Dershanelerde Koleje Dönüşüm Başladı
TBMM’den şubat sonunda geçen ve geçen hafta Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün onayıyla yürürlüğe giren yasaya göre dershaneler 1 Eylül 2015’ten sonra faaliyete devam edemeyecek. Bu kararla birlikte birçok dershane özel okula dönüşüm sürecini başlattı. Yüzlerce şubesi bulunan büyük dershane zincirleri, bir yandan yeni markalar oluştururken bir yandan da yeni eğitim modelleri geliştirmeye çalışıyor.
Öğrencileri sınavlara hazırlayan dershaneler 2 milyar lira civarında büyüklüğe sahip bir iş alanı. Türkiye’de bugün 3 bin 639 dershane olduğu biliniyor. 60 bin öğretmen ve 30 bini aşkın diğer çalışan istihdam eden bu sektör, TBMM’den 28 Şubat’ta geçen yasaya göre 1,5 yıl sonra oltadan kalkacak.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün geçen haftaki onayıyla yürürlüğe giren yasaya göre dershaneler faaliyetlerine ancak 1 Eylül 2015’e kadar devam edebilecek. Sonrasında ise ya özel okullara ya da geçici olarak açık öğretim yapan liselere dönüşecekler.
Ancak eğitim sektörünün tüm tarafları sınav sistemi değişmediği sürece dershanelerin ortadan kalkmasının zor olduğu konusunda hemfikir. Bu yasa ile “merdiven altı” diye tabir edilen kaçak ve kayıt dışı dershaneciliğin önünün açılacağı dile getiriliyor. Ayrıca özel okullara dönüşüm için söz konusu olan teşviklerin net olarak belirtilmemesi de dershane sahiplerini düşündürüyor. Hatta sektörün en büyük derneklerinden olan ÖZ-DE-BİR yargısal yollara başvurma hazırlığı yapıyor. ÖZ-DE-BİR Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Köprülü, dünyanın hiçbir yerinde yasa ile kapatılmış eğitim-öğ-retim kurumu olmadığını gerekirse konuyu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşıyacaklarını söylüyor.
DÖNÜŞÜM HAZIRLIĞI
Bu süreçte dersaneler ise yavaş yavaş dönüşüm planları yapıyor. Hatta bu planlarını hayata geçirmeye başlayanlar da var.
Türkiye’nin en büyük dershane zincirlerinden olan Kültür ve Fatih dershanelerinin sahibi Okyanus Holding Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Özbey, yeni kanundan doğacak mağduriyetlerin giderilmesi için çalışmalar yapılması beklentisi içinde olduklarını söylüyor. Özbey, dershanelerin dönüşümüne henüz başlamadıklarını ifade ediyor. Ancak bazı yerlerde yeni oluşturdukları bir konseptle özel okul açmaya başladıklarını anlatıyor. Ayrıca dershaneleri özel okula çevirme sürecinde daha düşük fiyatlı bir kolej kon-septi de yarattıklarını ifade eden Özbey, mevcut kolejlerin üçte bir fiyatına hizmet alınabilecek bu okulların isminin henüz belirlenmediğine söylüyor.
18 şubesi olan Sevinç Dershanesi’nin yönetim kurulu üyesi Sevinç Boy, dershanelerde eğitime devam ettiklerini ifade ediyor. Kendilerine gelen talep üzerine okul açmaya geçen yıl başladıklarını söyleyen Boy, bundan sonra Sevinç Koleji ile büyümelerini sürdüreceklerini anlatıyor. Şu anda üç şubeleri olduğunu söyleyen Boy, yeni okul açmak için bahçeli bina bulmanın zorluğundan dert yanıyor.
YENİ MARKA OLUŞTURDU
Uğur Dershaneleri ise Uğur Hazırlık markasıyla yeni okullar açıyor. Bu markanın dershaneye alternatif görülmemesi gerektiğini söyleyen Uğur Dershaneleri Genel Müdürü Servet Özkök, bu konseptin günümüz öğrenci ve veli ihtiyaçlarını karşılayacak yepyeni bir model olduğunun altını çiziyor. Özkök, 3,5 yıldır üzerinde yoğunlaştıkları Uğur Hazırlık konseptinin yüz yüze ve uzaktan eğitimin bir araya getirildiği, tümleşik ya da hibricl denilen bir model olduğunu belirtiyor.
Bu yeni modelin dünyanın birçok ülkesinde uygulandığını söyleyen Özkök, konuşmasını şöyle sürdürüyor: “Hibrid eğitim modelinde öğrenciler haftada en az 20 saat dershane binalarında yüz yüze eğitim görecek ve diğer yandan da yıllardır yatırımlar yaparak oluşturduğumuz teknolojik altyapıyı kullanarak uzaktan eğitim alma fırsatı yakalayacaklar.”
UYGULANABİLİR DEĞİL
250’ye yakın şubesi bulunan Fem Dershaneleri ise bu konuda henüz bir strateji belirlemiş değil. Fem Dershaneleri Rehberlik Koordinatörü Faruk Ardıç, konuyla ilgili olarak şunları şöylüyor: “Türkiye’deki eğitim gerçekleri göz önünde bulundurulduğunda dershanelerin okulları tamamlayıcı bir unsur olduğu ortada. Şu anda toplam dershanelerin sadece yüzde 7,3’ü belirlenen kriterlere uygun özel okul olabilecek nitelikte. Mevcut binaların yüzde 93’ü okul olmaya müsait değil. Meclisten geçen kanunun ne derece gerçekleştirilebileceği üzerinde ciddi kuşkular var.”
80 şubesi bulunan Fen Bilimleri Dershanesi ise harekete geçmek için dönüşüm konusunda çıkacak yönetmelikleri bekliyor. Halen üç şubeli Fen Bilimleri Okulu adı altında eğitim kurumlarının da bulunduğunu söyleyen Fen Bilimleri Dershanesi Genel Müdürü Kurtuluş Arı-kan, dönüşümün nasıl olacağını bilmediklerini ve koşullara göre hareket edeceklerini belirtiyor.
FORMASYON TELAŞİ
Konuyla ilgili önemli bir sorun da halen dershanelerde görev yapan öğretmenlerin önemli bir bölümünün gerekli formasyona sahip olmaması. Yasayla beraber dershane öğretmenleri formasyon almak için üniversite kapılanm aşındırmaya başladı. Hatta bu amaçla kontenjan buldukları şehir dışındaki okullarda eğitime giden öğretmenlerin dahi olduğu söyleniyor.
Öğretmenlerin atanması konusunda henüz açıklığa kavuşmamış başka noktalar da var. Örneğin 1 Ocak 2014 itibariyle en az altı yıl sigortalı çalışmış dershane öğretmenleri MEB’e mülakatla alınacak deniyor. Yaklaşık 60 bin dershane öğretmeninin 5 bini kimya, 5 bini fizik öğretmeni. Devletin her yıl atadığı fizik ve kimya öğretmeni ise her biri için 150 civarında. Bu tabloda dershane öğretmenlerinin ne kadar sürede nerelere yerleştirileceği de bir soru işareti olarak ortada duruyor.
FATOŞ BOZKUŞ
