Sağlıkçılar ve Bedelli Askerlik Torba Yasa Ayrıntıları
Bedelli askerlik ve sağlık çalışanlarına müjdeler içeren torba kanun teklifi jet hızla yasalaşacak. Bedelli askerlik için düğmeye basıldı. Sağlık çalışanlarına yıpranma hakkı verilecek. Doktorların emekli aylığı artacak…
TÜRKİYE, yeni döneme hızlı başlangıç yaptı. Bir yandan Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle yeni sistemin altyapısı oluşturulmaya devam ederken, diğer yandan yeni Meclis’in yasama faaliyetleri jet hızıyla başladı. Meclis’e sevk edilen torba yasa teklifiyle bedelli askerlik için düğmeye basıldı. Teklife göre 31 Aralık 1993 tarihinde ve daha önce doğan yükümlüler, 15 bin TL bedel ve 28 günlük temel askerlik eğitimi ile bedelli askerlikten yararlanacak. Yurtdışında yaşayıp, bedelli askerlikten yararlanmak isteyenler ise 2 bin euro ödeyip, Milli Savunma Bakanlığı’nca verilecek uzaktan eğitimi almaları halinde muvazzaf askerlik hizmetini yerine getirmiş olacak. Bedelli askerlikten yararlanacaklar ücretsiz izinli sayılacak.
Meclis tatile girmeden çıkarılması planlanan torba yasa teklifiyle sağlık personelinin haklarında iyileştirme yapılacak. Eczacı ve hemşireler dahil sağlık çalışanlarına bir yıl için 60 gün yıpranma payı verilecek. Doktor ve diş hekimlerinin emekli aylıklarında 1 Ocak 2019 itibarıyla bin 500 ile 2 bin TL artış olacak. Kamu, üniversite ve özel hastanelere ihtiyaç duymaları halinde birbirlerinden doktor ve diş hekimi almasını sağlayacak geçici çalıştırma hakkı getirilecek.
Uluslararası sağlık hizmetleri alanında Türkiye’de sunulan hizmetlerin tanıtımını yapmak, kamu ve özel sektörün sağlık turizmine yönelik faaliyetlerini desteklemek ve koordine etmek, uluslararası sağlık hizmetlerine ilişkin politika ve stratejiler belirlemek üzere Uluslararası Sağlık Hizmetleri (USHAŞ) adıyla şirket kurulacak. Şirket aracılığıyla devletin yurtdışında birçok ülkede hastane kurup işletmesinin önü açılacak. Teklif ile şans oyunlarının ikramiye oranının brüt üst sınırı 1 Mart 2019 itibarıyla yüzde 59’dan yüzde 83’e yükseltilecek.
15 BİN TL PEŞİN
Yeni Meclis çalışmalara hızlı başladı. Geçen hafta AK Parti milletvekilleri tarafından Meclis’e iki kanun teklifi sevk edildi. Bunlardan biri TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bu hafta görüşmelerine başlanılacak olan “Askerlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve KHK’larda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”. AK Parti Grup Başkanvekili, İstanbul Milletvekili Mehmet Muş ile Rize Milletvekili Osman Aşkın Bak tarafından TBMM’yc sunulan 18 maddeden oluşan torba teklif, komisyon çalışmalarının tamamlanmasının ardından TBMM Genel Kurulu’nda görüşülecek.
Yoklama kaçakları ile bakaya sayılarının her geçen yıl artması üzerine oluşan birikimi önlemek amacıyla hazırlanan teklife göre her ne sebeple olursa olsun henüz fiili askerlik hizmetine başlamayıp, 31 Aralık 1993 ve öncesinde (25 yaş) doğan bedelli askerlikten yararlanmak isteyen yükümlüler; bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde askerlik şubelerine veya yurtdışı temsilciliklerine başvuracak. Askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılmaları için başvurularda 15 bin TL veya Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuruna göre ödeme tarihindeki karşılığı kadar kon-vertibl yabancı ülke parasını bir defada ödemeleri ve 28 gün temel askerlik eğitimini yerine getirmeleri gerekecek. Teklifin gerekçesinde, bedellide yaş sınırının askeri hizmetin gerektirdiği ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) ihtiyaç duyduğu erbaş ve er sayısı dikkate alınarak belirlendiği vurgulandı.
UZAKTAN EĞİTİM
Teklife göre, askerlik hizmeti yükümlülüğüne tabi olanlar, yurtdışmda oturma veya çalışma iznine sahip olarak işçi, işveren sıfatıyla veya bir meslek ya da sanatı icra ederek, yurtiçinde geçirilen süreler hariç olmak üzere, toplam en az üç yıl süreyle fiilen yabancı ülkelerde bulunmak şartıyla, bağlı bulundukları Türk konsoloslukları aracılığıyla askerlik şubelerine başvuracak. Teklif ile yurtdışmda yaşayıp, bedelli askerlikten yararlanmak isteyenlerin ödediği bin euro’luk tutar, 2 bin euro’ya çıkarılıyor ve 38 yaş sınırı kaldırılıyor. Durumlarını ispat eden belgelerle, 2 bin euro veya karşılığı kadar yabancı ülke parasını bir defada ödeyip, Milli Savunma Bakanlığı’nca verilecek uzaktan eğitimi alanlar, muvazzaf askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacak. Uzaktan eğitime ilişkin usul ve esaslar Milli Savunma Bakanlığı’nca belirlenecek.
Sağlık sebebiyle haklarında verilen askerliğe elverişli olmadıklarına dair kararlardan dolayı askerlik hizmetinden muaf tutulanlar da istekleri halinde yaş şartı aranmaksızın ve temel askerlik eğitimine tabi olmaksızın bedelli askerlikten yararlanacak.
Bedelli askerliğe ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi Milli Savunma Bakanlığı’nda olacak. 28 gün askerliğin yapılacağı yeri de Bakanlık belirleyecek.
ÜCRETSİZ İZİNLİ OLACAK
Bedelli askerlikten yararlananlar temel askerlik eğitimi süresince çalıştıkları iş yeri, kurum ve kuruluşlar tarafından aylıksız veya ücretsiz izinli olacak. Bu uygulama kapsamında tahsil edilen tutarlar, genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Hazine ve Maliye Bakanlığı merkez muhasebe birimi hesabına yatırılacak. Yatırılan bu tutarlar karşılığı Savunma Sanayii Destekleme Fonu’na aktarılmak üzere Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçesine ödenek eklemeye Cumhurbaşkanı yetkili olacak. Bu düzenleme hükümlerinden yararlanan yükümlüler hakkında saklı, yoklama kaçağı ve bakayadan dolayı idari ve adli soruşturma ve kovuşturma yapılmayacak, başlatılanlar sona erdirilecek. Bu suçlara ilişkin kesinleşmiş idari para cezaları tahsil edilmeyecek. Bedelin ödenmesi ve uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Milli Savunma Bakanlığı’nca belirlenecek.
1 MİLYON 324 BİN KİŞİYİ KAPSIYOR
AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş’un yaptığı açıklamalara göre bedelli askerlik düzenlemesi şu an itibarıyla 1 milyon 324 bin civarında kişiyi ilgilendiriyor. Bir önceki bedelli askerlik düzenlemesi için yaklaşık 1 milyon 200 bin kişinin başvuruda bulunduğunu anımsatan Muş, yeni düzenleme kapsamında daha fazla başvuru olacağını düşündüğünü belirtti. Kapsama girenlerin tümünün bedelli askerlikten yararlanacağının varsayılması halinde, devletin kasasına 19 milyar 860 milyon TL girecek. Düzenlemeye 400 bin kişinin başvurması halinde gelecek katkı 6 milyar TL olacak. Bedelli askerlik uygulamasına yönelik başvuruların, yaş sınırı ve bedelin düşük tutulması nedeniyle önceki uygulamalara göre daha yüksek olacağını söyleyen Gelir idaresi eski Başkanı Osman Arıoğlu, kapsama giren 1.3 milyon kişinin en azından yarısının bedelli askerlikten yararlanması halinde bile 10 milyar TL gelir sağlanabileceğini ifade etti.
SAĞLIKÇIYA YIPRANMA
Sağlık çalışanlarına yönelik müjdeler içeren torba teklife göre sağlık mensubu sayılan ve insan sağlığı hizmetlerinde çalışanlar için fiili hizmet süresi zammı uygulanacak. Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun, Hemşirelik Kanunu, Eczacılık ve Eczaneler Hakkında Kanun kapsamında sağlık meslek mensubu sayılan, insan sağlığı için koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici hizmetlerde çalışanların bir yıllık çalışmalarına 60 gün fiili hizmet süresi zammı uygulanacak. Bu düzenlemeden aralarında eczacıların da bulunduğu yaklaşık 350 bin sağlık çalışanının yararlanacağı ifade ediliyor.
Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Sağlık sistemimizin ağır yükünü omuzlarında taşıyan tüm sağlık personelimizin yoğun emeklerinin sonunda erken emekliliği hak ettiklerine ve bunu sağlamak için gerekli yasal zemine kısa zamanda kavuşacağımıza inanıyorum” ifadelerini kullandı.
DOKTOR EMEKLİ AYLIKLARI ARTTI
Doktor ve diş hekimlerinin emekli aylıklarına 1 Ocak 2019 itibarıyla bin 500 TL ile 2 bin TL arasında değişmek üzere ilave ödeme geliyor. Kanun teklifine göre doktor veya diş hekimi kadro ve pozisyonları esas alınarak emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı bağlanmış olup, aylıklarıyla birlikte makam tazminatı ödenmesine hak kazanamamış olan ve ilave aylık alamayan tabip ve diş tabiplerinden uzman olanlara 17000 gösterge rakamının, uzman olmayanlara 13000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda, her ay emekli aylıklarıyla birlikte ilave ödeme yapılacak.
Bu madde kapsamında ilave ödemeden yararlanacaklardan, sosyal güvenlik destek primi ödemek suretiyle çalışanlar dahil herhangi bir sosyal güvenlik kuru-muna tabi olarak çalışanların ilave ödemeleri, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren kesilecek. Düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarih öncesi döneme ilişkin geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak.
SAĞLIKÇIYA MOTİVASYON
Uluslararası sağlık hizmetlerinin kamu sağlık kuruluşlarında verilmesini teşvik etmek, bu alanda hizmet arzı kapasitesini artırmak, başta doktorlar olmak üzere sağlık çalışanlarının iş yükü ve iş güçlüğü dikkate alınarak motivasyonlarını yükseltmek için ilave ek ödeme yapılmasının öngörüldüğü teklif ile ayrıca ek ödeme tavan değişikliği sağlık turizmi kapsamında olmayan çalışmalar ve performans ile de ilişkilendiriliyor. Teklife göre uluslararası sağlık hizmetleri kapsamında elde edilen gelirin yüzde 50’sine kadar olan kısmı bu hizmetlerde görev alan personele ek ödeme olarak dağıtılabilecek.
Yükseköğretim Kanunu’nda değişiklik yapılarak, özellikli tıbbi işlemlerin yapılmasını ve sağlık turizmini teşvik etmek üzere bu hizmetler için ilave ek ödeme yapılması öngörülüyor. Buna göre Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın onayı ile belirlenen özellikli tıbbi işlemler karşılığı yapılacak ek ödemelerde oran beş kata kadar artırılabilecek. Uluslararası sağlık hizmetleri kapsamında elde edilen gelirin yüzde 50’sine kadar olan kısmı bu hizmetlerde görev alan personele ek ödeme olarak dağıtılabilecek.
Teklifle sağlık turizminin teşvikine ve hizmet kapasitesinin artırılmasına yönelik olmak üzere doktor, diş hekimi ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar tarafından verilen sağlık hizmetleri için bütçeleri ayrı olmak şartıyla sağlık kuruluşları arasında işbirliği yapılmasma ve belirtilen personelin esnek çalışabilmesine imkan sağlanacak. Teklife göre Sağlık Bakanlığı’na, üniversitelere ve özel sektöre ait uluslararası sağlık turizmi sağlık tesisi yetkisi verilmiş sağlık kuruluşları arasında, uluslararası sağlık hizmetleri kapsamında, doktor, diş hekimi ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar tarafından verilen sağlık hizmetleri için bütçeleri ayrı olmak şartıyla işbirliği yapılabilecek. İşbirliği protokolleri Sağlık Bakanlığı ilgili birimi, ilgili üniversite ve özel sağlık kuruluşunun yetkili makamları tarafından imzalanacak.
ULUSLARARASI SAĞLIK ŞİRKETİ
Türkiye’nin sağlık hizmeti alanındaki yüksek potansiyelini ve rekabet gücünü değerlendirerek sağlık turizminden döviz geliri sağlamak amacıyla, uluslararası sağlık hizmetleri alanında ülkede sunulan hizmetlerin tanıtımını yapmak, kamu ve özel sektörün sağlık turizmine yönelik faaliyetlerini desteklemek ve koordine etmek, uluslararası sağlık hizmetlerine ilişkin politika ve stratejiler ile hizmet sunum standartları ve akreditasyon kriterleri konusunda Sağlık Bakanlığı’na önerilerde bulunmak üzere, Uluslararası Sağlık Hizmetleri unvanıyla anonim şirket (USHAŞ) kurulacak.
Sağlık Bakanlığı ile ilgili olacak USHAŞ’ın hisselerinin tamamı Hazine ve Maliye Bakanlığı’na ait olacak. Ancak, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nm mülkiyet hakkıyla kar payı hakkına halel gelmemek ve pay sahipliğinden kaynaklanan bütün mali haklar Hazine ve Maliye Bakanlığında kalmak kaydıyla, USHAŞ’taki pay sahipliğine bağlı oy, yönetim, temsil, denetim gibi hak ve yetkiler Sağlık Bakanlığı tarafından kullanılacak. USHAŞ’m başlangıç sermayesi 10 milyon TL olacak. USHAŞ’ta, İş Kanunu’na tabi istihdam edilecek, çalışacak personel sayısı 150 kişiyi geçemeyecek ve bu sayı Cumhurbaşkanınca artırılabilecek. İstihdam edilecek personele ödenecek ücret ile diğer tüm mali ve sosyal hakların aylık ortalaması Yüksek Planlama Kurulu’nca şirket için belirlenecek üst sınırı aşamayacak. Yönetim kurulunda görev alanlara kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu başkan ve üyelerine ödenen tutarda ödeme yapılacak. USHAŞ, Kamu îhale Kanunu, Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olmayacak.
YURTDIŞINDA ŞİRKET AÇABİLECEK
USHAŞ, uluslararası sağlık hizmetleri alanında aracılık faaliyeti gösteren kurumlara yetki belgesi verecek. Türkiye’nin sağlık hizmetlerinin uluslararası tanıtımını yapacak, bu alandaki tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerini koordine edecek, yönlendirecek ve destekleyecek. USHAŞ, yurtdışmda sağlık kuruluşu açacak, işletme, ortaklık kuracak ve işbirliği yapabilecek. Teklife göre USHAŞ’m faaliyet konularından bazıları şöyle olacak:
“Uluslararası sağlık hizmetlerine ilişkin aracılık faaliyetlerinde bulunmak, verilen yetki çerçevesinde kamu ve özel sektör kuruluşları adına uluslararası sağlık hizmetlerine ilişkin sözleşme yapmak, yapılan sözleşmelerin yürütülmesine destek olmak. Uluslararası sağlık hizmetlerine ilişkin bilgi alma başvurularına cevap vermek, şikayetler ve anlaşmazlıkların çözümü için ilgili merciler nezdinde girişimlerde bulunmak, tarafların karşılaşabilecekleri sorunları tespit ederek önleyici tedbirler almak. Türkiye’nin sağlık sisteminin tanıtımını yapmak, sağlık sistemleri, sağlık finansmanı ve kamu özel işbirliği modelleri konusunda uluslararası kişi ve kuruluşlara danışmanlık yapmak, bu alanlarda sistemlerin kurulması ve geliştirilmesine ilişkin yurtdışı talepleri karşılamak, projeler yapmak ve uygulamak. Sağlık meslek eğitimi turizmine yönelik faaliyetlerde bulunmak. Sağlık meslekleri eğitimi konusunda teşvikler geliştirmek, bu alanda uluslararası öğrencileri ve eğitim kurumlarmı desteklemek.”
ŞANS OYUNU İKRAMİYELERİ
Kanun teklifiyle, bahis oyunlarının ikramiye oranının brüt üst sınırı 1 Mart 2019 itibarıyla yüzde 59’dan yüzde 83’e çıkarılıyor. Böylece, hem yasa dışı bahisle ticari açıdan etkin mücadele edilecek hem de söz konusu alandan elde edilen kamu geliri kaybı önlenmiş olacak. Teklifle, ikramiye oranlarının artırılması nedeniyle oluşabilecek yatırım ve işletme giderlerindeki tutar azalışlarının telafi edilmesi amacıyla düzenlemeye de gidiliyor. Teklife göre ikramiye oranlarının artırılmasına ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanı tarafından düzenleninceye kadar ikramiye oranı yüzde 59 olarak uygulanmaya devam edecek.
Teklifle, pazarlıkla temin yöntemiyle hizmet alınması süresince ortaya çıkabilecek yorum ve uygulama farklılıkları da giderildi. Buna göre geçici teminat oranı yüzde 5’ten yüzde 3’e, kesin teminat yüzde 10’dan yüzde 6’ya indirilecek. Pazarlıkla temin usulünde bu teminat oranlarından farklı teminat oranları belirlenebilecek. Bu düzenleme teklifin yasalaşması itibarıyla yürürlüğe girecek.
TSK’YA SUBAY YETİŞTİRME
Teklifte, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından FETÖ ihraçları nedeniyle TSK’da oluşan subay açığının kapatılması için düzenlemeler yer aldı. Üniversitelerin ilgili bölümlerinden, 2, 3 ve 4. sınıflardan harp okullarına öğrenci alımı uygulaması 2020’ye kadar uzatıldı. Ayrıca deniz karakol uçaklarında görev yapan taktik koordine ve seyrüsefer subaylarının yükümlülük süresi iki yıl daha uzatıldı. TSK’ya dış kaynaktan temin edilecek pilot ve pilot adaylarına ilişkin usul ve esaslar yeniden düzenlendi. Buna göre en az dört yıl süreli eğitim veren fakülte veya yüksekokullardan pilot olarak mezun olanlar ile ticari pilot lisansı veya havayolu nakliye pilotu lisansı bulunanlar öncelikli olmak üzere en az dört yıl süreli mühendislik eğitimi veren fakülte veya yüksekokullardan mezun olan kadın veya erkeklerden muvazzaf subay olmak için başvuranlar, 32 yaşını bitirmemiş olmak-kaydıyla Milli Savunma Bakanlığı’nca belirlenecek yaş aralığında olmak, yedek subay olma koşulları ile uçuş için gerekli şartlan taşımak ve sınavlar ile uygulanacak temel askerlik ve subaylık anlayışını kazandırma eğitiminde başarılı olmak şartıyla, muvazzaf subaylığa nasbedilerek pilotaj eğitimine başlatılacak.
Bunlardan pilotaj eğitiminde başarısız olanlar, kuvvet komutanlıklarınca uygun görülen diğer sınıflara nakledilecek ve nakledildikleri sınıfları ile ilgili subay sınıf okulları temel eğitimine, sınıfları ile ilgili subay sınıf okulları olmayanlar ise özel askeri eğitime tabi tutulacak. Başarı gösteremeyenler sonraki dönem aynı eğitime tekrar alınacak. İkinci eğitimde de başarı gösteremeyenlerin TSK/dan ilişikleri kesilecek.
OHAL SONRASI DÜZENLEME
Bu arada geçen hafta Adalet Komisyonu’nda terörle mücadele kanunu teklifi de görüşüldü. 25 maddelik kanun teklifinin bu hafta TBMM Genel Kurulu’nda görülmesi bekleniyor. Teklifin aynen yasalaşması halinde düzenlemenin üç yıl süresince uygulanması öngörülüyor. Bilindiği üzere darbe girişiminin ardından ilan edilen ve iki yıldır uygulanan olağanüstü hal (OHAL) uygulaması 19 Temmuz itibarıyla sona erdi. Teklifle, valiler, kamu düzeni veya güvenliğinin olağan hayatı durduracak veya kesintiye uğratacak şekilde bozulduğu ya da bozulacağına ilişkin ciddi belirtilerin bulunduğu hallerde 15 günü geçmemek üzere ildeki belirli yerlere girişi ve çıkışı kamu düzeni ya da kamu güvenliğini bozabileceği şüphesi bulunan kişiler için sınırlayabilecek. Valiler, belli yerlerde veya saatlerde kişilerin dolaşmalarını, toplanmalarım, araçların seyirlerini düzenleyebilecek veya kısıtlayabilecek; ruhsatlı da olsa her çeşit silah ve merminin taşınması ve naklini yasaklayabilecek. Üç yıl süreyle terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulu’nca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilen TSK, emniyet, jandarma, yargı mensupları, devlet memuru ve işçiler meslekten çıkarılabilecek. Bu kapsamda görevlerine son verilenler, bir daha kamu hizmetinde istihdam edilemeyecek, doğrudan veya dolaylı olarak görevlendirilemeye-cek. OHAL süresince terör örgütlerine aidiyet, iltisak veya irtibat nedeniyle TMSF’nin kayyım atanmasına ilişkin hüküm üç yıl daha devam edecek. Meclis’in iki kanun teklifinin yasalaşmasının ardından tatile girmesi bekleniyor.
BDDK, TCMB HAZİNE VE MALİYE’DE
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’-nin altyapısını oluşturacak düzenlemeler hayata geçirilmeye devam ediliyor. Bu çerçevede toplamda 12 Cumhurbaşkanlığı kararnamesi yayımlandı. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile oluşturulan dokuz kurul ve dört ofise bu hafta atamaların yapılması bekleniyor.
Geçen hafta yayımlanan Cumhurbaşkanlığı genelgesiyle bakanlıklara bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlar belirlendi. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Cumhurbaşkanlığının ilgili kurumu olurken, yeni dönemde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetleme Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığı (SPK), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Türkiye Ziraat Bankası, Türkiye Halk Bankası, Türkiye Vakıflar Bankası, Türkiye Kalkınma Bankası ve Merkezi Finans ve İhale Birimi Hazine ve Maliye Bakanlığı ile ilişkilendiriidi. Genelgeye göre Türkiye İhracat Kredi Bankası Genel Müdürlüğü Ticaret Bakanlığı’na, Türkiye Emlak Bankası Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Kişisel Verileri Koruma Korumu Adalet Bakanlığı’na bağlandı.
BANKACILARLA BULUŞMA
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, geçen hafta bankacılarla bir araya geldi. Albayrak, önce Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nu (BDDK), ardından Bankalar Birliği’ni ziyaret etti. Özel gündem maddesi olmayan görüşmelerde, bankacılık sektörünün durumu ile ilgili fikir alışverişinde bulunulduğu öğrenildi. T\vitter hesabından yaptığı açıklamada Albayrak, “Ekonomideki 16 yıllık başarımızın en önemli parçalarından biri sağlam bankacılık sektörü oldu. Bu alanda işbirliği ve koordinasyon ile daha iyi seviyeye ulaşacağız” ifadelerini kullandı.
Bu arada, Bakan Albayrak, 21-22 Tcmmuz’da Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te düzenlenecek G20 Maliye Bakanları Toplantısı’na katılacak.
LOTO TELEVİZYONDA
Genelgede yer almayan kurum ve kuruluşların bağlı, ilişkili olduğu kurum ve kuruluşlar ise “Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 4) ile belirlendi. Buna göre yeni dönemde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, Gelir İdaresi Başkanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Milli Piyango İdaresi Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı olacak. Darphane, tedavüle çıkarılması kararlaştırılan madeni ufaklık para ve madeni hatıra paraları basacak ve dağıtacak. Cumhuriyet altın sikkeleri ile Cumhuriyet ziynet altınları basacak. Resmi kuruluşlarca hatıra madalyonu mahiyetinde olmayıp belirli amaçlarla belirli kişilere dağıtılan madalyaları imal edecek.
Milli Piyango İdarcsi’nin piyango çekilişleri özet olarak, loto çekilişleri naklen TRT’nin tüm ülke düzeyinde yayın yapan televizyon kanalından yayınlanacak.
PTT’DE YAPI DEĞİŞTİ
Posta ve Telgraf Teşkilatı’nın sermayesinin tamamı Hazine’ye ait olacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı’mn mülkiyet hakkı ile kar payı hakkı saklı kalmak üzere ve kamunun pay sahipliğinden kaynaklanan bütün mali hakları Hazine ve Maliye Bakanlığı’nda kalmak kaydıyla, Bakanlığın PTT’deki pay sahipliğine dayanan oy, yönetim, temsil, denetim gibi hak ve yetkileri Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından kullanılacak.
Yeni dönemde Türkiye Emlak Bankası ve Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Çevre Şehircilik Bakanlığı’na bağlandı. Türkiye’nin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçmesiyle birlikte Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’mn görev ve yetkilerinde önemli değişiklikler yapıldı. Bugüne kadar Maliye Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyetlerini yürüten Milli Emlak Genel Müdürlüğü Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlandı. Devletin taşınmaz yönetiminde yetki de kullanacak bakanlığı kentsel dönüşüme daha fazla ağırlık verecek. Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün 2017 faaliyet raporuna göre hazine Türkiye genelinde 3 milyon 896 bin 126 adet taşınmaza sahip.
ENERJİDE YENİ DÖNEM
Nükleer Düzenleme Kurumu, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü, Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü, Enerji ve tabii Kaynaklar Bakanlığı’na ilişkili, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Enerji Bakanlığı’na bağlı olacak.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesinde de bazı değişimler yaşandı. Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Enerji İşleri Genel Müdürlüğü ile birleştirilerek, yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği gibi ana konular, arz güvenliği ve enerji politikalarıyla entegre edildi. Maden İşleri Genel Müdürlüğü ile Petrol İşleri Genel Müdürlüğü de birleştirilerek, “Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG)” oldu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez yaptığı bir açıklamada, yeraltı kaynaklarında orta vadede yatırımcıya daha uyumlu bir sistem sunmayı planladıklarını söylemişti. Nükleer Enerji Genel Müdürlüğü ve Nükleer Düzenleme Kurumu ile nükleerin kurumsal yapılanmasını da ileri bir aşamaya taşımış olduklarını dile getiren Dönmez, Elektrik Üretim AŞ ve Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş.’nin birleşmesiyle ise verimliliği artırmayı hedeflediklerinin altını çizdi.
HELAL AKREDİTASYON KURUMU
Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle Helal Akreditasyon Kurumu (HAK) hayata geçti. Helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarını akredite etmek, bu kuruluşların ulusal veya uluslararası standartlara göre faaliyette bulunmalarını ve bu suretle düzenledikleri belgelerin ulusal ve uluslararası alanda kabulünü temin etmek üzere kurulan, kamu tüzel kişiliğine haiz HAK, Ticaret Bakanlığı ile ilgili olacak.
HAK uluslararası ve bölgesel akreditasyon birlikleri ve örgütleri nez-dinde Türkiye’yi temsil edecek. Türkiye’de ve yurtdışmda yerleşik helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarına helal akreditasyon hizmeti sunacak.
Atatürk Orman Çiftliği, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Orman Genel Müdürlüğü, Türkiye Su Enstitüsü (SUEN) Tarım ve Orman Bakanhğı’na bağlanırken, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu ise Tarım ve Orman Bakanlığı ile ilişkilendirildi.
KALKINMA AJANSLARI
Kalkınma ajansları, bölgeler esas alınarak Cumhurbaşkanı kararı ile kurulacak. Ajans merkezinin bulunacağı il, Cumhurbaşkanlığı kararında belirtilecek. Kalkınma ajanslarının ulusal düzeyde koordinasyonundan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı sorumlu olacak. Kalkınma ajanslarının 5449 sayılı Kanunda sayılan gelirlere ilave olarak gelirleri ve fonları şöyle olacak:
“Bir önceki yıl gerçeklesen genel bütçe vergi gelirleri tahsilatından vergi iadeleri ile mahalli idarelere ve fonlara aktarılan paylar düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden, binde 5 oranında her yıl ayrılacak transfer ödeneğinden Cumhurbaşkanlığı’nca her bir ajans için nüfus, gelişmişlik düzeyi ve performans ölçütlerine göre belirlenecek pay, Avrupa Birliği ve diğer uluslararası fonlardan sağlanacak kaynaklar, faaliyet gelirleri, bağış ve yardımlar, bir önccki yıldan devreden gelirler.”
KOSGEB DESTEKLERİ
TÜBİTAK, KOSGEB, Türk Standartları Enstitüsü, Türk Patent ve Marka Kurumu, Türkiye Bilimler Akademisi Sanayi ve Teknoloji bakanlığı ile ilgili kurumlar arasında yer aldı. Kararnameye göre TSE’nin şirket kurmasına veya iştirak etmesine, Genel Kurulun kararı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanının teklifi üzerine Cumhurbaşkanınca karar verilecek. KOSGEB tarafından verilecek hizmetler ve desteklerden yararlanacak işletmelere ilişkin sektörel ve bölgesel öncelikler, günün ekonomik sosyal şartlarına göre Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek. TÜRKPATENT Başkanlığı, Türkiye’nin teknolojik ilerlemesine katkıda bulunacak, ülke içinde serbest rekabet ortamım oluşturacak ve araştırma geliştirme faaliyetlerinin gelişmesini sağlayacak.
Türkiye İş Kurumu, Mesleki Yeterlilik Kurumu, Sosyal Güvenlik Kurumu Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı’nm ilgili kurumu olacak. Bu arada Avrupa Birliği Bakanlığı yerine Avrupa Birliği Başkanlığı oluşturuldu.
YAŞ ÜYELERİ BELİRLENDİ
Yüksek Askeri Şura’nın (YAŞ) kuruluşu ile ilgili kararnameye göre, Cumhurbaşkanlığı yardımcıları, Hazine ve Maliye Bakanı ile Milli Eğitim Bakanı, YAŞ üyesi oldu. Adalet Bakanı, Dışişleri Bakanı, İçişleri Bakanı, Milli Savunma Bakam, Genelkurmay Başkanı ile kuvvet komutanları da YAŞ üyesi olarak görev yapacak. YAŞ, Cumhurbaşkanının başkan olarak belirleyeceği Cumhurbaşkanı yardımcısı çağrısı ile yılda en az bir kez toplanacak. Kararlar salt çoğunlukla alınacak. Cumhurbaşkanı gerektiğinde Şura’yı toplayabilecek. Cumhurbaşkanına bağlı Milli Güvenlik Kurulu (MGK) Genel Sekreterliği’nin teşkilat, görev ve yetkilerini belirleyen kararnameye göre MGK, iki ayda bir toplanacak. Gerektiğinde kurul, doğrudan Cumhurbaşkam’nın çağrısı ile de toplanacak. Kurul toplantıları Cumhurbaşkanının başkanlığında yapılacak. Cumhurbaşkanının katılmadığı zamanlar Kurula Cumhurbaşkanı yardımcısı başkanlık edecek. Genelkurmay Başkanlığı yine Milli Savunma Bakanlığı’na bağlandı. Ancak Cumhurbaşkanına hem Genelkurmay Başkanına hem de kuvvet komutanlarına doğrudan bilgi alma ve emir verme yetkisi verildi.
DDK, TSK’YI DA DENETLEYECEK
Devlet Denetleme Kurulu’nun (DDK) kuruluşu, görevleri ve işleyişi, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yeniden belirlendi. Cumhurbaşkanlığına bağlı üst denetleme organı olan DDK, başkan ve sekiz üyeden oluşacak. Cumhurbaşkanı emriyle çalışan Kurul’un başkan ve üyeleri Cumhurbaşkanına karşı sorumlu olacak. Kararnameye göre Türk Silahlı Kuvvetleri de DDK’nın görev kapsamına alındı. DDK, yargı organları dışında tüm kamu kurum ve kuruluşları ile bunların bağlı, ilgili ve ilişkili kurum vc kuruluşlarında, kamuya yararlı derneklerde, vakıflarda, Genelkurmay Başkanlığı, kuvvet komutanlıkları, Milli Savunma Üniversitesi ile her türlü askeri okul, birlik vc birimlerde denetleme yapacak. Denetlemeler sırasında karşılaşılan ve ivedi tedbir alınmadığında onarımı güç sonuçlar doğuracağı anlaşılan olaylarla ilgili incelenmesi ve araştırılması gereken hususların varlığı halinde, doğrudan kurul başkan ınm onayıyla çalışmalara başlanacak. Bu çalışmalar sonucu hazırlanacak özet İvedi Durum Raporu, kurulda öncelikle görüşülerek Cumhurbaşkanına sunulacak.
Bakan Albayrak’tan yeniden yapılandırma çağrısı
Başvurulan 31 Temmuz 2018’de sona erecek yeniden yapılandırmaya başvuru için son günler yaşanıyor. 7143 sayılı Kanun kapsamında yeniden yapılandırma başvurularının devam ettiğini vurgulayan Maliye ve Hazine Bakanı Berat Albayrak, bakanlık olarak yeni bir yapılandırma ya da bu kapsamda borç ötelemesi gibi bir değerlendirmenin orta vadeli projeksiyonlarında yer almadığını açıkladı. Albayrak, mükelleflerin bu yapılandırmadan yararlanmaları için son fırsat olduğunu belirtti.
Albayrak, yaptığı yazılı açıklamada, yeni dönem ekonomi politikaları kapsamında, maliye politikalarının, enflasyonla mücadeleye katkı vererek dengeli büyümeyi destekleyecek şekilde tasarlanacağını kamuoyu ile paylaştıklarını anımsatarak, “Bu kapsamda bütçe harcamalarında etkin kontrol, verimliliğin artırılması ve hedeflerle uyumu amaçladığımızı, özellikle bütçe disiplininden taviz verilmeyeceğini ifade etmiştik” dedi. Yeniden yapılandırma kanunu ile kesinleşmiş vergi ve diğer borçlara ödeme kolaylıkları, geçmiş dönemlere ilişkin matrah ve vergi artırımında bulunan mükelleflere ayrıcalıklar, beyan edilmemiş veya eksik beyan edilmiş gelir ve kazançların zam ve faizsiz pişmanlıkla beyan edilmesi gibi imkanlar getirildiğine dikkat çeken Albayrak, “Yapılandırılan alacakların ilk taksit ödeme süresi içinde peşin ödenmesi halinde hesaplanan Yİ-ÜFE tutarından yüzde 90 indirim yapılmaktadır” ifadelerini kullandı.
11. Kalkınma Planı bekleniyor
Türkiye ekonomisini 2023 yılına taşıyacak politikaların belirlendiği 11. Kalkınma Planı [2019-2023] önümüzdeki 5 yılın yol haritasını oluşturacak. Edinilen bilgiye göre 11. Kalkınma Planı çalışmaları tamamlanma aşamasına geldi. 2019-2021 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program hazırlıkları da bu çerçevede son aşamaya getirildi. Önceden Kalkınma Bakanlığı tarafından hazırlanan OVP’nin, yeni dönemde Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanacağı ifade ediliyor. Yeni dönemde maliye politikası, enflasyonla mücadeleye katkı vererek dengeli büyümeyi destekleyecek şekilde tasarlanacak. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ekonomideki tüm paydaşlarla istişare halinde enflasyonla mücadele hedefine dair makul bir plan oluşturup Orta Vadeli Program’da ilan edeceklerini açıklamıştı. Albayrak, yeni dönemde uygulanacak ekonomi politikalarını şu sözlerle açıklamıştı:
“Bütçe disiplinini, tek haneli enflasyonu ve yapısal reformları önceleyerek, Türkiye ekonomisinin istikrarlı ve sürdürülebilir bir büyüme hedefi çerçevesinde şekillenecek.”
TMSF, 50 milyar TL’lik aktif büyüklüğü yönetiyor
Yeni dönemde Cumhurbaşkanlığı’nın ilgili kurumu olan TMSF’nin kayyumluğunda hali hazırda 937 firma bulunuyor. TMSF Başkanı Muhiddin Gülal’ın yaptığı açıklamalara göre, bunların özkaynak büyüklüğü 19.4 milyar TL, aktif büyüklükleri ise 50 milyar TL seviyesinde bulunuyor. TMSF kayyumluğundaki şirketlerin istihdam sayısı ise 47 bin 31. Türkiye’nin farklı bölgelerindeki şirketleri yöneten kayyumların performanslarını da değerlendiren Gülal, TMSF olarak söz konusu şirketlere milli bir servet olarak baktıklarının altını çizdi.
Osman ARIOGLU / Eski Gelir İdaresi Başkanı
“Savunma sanayinde güzel şeyler oluyor”
Son dönemde Türkiye savunma sanayinde güzel şeyler yapılıyor. Bedelli askerlikten elde edilecek gelir savunma sanayinin güçlendirilmesine önemli bir katkı sağlayacak. Aslında kamu finansman dengesi açısından da olumlu algılanması gereken bir durum. Hem bütçe açığı hem de döviz ve faiz yönünden olumlu etkisi olacak. Döviz fiyatlarının ve faizlerin aşağı gelmesine katkıda bulunacak.
Dr. Seyit KARACA / TOBB Sağlık Kurumlan Meclisi Başkanı
“Sağlık turizmi alanında önemli bir adım”
Yıpranma payı olmaması sağlıkçıların önemli bir problemiydi. Her ne kadar sağlıkçıya yıpranma payı bazı meslek gruplarında olduğu gibi 4 yıla 1 yıl, 5 yıla 1 yıl şeklinde olmasa da, yine de önemli bir düzenleme. Hekimlerin emekli maaşları içler açısı durumdaydı. 25-30 yıl meslekte görev ifa etmiş uzman veya pratisyen meslektaşımız 2 bin 500,3 bin TL emekli maaşı alıyordu. Teklifle, uzman hekimlere 2 bin TL’ye kadar iyileştirme alacak. Artış oram ciddi görülebilir ancak muadili olan birçok meslekle karşılaştırıldığında düşük. Uluslararası Sağlık Hizmetleri unvanı ile şirket kuruluyor. Bu sağlık turizmi alanında atılan önemli bir adım. Uzun süredir gündemdeydi. Bu noktada daha hızlı hareket etmeyi sağlayacağını düşünüyorum.
Bu zamana kadar sağlık çalışanlarının moral motivasyonunu doğru yönetmek adına yetersiz kalındığını düşünüyorum. Yeni dönemde vatandaş memnuniyetini ihmal etmeksizin, sağlık çalışanlarının memnuniyetini önceleyen bir yaklaşım olacağı görülüyor.
Dr. Resul KURT / İstinye Üniversitesi Öğretim Üyesi
“Bu fırsat kaçırılmamalı”
Tasarının bu haliyle yasalaşması halinde emekli doktor ve diş hekimlerinin aylıklarında bin 500 TL ile 2 bin TL arasında bir artış bekliyoruz. Teklif ile sağlık çalışanlarına yılda 60 gün yıpranma payı geliyor. Bu da onlara erken emekli olma imkanı verecek. Sayın Cumhurbaşkanımızın, geçen yıl sağlık çalışanlarına yıpranma payı verilmesine yönelik açıklamaları olmuştu. Bedelli askerlik düzenlemesine 28
günlük temel askeri eğitim alınması gerekiyor. Bu dönemde ücretsiz izin kullanılacak, iş sözleşmesi devam edeceği için askere giderken ‘kıdem tazminatı’ alınmayacak. 28 gün geldiğinde tekrar işine başlayabilecek. Üç ay başvuru süresi var. Bunun kaçırılmaması gerekiyor.
Metin MEMİŞ / Sağlık-Sen Genel Başkanı
“3600 ek gösterge hayata geçirilmeli”
Sağlık çalışanlarımız adına yetkili sendika olarak Sağlik-Sen’in en haklı taleplerinden biri de yıpranma payı olmuştur.
Yıpranma payının Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin ilk torba kanunu içinde yer alıyor olması, yeni dönemin farkını ortaya koyması açısından son derece olumlu. Teklifteki düzenleme mevcut haliyle yaklaşık 350 bin sağlık çalışanımıza yıpranma hakkı sağlıyor. Sağlık hizmeti taşıdığı riskler de dahil bütün boyutlarıyla bir ekip işidir. Bu nedenle yıpranma payı, ek ödeme tavan oranları, emeklilik düzenlemeleri gibi, sağlık hizmeti için ter akıtan bütün sağlık kadrolarını ilgilendiren düzenlemeler, ayrıştıran değil, birleştiren olmalı. Yıpranma payı yalnızca sağlık hizmetleri sınıfında yer alan meslektaşlarımızı değil sağlık hizmetlerinde çalışan bütün kadrolardaki kamu görevlilerinin tamamını istisnasız şekilde kapsamalı.
Sağlık çalışanlarımızın yıpranma payı hakkı geçmişe yansımıyor. Yıpranma payı geriye dönük olarak hesaplanmalı. Sağlık çalışanları yasa teklifinde yer alan 6 yıla 1 yıl yıpranma payının Sayın Cumhurbaşkanımızın müjdelediği şekilde 5 yıla 1 yıl yıpranma şeklinde düzeltilmesini bekliyoruz.
Sadece doktor ve diş hekim emeklilerinin aylıklarında artışa gidilmesi hakkaniyetli değil. Tüm sağlık çalışanları için emekli maaşlarında bir artış beklentimiz. Bu amaçla, Cumhurbaşkanımızın seçim sürecinde vaat ettiği 3600 ek göstergenin hayata geçirilmesi, ayrıca tüm sağlık çalışanları için çalışırken elde edilen döner sermaye gelirlerinin de emekliliğe yansıtılması gerekiyor. Kanser cerrahisi ve organ nakli gibi özellikli tıbbi hizmetler veren hekimlerin döner sermaye katkı paylarının tavanlarında yükseltmeye gidilecek olması da memnuniyet verici.
Hülya Genç Sertkaya
