Borsada tarımsal ürünlerin ticareti yapılacak
Gıda enflasyonunu düşürecek Ürün İhtisas Borsası için geri sayım haşladı. Borsada elektronik ürün senedine dönüşmüş bütün tarımsal ürünlerin ticareti yapılacak. Ticaret borsaları aracı kurum statüsünde sisteme entegre olacak…
Ürün İhtisas Borsası
GIDA enflasyonunun düşürülmesine katkı sunacak Türkiye Ürün İhtisas Borsası için geri sayım başladı. Lisanslı depolarda korunan tarım ürünlerini temsil eden elektronik ürün senedinin işlem göreceği Türkiye Ürün İhtisas Borsası’nın kuruluş prosedürleri yılın ilk çeyreğinde tamamlanacak. Elektronik ürün senetlerinin alım ve satımı tamamen elektronik ortamda hızlı ve güvenilir biçimde tek bir platformda yapılacak. Türkiye’nin tarım ürünleri piyasaları ve sermaye piyasalarının önde gelen kurum ve kuruluşları ile bankaların ortak olacağı Ürün İhtisas Borsası faaliyete geçtiğinde, elektronik ürün senedine dönüşmüş bütün tarımsal ürünlerin ticareti yapılacak. Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci’nin verdiği bilgiye göre, bu ürünler hububat, pamuk, zeytin ve fındık olacak. Önümüzdeki dönemde çıkarılacak aracı kurumlara ilişkin yönetmelikle ticaret borsaları, aracı kurum statüsünde Türkiye Ürün İhtisas Borsası’na entegre olabilecek.
Borsa ile dönemsel olarak ortaya çıkan fiyat dalgalanmalarrının önüne geçilecek. Sektör temsilcileri ve uzmanlara göre Ürün İhtisas Borsası, gıdada hem spot hem de vadeli işlemlerle daha sağlıklı fiyat oluşumunu sağlayacak. Gıda enflasyonunun düşürülmesine katkı sunacak, piyasanın fiyat istikran içerisinde dengelenmesini sağlayacak.
YÖNETMELİK BEKLENİYOR
Hükümetin gündeminde yer alan Türkiye Ürün İhtisas Borsası’nm kuruluşuna, 6 Nisan 2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile izin verildi. Türkiye Ürün İhtisas Borsası’nın kuruluş, faaliyete geçme ve işleyiş süreçlerini düzenleyen yönetmelik ise 10 Ağustos 2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, önümüzdeki dönemde Sermaye Piyasası Kurulu’yla birlikte Türkiye Ürün İhtisas Borsası’nda aracılık hizmeti verebilecek kurumlara yönelik bir yönetmelik hazırlanacağım vurgulayarak, bu yönetmelikte aracı kurumlara yönelik kriterler ile kurallara ve işleyişe yönelik hususlara yer verileceğim kaydetti.
Merkezi Ankara’da olmak üzere 100 milyon TL sermaye ile Borsa’ya tarım ürünleri piyasalarının ve sermaye piyasalarının önde gelen kurum ve kuruluşları ile bankaların ortak olacağını dile getiren Tüfenkci, gerekli mevzuatın tamamlandığını, şirketin esas sözleşme taslağının da hazırlandığını açıkladı. Borsanm kuruluş prosedürlerinin bu yılın ilk çeyreğinde tamamlanacağını belirten Tüfenkci, borsanın en kısa sürede faaliyete geçmesinin planlandığını söyledi.
TEK PLATFORM OLACAK
Bakan Tüfenkci’nin verdiği bilgiye göre, lisanslı depolarda korunan tarım ürünlerini temsil eden elektronik ürün senedinin işlem göreceği Borsa, uluslararası düzeyde de faaliyet gösterecek. Çok sayıda alıcı ve satıcının bulunduğu gelişmiş bir tarım ürünleri piyasası oluşacak ve tarımsal piyasalar ile finansal piyasaların entegre olması sağlanacak. Böylece üreticiler ürünlerini yakın çevrelerindeki sınırlı sayıdaki tüccara satmak zorunda kalmayacak, çok sayıda alıcının oluşturacağı rekabetten yararlanabilecek. Özellikle finansman sıkıntısı çeken küçük çaplı üreticiler, lisanslı depolara verdikleri ürünleri karşılığında aldıkları ürün senetlerini teminat göstererek bankalardan kredi ve finansman imkanı bulacak.
Ankara merkezli Türkiye Ürün İhtisas Borsası’na Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 33 ticaret borsası, Borsa İstanbul, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK), Takasbank, Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Vakıflar Bankası ortak olacak. TOBB Başkan Yardımcısı ve İstanbul Ticaret Borsası Başkanı Ali Kopuz’un verdiği bilgiye göre, Ürün İhtisas Borsası şirketinde, TOBB ve 33 ticaret borsasımn toplam hissesi yüzde 51 olacak. 33 ticaret borsasımn toplam sermaye katkısının 36 milyon TL olduğunu belirten Kopuz, İstanbul Ticaret Borsası’nın sermaye katkısının ise 1.8 milyon TL olduğunu söyledi.
TÜM ÜRÜNLERDE BAŞLAYACAK
Türkiye Ürün İhtisas Borsası faaliyete geçtiğinde elektronik ürün senedine dönüşmüş bütün tarımsal ürünlerin ticaretinin yapılacağını söyleyen Bakan Tüfenkci, bu ürünleri hububat, pamuk, fındık ve zeytin olarak sıraladı. Ticaret borsalarının aracı kurum statüsünde Türkiye Ürün İhtisas Borsası’na entegre olabileceğini belirten Tüfenkci, “Aracı kurumlara ilişkin yönetmelikte belirtilecek kriterleri sağlayan ticaret borsalarımıza aracı kurum statüsü verilebilecek” dedi.
Lisanslı depoculuk sisteminin en önemli ayaklarından birini ürün ihtisas borsasının oluşturduğunu vurgulayan Bakan Tüfenkci, lisanslı depoculuk sisteminin özellikle 2017’de sağlanan teşviklerle önemli bir gelişme kaydettiğini söyledi. Yapılan çalışmalar neticesinde Türkiye’de lisanslı depo sayısının 39’a ulaştığını belirten Tüfenkci, toplam depolama kapasitenin ise 1 milyon 774 bin 700 ton olduğunu aktardı. Hedeflerinin önümüzdeki yıl depolama kapasitesini 2.5 milyon tona çıkartmak olduğunu dile getiren Tüfenkci, sistemin bu hızla gelişmesinin ürün ihtisas borsasmm faaliyete geçmesini zorunlu kıldığının altını çizdi.
“SEKTÖRÜN ÖNÜ AÇILACAK”
Gaziantep Ticaret Borsası (GTB) Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, lisanslı depo kapasitesinin şu anda yeterli olduğunu, ihtiyaç duyulması halinde bu kapasitenin artırılabileceğini ifade etti. Lisanslı depoculuğa yönelik yeni teşviklerin sektörün önünü açacağını, Ürün İhtisas Borsası’nın tarım ticaretini zirveye çıkaracağını dile getiren Tiryakioğlu,
“Bu teşviklerden yararlanıp, ürününü lisanslı depoya getirmemek için kör olmak lazım” dedi.
İzmir Ticaret Borsası (1TB) Yönetim Kurulu Başkanı Işmsu Kestelli ise, hububat ürünleri ile ilgili olarak bugüne kadar faaliyet izni almış 1.7 milyon ton kapasiteli lisanslı depo bulunduğunu, yaklaşık 6 milyon tonluk hububat lisanslı deposu için de şirket kuruluşları gerçekleştiğinin altını çizdi. Bu yatırımlar tamamlandığında hububatla ilgili olarak önemli bir lisanslı depo kapasitesine ulaşılacağını dile getiren Kestelli,
“Pamukta aktif olarak çalışan tek lisanslı depo 17 bin ton kapasiteli Borsamız öncülüğünde kurulan ELİDAŞ. Fındıkta ve zeytinde de benzer bir kapasite bulunuyor. Ürün borsalarının kurulması ile birlikte sisteme dâhil olan ürünler için kapasitenin artacağım da söylemek mümkün. Sisteme sağlanan teşvikler de işlem hacminin artmasında etkili olacak” diye konuştu.
ENFLASYON ÖNCELİKLİ HEDEF
Tarım ürünleri ticaretinde fiyat istikrarını destekleme ve enflasyondaki öngörülebilirliği artırmanın Bakanlığın öncelikli hedefleri arasında yer aldığını söyleyen Tüfenkci, başta sebze ve meyve ticaretinde olmak üzere zayiatın azaltılmasını enflasyonla mücadelenin parçası olarak gördüklerini, bunun için zayiatla ve gıda enflasyonu ile mücadelede önemli adımlar attıklarım aktardı. Tüfenkci,
“Üretici örgütlerinin pazarlama kapasitelerinin artırılması suretiyle sebze ve meyvelerin daha az el değiştirmesinin sağlanması, lojistik yatırımlarının teşvik edilmesi, ürün, kap, ambalaj, nakliye ve depolama standartlarının belirlenmesi bu yönde yürüttüğümüz faaliyetlerden” dedi.
Sebze ve meyve piyasasındaki zayiatın en aza indirilmesine yönelik yaptıkları çalışmaların başında lojistik faaliyetlere ilişkin standartların revize edilerek zorunlu uygulamaya konulmasının geldiğini dile getiren Tüfenkci, 3 Ekim 2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan tebliğ ile sebze ve meyvelerin ambalajlanması, taşınması, depolanması ve perakende satışlarında uyulması gereken standartların belirlendiğini kaydetti.
Yoğunlaştıkları bir diğer çalışma alanının ise üretimde ölçeğin büyütülmesi olduğunu dile getiren Tüfenkci, üreticilerin hep süregelen “emeğimizin karşılığını alamıyoruz” şikayetinin temel nedeninin küçük ölçekli üretim yapısı olduğunu vurguladı. Küçük ölçekli üretimin maliyet artışına neden olduğunu, aynı zamanda pazarlamada üreticilerin etkinliğini kırdığını dile getiren Tüfenkci, “Üreticilerimizin birlikte üretmelerini ve ürettikleri malı birlikte satabilmelerini sağlayıcı yönlendirme çalışmaları ve model uygulamalar gerçekleştirmekteyiz. Böylece, sebze ve meyvelerin üreticiler ve üretici örgütleri üzerinden doğrudan perakende satış noktalarına pazarlanması sağlanarak ürünün çok fazla el değiştirmesinin yüklediği maliyetin önüne geçmeyi öngörmekteyiz” ifadelerini kullandı.
TOPTAN GIDA TİCARETİNE DİZAYN
Bakan Tüfenkci, kalite ve fiyat konusunda daha rekabetçi bir ortam oluşmasını sağlayacak, toptan ticarete yönelik faaliyetleri tek çatı altında toplayacak toptancı hallerine ilişkin düzenlemeler getiren Hal Kanunu değişikliğine ilişkin de açıklamalarda bulundu. Hal Kanunu değişikliğinde belli bir noktaya gelindiğini belirten Tüfenkci, Türkiye’de gıda ürünlerinin toptan alım satımına yönelik dağınık bir yapılaşmanın söz konusu olduğunu vurguladı. Sebze ve meyve, su ürünleri, kuru gıda için ayrı toptan satış yerleri oluşturulduğunu dile getiren Tüfenkci açıklamalarına şöyle devam etti:
“Çoğu ülkede gıda toptan ticareti tek bir çatı altında gerçekleştiriliyor. Ülkemizdeki toptan gıda ticaretini yeniden dizayn edeceğiz. Tüm gıda ürünlerinin tek çatı altında toptan alınıp satılabildiği, çok sayıda alıcı ve satıcının serbest piyasa koşulları altında alım satım yapabildiği ve yeterli altyapıya sahip modem toptancı hallere dönüşüm sağlanacak. Öncelikle toptancı hallerin kurulması gereken yerler oluşturulacak komisyon tarafından belirlenecek. Bu toptancı hallerinin yönetiminde katılımcı ve profesyonel yönetim anlayışı benimsenecek. Toptancı halleri kuracak ve işletecek olan şirketlere belediyeler, meslek kuruluşları ile bu meslek kuruluşlarına bağlı oda, borsa, federasyon ve dernekler ile üretici örgütleri ve diğer gerçek ve tüzel kişiler ortak olabilecek. Toptancı halleri çatısı altında toplanacak olan toptan ticarete yönelik faaliyetler daha iyi bir şekilde izlenebilecek ve kontrol altında tutulabilecek. Gıda güvenilirliğinin kontrolü ve izlenebilirlik için en ideal ortam sağlanacak.”
“FİYAT OYNAKLIKLARINI AZALTIR”
TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Dr. Cahit Sönmez, Türkiye Ürün İhtisas Borsası’nın gıdada hem spot hem de vadeli işlemlerle daha sağlıklı fiyat oluşumunu sağlayacağını belirterek, bunun fiyat oynaklıklarını azaltacağını kaydetti. 2017 talep enflasyonu yüzde 11.92 seviyesindeyken, aynı dönemde gıda enflasyonunun yüzde 13.79’a çıktığım vurgulayan Sönmez, geçen yıl fiyat artışının işlenmemiş gıda grubunda yüzde 15.55, işlenmiş gıdada ise yüzde 12.20’lerde seyrettiğini dile getirdi. TÜFE sepetindeki ağırlığı yüzde 20’lerin de üzerinde ağırlıklaştırılması nedeniyle gıda grubunun TÜFE’nin temel belirleyici alt grubu konumunda olduğuna dikkat çeken Sönmez, bu yüzden hükümetin ürün ihtisas borsalarını kurma kararı aldığını söyledi.
Borsanm rantçı aracıları devre dışı bırakabileceğini belirten Sönmez, “Depoların varlığı ile üreticiler arz fazlalarını uyanık simsarlara kaptırmayacak. Bozulma riskini ve biran önce nakde dönüp kredi borçlarını kapatma zorunluluğunu göz önünde bulunduran üreticiler daha ucuza arz fazlası olan ürünlerim hemen satıyorlardı. Bundan yararlanan aracılar da istedikleri gibi fiyat ayarlamaları yapabiliyorlardı. En önemlisi borsanm gıda fiyatlarına pozitif katta yapabilmesi ve aynı zamanda derinleşmesi için her bir borsa için belirlenecek ürünlerin bu borsalar kanalıyla alım ve satımının sağlanması gerekiyor” diye konuştu.
“ETKİSİ KISMİ OLUR”
İzmir Ticaret Borsası Başkanı Işınsu Kestelli ise, tarımsal ürün fiyatlarını hasat dönemindeki arz-talep dengesizliği yanı sıra iklim şartları, dünya piyasaları, dış ticaret politikaları, girdi fiyatları ve döviz kurları gibi birçok parametre etkilediğini vurgulayarak, lisanslı depoculuk ve ürün borsası sisteminin fiyat dalgalanmalarını tamamen engellemesinin mümkün olmadığını kaydetti. Borsanm gıda enflasyonunun düşürülmesine katkı sağlayacağına dikkati çeken Kestelli, ancak, bu katkı işlem gören ürünlerin ve bu ürünlerin hammadde olarak kullanıldığı gıda sanayinin enflasyon sepetindeki ağırlığı ölçüsünde olacağını vurguladı ve dolayısıyla sistemin olumlu ama kısmi etkisinin olacağının altını çizdi.
Kestelli, “Ürün ihtisas borsaları stokla-nabilir tarımsal ürünler için hizmet verir. Pamuk, hububat, bakliyat, kuru meyveler, zeytin ve zeytinyağı gibi ürünler Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan faaliyet izni almış lisanslı depolarda depolanacak, bu ürünlerin alım satım işlemleri oluşturulan elektronik ürün senetleri (ELÜS) vasıtasıyla Ürün İhtisas Borsalarmda gerçekleştirilecek. Dolayısıyla sadece bu ürünler için hasat dönemindeki yoğun ürün arzının ötelenmesi sağlanacak. Arzın ötelenmesi hasat dönemindeki arz-talep dengesizliğinden kaynaklanan fiyat dalgalanmalarını da önemli ölçüde engelleyecek” diye konuştu.
Türkiye’de gıda enflasyonunun düşürülmesi konusunun çok daha geniş perspektifte ele alınması gerektiğini dile getiren Kestelli, özelikle, lisanslı depoya konu olan ürünlerin yanı sıra yaş sebze-meyve ve hayvansal ürünler gibi hızlı tüketime konu olan ürünlerin piyasalarının da etkin bir yapıya kavuşturulması gibi adımlar da atılması gerektiğini vurguladı. Kestelli, “Bugüne kadar ürünlerini sadece geleneksel ticaret yöntemleri ile satan üreticimiz, ürün borsası ile elektronik bir piyasada işlem yapıyor olacak. Bu değişimin kısa bir sürede ve sorunsuz olarak gerçekleşmesini bekleyemeyiz. Ayrıca, üreticimizin lisanslı depoda ürününü bekleterek arzı öteleyebilmesi için ekonomik açıdan güçlendirilmesi, ürün senedi karşılığında düşük faizli kolay kredi olanaklarına sahip olması da önemli. Buna ilişkin düzenlemelerin de eş zamanlı yapılması gerekir” şeklinde konuştu.
“TİCARET BORSALARI DEVAM EDECEK”
Peki, mevcut ticaret borsalarıyla ilişki nasıl kurulacak? Ticaret borsalarının kanunla kendine verilen temel görevi olan kotasyonunda bulunan ürünlerin fiyat tespit, tescil ve ilanım yaptığını söyleyen Kestelli şunları kaydetti:
“Türkiye’nin en eski borsası olan İzmir Ticaret Borsası olarak biz de en önemli tarımsal ürünlerimizden olan pamukta ve kuru üzümde yaklaşık yüzyıldır arz ve talebin buluştuğu işlem salonlarına sahibiz ve referans fiyatlar oluşturuyoruz. Ticaret borsalarının işlevini yerine getiremediğini söylemek haksızlık olur. Ancak piyasaların değişimine de ayak uydurmak gerekiyor. Lisanslı depoculuk ve Ürün İhtisas Borsası sistemi de bu değişimin bir sonucu ve ticaret borsaları olarak bizler sistemin oluşturulmasına başından beri çok önemli katkılar sağladık. Gururla söyleyebilirim ki ülkemizde elektronik ürün senedini ilk kez borsamız öncülüğünde 19 ortaklı olarak kurduğumuz pamuk lisanslı deposu ELİDAŞ’ta oluşturduk ve bu senedin elektronik ortamda satışını ilk kez İzmir Ticaret Bor-sası olarak biz kurguladık. Sonuç olarak ticaret borsaları sistem içindeki görevine devam edecektir. Ticaret borsalarının lisanslı depoya konu olan ürünlerle ilgili işlem hacimleri bir miktar azalabilir ama İzmir Ticaret Borsası olarak bizim için önemli olan, tarımsal ürün piyasalarının etkin çalışması, sektörün tüm paydaşlarının gelir seviyesinin artması ve ülkemizin tarım sektöründe daha rekabetçi bir yapıya kavuşmasıdır.”
Hedef enflasyonla mücadele
Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek yaptığı bir açıklamada, Türkiye Ürün İhtisas Borsası’nın enflasyonun düşürülmesine katkı sunacağını, piyasanın fiyat istikrarı içerisinde dengelenmesini sağlayacağını ve üreticilerin maliyetlerini düşüreceğini söylemişti. Şimşek,
“Borsanm faaliyete geçmesiyle birlikte elektronik ürün senedi ile bağlantılı olarak işleyecek depolama yapısı sayesinde arzın bol olduğu dönemlerde, ürünlerin aracılar tarafından sağlıksız şekilde depolanıp, tüketicilere yüksek fiyattan satılması önlenmiş olacak. Piyasada rekabetçi ortamda gerçekleşecek sağlıklı fiyat oluşumu sayesinde fiyatlardaki dalgalanmalar asgariye indirilmiş olacak. Böylece tarım ürünlerinde fiyat istikrarının sağlanmasını amaçlayan Gıda Komitesi hedeflerine de katkı sağlanacak” ifadelerini kullanmıştı.
Ali KOPUZ / İstanbul Ticaret Borsası Başkanı, TOBB Başkan Yardımcısı
Fiyat istikrarına katkı sağlayacak
Ürün İhtisas Borsası’nın faaliyete başlaması enflasyonla mücadeleye olumlu katkı sağlayacak. Üreticiyi ve tüketiciyi zarara uğratan, rantçı aracıları devreden çıkaracak. Borsa için sermaye koyan 33 ticaret borsası yeni döneme hazırlıklı. Bu borsalardan hangisinin bu işin içinde birebir olacağını o zaman göreceğiz. Ürün İhtisas Borsası’nın kurulmasıyla elektronik ürün senetlerinin alım satımı tek çatı altında toplanacak. Burada Takasbank’ta, bankalarda, Borsa İstanbul’da bu ürün senetleri alınıp satılmaya başlayacak.
Hem lisanslı depolarda bulunan ürünler hem de işlem hacmi artacak. Şimdi verilen teşviklerle, ürününü lisanslı depoya koyanlardan ücret alınmıyor. Kalibrasyon testleri yapılıyor, ton başına nakliye desteği veriliyor. Bunlar olduktan sonra lisanslı depoculuk büyük gelişme kaydedecek.
Lisanslı depoya koyduğu ürün karşılığında elektronik ürün senedi alan çiftçi, bu belgeyle işlem yapabilir. Senedi teminat göstererek kredi kullanabilir. Bu sistem üründeki kalite açısından da çok önemli. Lisanslı depoculuk ile ürünü sağlıklı olarak muhafaza etme imkanı sağlanacak.
Işınsu KESTELLÎ / İzmir Ticaret Borsası [İTB] Başkanı
Rantçı aracılar sistemden çıkacak
Ürün İhtisas Borsası ile birlikte lisanslı depolara konu olan tarımsal ürünlerin piyasalarındaki aracıların azalmasından ziyade aracılık sisteminin daha kurumsal bir yapıya adapte edileceğini ve kayıt dişiliğin azalacağını düşünüyorum. Tarımsal ürün piyasalarında aracılık nnüessesesi kendiliğinden değil, ülkemizin ekonomik ve ticaret yapısının bir sonucu olarak ortaya çıktı.
Tarımda etkin bir pazarlama sistemi için kooperatifleşmeyi teşvik etmeliyiz, desteklemeliyiz ancak aracıların tamamen ortadan kalkmasını bekleyemeyiz. Bu nedenle aracılık sisteminin işleyişinin düzenlenmesi, kayıt dişiliğinin azaltılması, kısacası bu alandaki kuralların eksiksiz olarak oluşturulmasına yönelik çalışmaların da yapılması gerekiyor. Böylece ‘rantçı aracı’ olarak tabir edilenlerin sistemin içerisinden doğal olarak çıkacağını düşünüyorum.
Ahmet TİRYAKİOĞLU / Gaziantep Ticaret Borsası Başkanı
“Tarım ticaretini zirveye çıkarır”
Ürün ihtisas borsasını, lisanslı depoculuğun üst çatı kuruluşu olarak algılamak lazım. Gelişmiş ülkelerin yıllar önce hayata geçirdiği sisteme, biz yeni yeni başlıyoruz. Amaç burada, kayıt altında olmayan tarımsal ürünleri kayıt altına almak.
Sistemle, ürün kalite güvencesi sağlanacak, devletin verdiği teşviklerle birlikte ürün stok kontrolünde ölçebilme ve izlenebilme’ noktasında profesyonel tarım ticareti yapılabilecek. Sistem üreteni, ticaretini yapanı ve sanayiciyi rahatlatacak. Böylece aracısız bir hizmet oluşacak. Sistemle, elinizin altında bulunan havuzda ne kadar ürün olduğunu görebileceksiniz.
Lisanslı depolarda bugün kotasyona tabi birçok ürün var. Pamuk, buğday, bakliyat, pirinç, fındık, antepfıstığı, yemlik ürünler gibi. Ayçiçeği ve soyada hazırlıklar sürüyor. Önümüzdeki günlerde yayınlanacak yönetmelikle aracı kurumlara yönelik kriterler ile kurallara ve işleyişe yönelik hususlara yer verilecek.
Ticaret borsalarının aracı kurum statüsünde Türkiye Ürün İhtisas Borsası’na entegre edilmesi, kesinlikle olması gereken bir sistem. Ticaret borsaları özüne dönmüş olacak. Biz iki yıldır bu sistemi çalıştırıyoruz.
Hülya Genç Sertkaya
