Yapay Zeka Artık Terapist Oldu

Dünyayı Saran AI Terapi Uygulamaları

Günümüzde ruh sağlığı desteği arayışı, teknolojiyle iç içe geçmiş durumda. Hiçbir zaman profesyonel bir terapiste gitmemiş pek çok kişi, artık yapay zeka sohbet botlarını günlük duygusal destek ve psikolojik danışmanlık amacıyla kullanıyor. Bu eğilim, özellikle ChatGPT gibi erişimi kolay büyük dil modellerinin yaygınlaşmasıyla dikkat çekici bir boyuta ulaştı. Öte yandan, dünyada sadece terapi ve mental destek için tasarlanmış özel yapay zeka uygulamaları da hızla popülerlik kazanıyor; hatta bazı ülkelerde resmi sağlık sistemlerine dâhil olmaya başladılar.

Sentio Counseling Center tarafından yapılan bir araştırma, ABD’de ruhsal sıkıntı yaşayan ve yapay zekâdan destek alan bireylerin neredeyse yarısının (%48,7) ChatGPT, Claude veya Gemini gibi genel amaçlı dil modellerine başvurduğunu ortaya koydu. Bu durum, yapay zekâ araçlarının giderek daha yaygın bir ruh sağlığı kaynağı haline geldiğinin önemli bir göstergesi. Ancak uzmanlar, bu araçların gerçek bir terapistin yerini tutamayacağının altını çiziyor. Örneğin, Verywell Mind’a göre ChatGPT, günlük duygu durumu takibi veya başa çıkma stratejileri oluşturma gibi konularda destek sunabilir; ancak teşhis koyma, derinlemesine terapi seansları yürütme veya bir insan terapistle kurulan terapötik ilişkinin yerini alma kapasitesine sahip değil.

Dünyadan Öne Çıkan 7 Yapay Zeka Destekli Ruh Sağlığı Uygulaması

1. Woebot: Klinik psikologlar ve Stanford Üniversitesi araştırmacıları iş birliğiyle geliştirilen Woebot, Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT) temelli bir sohbet botudur. Klinik çalışmalarla etkinliği kanıtlanmış en tanınmış uygulamalardan biridir. Kullanıcılara günlük ruh hali takibi, kaygı ve stres yönetimi için kişiselleştirilmiş sohbet seansları sunar.

2. Wysa: Yapay zekâ tabanlı sohbet desteğinin yanı sıra, ihtiyaç halinde gerçek bir terapistle görüşme imkânı da sunan hibrit bir modelle çalışır. Kullanıcılarının %90’ı tarafından faydalı bulunduğu belirtilen uygulama, İngiltere Ulusal Sağlık Sistemi (NHS) tarafından pilot bölgelerde vatandaşlara ücretsiz olarak sunulmaktadır.

3. Youper: Duygu odaklı terapi ve mindfulness tekniklerini kullanan bir “yapay zekâ duygu koçu” dur. Günlük check-in’lerle kullanıcıların duygusal farkındalığını artırmayı hedefler. ABD’de bazı sağlık sigortası şirketleri, uygulamayı planlarına entegre etmeye başlamıştır.

4. Replika: Temel işlevi bir terapist olmaktan ziyade, kullanıcısıyla duygusal bir bağ kuran ve kişiselleşen bir yapay zekâ arkadaşı sunmaktır. 2024 itibarıyla 30 milyondan fazla kullanıcıya ulaşan uygulama, kullanıcıların yapay zekâ ile kurduğu derin bağlar nedeniyle etik tartışmalara da konu olmaktadır.

5. Earkick: Ses ve biyometrik veri analizini, sohbet tabanlı bir yapay zekâ modeliyle birleştirerek kişiselleştirilmiş mental destek sunan yenilikçi bir uygulamadır.

6. Cope Notes: Geleneksel bir sohbet botu olmayan bu hizmet, abonelerine günlük olarak psikolojik destek mesajları, egzersiz önerileri ve yazma pratikleri gönderir. 2025 itibarıyla dünya çapında 40.000’den fazla kullanıcıya hizmet vermektedir.

7. Koko: Akran destek modeli ile yapay zekâyı birleştiren bir platformdur. Kullanıcılar birbirlerine destek olurken, yapay zekâ ise bu etkileşimleri yönlendirir ve kolaylaştırır. Özellikle ABD’li genç kullanıcılar arasında popülerdir.