlerin, çocukların hatta hiçbir yazılım bilgisi olmayan insanların eğitilmesine olanak sağlayacak bir platform geliştirdik. Geliştirilen bu platformun adı AROS’dur.

Platformumuz sayesinde ev işlerine de robotlarımızı atayabilirsiniz. Çorbalarınızı karıştırabilir, çay demleyebilir, meyve, sebze doğrama fonksiyonlarını yerine getirebilir, çay kahve servisi yapabilir, bir nesneyi (belirlenmiş ağırlıktaki) bir yerden bir yere taşıyabilir, kişinin isteği doğrultusunda özel proje olarak her göreve işe göre özellikler de kazandırılabilir. Robotlarımızda satış politikamız, satış ve kiralama olarak yürütülüyor. Şu an satışta olan Garson&Hostes robot serisinin en gelişmiş versiyonu olan İnsansı Robot Hibrit ADA GH6 114 bin TL, Mini İnsansı Robot Mini ADA 89 bin TL’den satılıyor. Ayrıca hizmet sektöründe pek çok alanda kiralama sistemi üzerinden hizmete sunduğumuz onlarca robotumuz da mevcut. Akınsoft, yazılım alanında 28 ülkeye ihracat yapıyor. 2020’de robot ihracatı da yapacağız.

Kandan Özgür GÖK / Universal Robots Türkiye & MEA Ülke Müdürü
“39 bin kolaboratif robotumuz var”

Merkezi Danimarka’da bulunan Universal Robots, ‘cobots’ (kolaboratif robot) olarak adlandırılan, hafif ve esnek robot kol üretimi için 2005’te kuruldu. İlk cobot 2008’de satıldı. O günden bugüne 39 bini aşkın kolaboratif robot satıldı. Yaklaşık 700 çalışanımızla 5Û’den fazla ülkede distribütörlüğümüz bulunuyor. UR3, UR3e, UR5, UR5e ve UR10, URlOe, UR16e olarak farklı erişim ve taşıma kapasitesiyle CB ve e-Series olarak iki seri ve CB3’te üç, e series de dört temel kolaboratif robotlarımızla tüm sektörlere hizmet veriyoruz. Cobotlar’ımız insanla işbirliği içinde çalışılabilecek şekilde kullanılabilir. Örneğin, ağır görevler için geliştirdiğimiz e-Series’in yeni modeli UR16e iie otomasyonu daha kolay hale getiriyoru z. 16 kg taşıma kapasitesiyle UR16e ağır parçaların ve ürünlerin kaldırılması, taşınması, maliyetlerin düşürülmesi ve duruş sürelerinin azaltılması ile ilgili ergonomi ve verimlilik zorluklarını ortadan kaldırıyor. Çoğunluğu endüstriyel olmakla birlikte, servis alanında da görülecek olan kolaboratif robotlarımız yemek siparişi alabilecek, servis yapabilecek ve hatta mutfakta aşçılara da asistanlık yapabilecekler. Tarlada, seralarda, tekstil sektöründe, kafelerde özel aromalı kahvelerin hazırlanmasını sağlayan baristaların işlerini vb. kolaylaştıracak. Endüstri 4.0 ile birlikte üretim süreçleri ve teknolojilerinde yaşanan değişimin, çalışma ortamlarını da değiştirmeye başlayacağı bir gerçek. Ancak teknolojik ilerlemeler asla bir insanın üretim sürecinde ortaya koyduğu katma değerin ve zanaatkarlığın yerini alamıyor. Bu açıdan işsizliğin artacağı endişesinin aksine, insanın üretimin hep merkezinde olduğu insan-robot etkileşimli bir üretim sürecinin gelecekte var olacağını söyleyebilirim. Sadece gelişen teknoloji ile insanların bunları yönetebilecek şekilde hazırlanmış olmasının önemi ortaya çıkıyor.

Serdar OTMAN / Grant Thornton Türkiye Robotik Süreç Otomasyonu Lideri
“Çalışanlar kodlama eğitimi almalı”

Robotik Süreç Otomasyonu (RSO) konsepti dünya genelinde hızla yükseliyor. Dijital çalışanlar aslında sektör ayırt etmez, rutin, kurala dayalı ve iş yoğunluğunun yüksek olduğu herhangi bir sektörde rahatlıkla çalışabilirler.

Fakat ülkemizde öncü firmalarımız genel olarak bankacılık ve fınans, sigortacılık, telekomünikasyon, enerji ve hızlı tüketim sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Herkesin aklında olan “Robotlar işimizi elimizden alacak mı” sorusu hepimizi tedirgin etse de böyle bir durumun yaşanılması pek olası değil. Motivasyon olarak, “metal yakalı” dijital çalışanlar aslında “beyaz yakalı” çalışanların hayatını kolaylaştırmak, onların katma değeri yüksek farklı işlere odaklanabilmesi için çok değerli olan “zaman”ı yaratmak için bizimleler. Ülkemizde, maalesef, robotik süreç otomasyonu projeleri firmalarımızın bilgi teknolojileri departmanları tarafından yönetiliyor. Maalesef dememin nedeni robotlar esas itibariyle birer çalışan oldukları için, gerçekleştirilecek işi en iyi bilen, süreçlere hâkim olan iş birimlerinin kendileri tarafından “eğitilmeli” ve yönetilmelidir. Dünyadaki iyi uygulamalar bu yönde…

Robotlar işlerimizi elimizden almayacak fakat iş yapış şekillerimizi radikal olarak değiştirecekler. Örneğin, gelecekte beyaz yakalı profesyoneller, tıpkı Excel programını kullandıkları gibi robotları kullanabilecek. Gelecekte klasik iş ilanları değişecek. Firmalar bir muhasebe uzmanı ilanı yayınlarken robotik kodlamayı pozisyon için gerekli özellikler arasında ekleyecek. Planlama departmanı için ofis programı kullanabilmenin yanında robot yazılımlara hâkimiyet de aranan özellikler arasına girecek. Beyaz yakalı çalışanlar bu durumu şimdiden ön görüp, gerekli yetkinlikleri edinmeli. En basitinden kodlama eğitimlerine başlayıp, gelecekte “metal yakalı” arkadaşlarıyla rahatça iletişime geçebilmek için, bilgisayarların konuştuğu dilleri anlamaya çalışabilirler. Geleceği ön görüp gerekli yetkinlerle şimdiden kendini geliştiren çalışanlar için robotlar bir nimet olacak.

Müge YALÇIN / MY Executive Kurucu Ortağı
“2025’te üretimin yüzde 45’ini robotlar yapacak”

Robotların çalışma hayatındaki yeri her geçen gün katlanarak artıyor. Bu hızın temelinde ise, makine öğrenmesi ve yapay zekâ alanındaki gelişmeler yer alıyor. Bu nedenle, konuyu sadece robotlar üzerinden ele almamak, geniş çerçeveyi oluşturan dijital dönüşüm penceresinden değerlendirmek gerekiyor.

Bank of America’nın yaptığı bir araştırmaya göre, bugün üretimde yüzde 10’luk görev üstlenen robotlar, 2025’te neredeyse tüm üretimin yarısını gerçekleştiriyor olacak. Araştırma sonuçlan bu oranın yüzde 45 olacağını ortaya koyuyor. Çalışma hayatına, her geçen gün, daha fazla dahil olan robotlar, her şeyden önce iş süreçlerini hızlandırıyor ve verimliliği artırıyor. Bugün dijital dönüşümün dışında kalan hiçbir sektör yok. İlk adımlar üretimde, özellikle ağır sanayide atılmıştı fakat bugün üretimin her alanında robotları görüyoruz. Hatta üretimin yanı sıra hizmet sektörlerinde de robot teknolojilerinin önemli bir yeri var. Bu dönemde en önemli konunun, yaşam boyu öğrenmeyi ilke edinmek olduğuna inanıyorum. Çalışanların robot teknolojilerindeki gelişmelere rağmen işlevselliklerini kaybetmemeleri ve rekabette kalabilmeleri için bu birinci şart. İkinci önemli kavram ise disiplinler arası düşünme yeteneği. Günümüzde çalışanların bilgilerini sürekli güncellemenin yanı sıra farklı disiplinler hakkında da bilgi sahibi olması bekleniyor. Zira şirketlerde departmanlar arası sınırlar kalkıyor. Finansçının veya bilişimcinin pazarlamadan ve üretimden de anlaması gerekiyor. Bu nedenle günümüzde çalışanlara önerim, yaşam boyu öğrenmeyi ilke edinmeleri ve farklı disiplinlerde kendilerini geliştirerek geniş bir bakış açısına sahip olmaya çalışmaları.

ESİN ÇETİNEL