Anadolu: Evimizin Direği!
Üç büyük şehirde son 10 yıllık dönemde yıllık ev satışları ikiye katlanırken, Anadolu’da 209 binden 936 bine çıktı.
2017 nüfus sayımına göre Türkiye’nin nüfusu 80 milyon. Bu nüfusun 25 milyonu üç büyük şehirde yaşıyor. Yani her üç kişiden biri İstanbul, Ankara ve İzmir’de hayata tutunmaya çalışıyor. Yaklaşık 55 milyonluk kesim ise Türkiye’nin diğer şehirlerinde, beldelerinde, köylerinde hayatını sürdürüyor. Büyük şehirlerde veya Anadolu’da yaşayanların en büyük hayali ise kendi evlerine sahip olabilmek. 2008 yılından bu yana ev satışına bakıldığında, bu tutkunun Anadolu’da daha ateşli yaşandığı görülüyor. Nitekim İstanbul, Ankara ve İzmir’de konut satışı son 10 yılda ikiye katlandı. 2008’de 217 bin olan bu üç şehirdeki yıllık ev satışı, 2017’de 473 bine ulaştı.
Aynı dönemde Anadolu’daki konut satışı ise 209 binden 936 bine fırladı! Özellikle ev ihtiyacı olanların doğal talebiyle büyüyen Anadolu’da satılan konut adedi üç büyük şehri ikiye katlayarak 4,46 kat arttı. Anadolu’nun ev satışında rolünü her geçen sene artırmasıyla Türkiye’de 2008’de satılan her dört konuttan biri İstanbul’dan olurken, 2017’de ancak her altı konuttan biri İstanbul’dan satılır hale geldi. 2017’de Anadolu’da ilk elden konut satışı 500 bine yaklaştı. Birinci el konutun yüzde 75’inin Anadolu pazarında satılması aslında fotoğrafı tasvir etmek için en önemli verilerden.
Gayrimenkul sektörünün patronlarına göre 2018’de de geçen yıl olduğu gibi bir rekor görülmesi işten bile değil. Bu aslında “2018’de 1,5 milyon konut satılır” demek. Ancak son yılın şehirlere göre artış hızına ve halihazırdaki duruma bakıldığında pek de kolay olmayacak gibi duruyor. Nitekim geçtiğimiz yıl Eylül ayma kadar KDV ve damga vergisi muafiyeti, tapu harcı teşvikiyle yaklaşık yüzde 11 indirim söz konusu idi ve konut kredi faizi ise Ocak 2017’de aylık yüzde 0,88 seviyesindeydi. Ancak halihazırda hem devletin teşvikleri yok hem de konut kredisi faizleri 1,40 seviyelerinde seyrediyor. Bu durum özellikle büyük şehirlerdeki tüketiciyi, faizlerde veya ev fiyatlarında düşüş beklentisine itiyor. Arsa maliyetlerinin henüz göze batmadığı Anadolu’da ise uygun fiyatlı konutlar, hele de banka kredisiz seçeneklerle daha kolay satılıyor.
Bu hareketliliğe dikkat çeken RE/MAX Türldye Bölge Direktörü Murat Goldştayn, 2018’de 70’i aşkın bayilik vereceklerini, metropollerin yanı sıra Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’ni de radarlarına aldıklarını açıkladı. Anadolu’da girişimcilere, giriş bedellerinde yüzde 50 indirim gibi çeşitli ayrıcalıklar sunacaklarını da sözlerine ekledi. Murat Goldştayn, “Son dönemde Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’nden gelen bayilik taleplerinde önemli bir artış var. Geçtiğimiz günlerde Diyarbakır’da iki yeni franchise verdik. Malatya, Şanlıurfa, Van, Mardin, Elazığ, Kahramanmaraş, Erzincan ve Bingöl odaklandığımız başlıca illerden” diyor. Anadolu’da artan ev satışlarına kayıtsız kalamayan bir diğer Amerikalı kurumsal gayrimenkul danışmanlık markasının Türkiye Ülke Başkanı ise yatırım amaçlı konutlara prim değeri yüksek şehirlerde, yani büyük şehirlerde daha çok rastlandığına dikkat çekerek Goldstayn’a katılıyor.
“Dolayısıyla yatırım amaçlı konut talebindeki yavaşlamayı Anadolu pek hissetmiyor, hissetmeyecek. Nitekim hem hane halkının azalması dolayısıyla hem yeni evli çiftlerin eve iki maaş getirmesi sebebiyle hem de Anadolu’dan göçmüş gurbetçilerin döviz kurunun etkisiyle artan alım güçleri sayesinde ev talebi Anadolu’da artıyor. Ayrıca büyük şehirler gibi Anadolu da milli hasıladaki zenginleşmeyi hissediyor” diyor. —Arif Bayraktar
SÖZÜN ÖZÜ Gayrimenkul sektörüne göre 2018’de de geçen yıl olduğu gibi bir rekor işten bile değil. Bu aslında “2018’de 1,5 milyon konut satılır” demek.
