Makaleler

Yeni Libya ve Kaddafiden Sonra Libyanın Durumu

Daha geniş olarak bakarsak Libya’da pek çok muhalif örgüt bulunmaktadır. Müslüman Kardeşler örgütü (Libya İslami Cemaati) ve Libya Milli Kurtuluş Cephesi (İnkaz) en önemli iki muhalif güç olarak anılmalıdır. Bunun yanında Libya İslami Hareketi Birliği, Muhalefet Konferansı, Libya Komisyonu, İslami Cihad, Entelektüel Birlik gibi daha pek çok örgüt bulunmaktadır.

1970’lerin sonunda kurulan Libya İslami Cemaati, dinî kaynakları referans alan bir siyasal düzeni hedef haline getirmiştir. 90’lardan itibaren Müslüman Kardeşler olarak anılmaktadır. Kaddafi rejiminin baskıcı siyaseti diğer örgütler gibi Müslüman Kardeşler’in de gizli kalmasına yol açtı. El Hıfsi, El Medhun gibi isimler bir anlamda yeraltında örgütü yönlendirdiler. Günümüzde Abu Sin gibi isimlerin de liderlik için ismi geçmektedir. Yusuf el Magarif’in 1981 yılında Sudan’da kurduğu teşkilat olan İnkaz, günümüzde sürgünde yaşayan Abdülaziz Sahad tarafından idare edilmektedir. 1980’lerde örgüt Trablus’ta Kaddafi’nin de hedef olduğu bazı silahlı saldırılarda bulunmuştur. Ancak bütün bu çabalar sonuçsuz kalmış, rejim her bir silahlı saldırıdan sonra binlerce kişiyi hapsetmiş ve onlarca kişiyi asmıştır.

Kabileler meselesi

Devlet televizyonundan sesli olarak mesajı yayınlanan Kaddafi, isimlerini saydığı kabilelerin Trablus’u kurtarmasını istemişti. Acaba günümüzde kabile siyaseti Libya’yı nasıl etkiler? İlk olarak şunu vurgulamak gerekir: Libya’da kabileler arası fark konusu Irak’taki Kürt ve Arap yahut Sünni ve Şii ayrımı gibi değildir. O nedenle kabileler arası çatışma daha ziyade politik ve ekonomik çizgilerde giden mezhebe, etnisiteye uzanmayan bir durumdadır. İkinci olarak, genel haritaya bakınca kabile yapısı Libya’da Kaddafi sonrası döneme çok büyük çatışma ile aktarılmayacak durumdadır. Batı’nın önemli kabileleri Zintan, Busayf, Ar-rujban ve Maslata zaten şu ana kadar muhaliflerle büyük ölçekli işbirliği yapmıştır. Doğu’daki önemli kabileler Bani Salim ve Az Zuveyya da denge siyaseti izlemiştir. Temel sorun Orta Libya’daki Kaddafi yanlısı Al Kaddafa ve Al Megrahi kabileleridir. Kaddafi’nin kendisi zaten Al Kaddafa’nın mensubudur. Sirte ve Sabha civarındaki bu kabilenin siyasi pozisyonunu takip etmek gerekiyor. Aynı biçimde eski Başbakan Jallud’u çıkaran Al Megrahi ise tarihsel olarak Kaddafi ile ittifak yapan bir kabiledir. Libya siyasetinin bundan sonra izleyeceği ana yapı kabilelerin tepkilerini belirleyecektir. Burada anahtar diğer bir kelime İslam’dır. Yeni dönemde Libya siyasetinin, İslam ile daha barışçıl ilişki kurduğu sürece kabilelerin desteğini almakta da işi kolaylaşacaktır.

Doç. Dr. Gökhan Bacık Zirve Üniversitesi

Önceki sayfa 1 2

Hem indirmesi hemde kullanımı tamamen ücretsiz

2 Yorum

  1. Evet yandaş yazar ABD sempatizanı yazar adaleti natomu sağlıcak ? İnsanları istediğiniz şekilde yönlendiremezsiniz sizin hitap etmek istedğiniz kesim zaten buralara giripi okumuyor burada bizlerede rezil kepaze olmakran başka bieşeye yaramıyorsunuz !!!

  2. yazar bey libyaya hiç gitmişmi merak ettim kaddafi öncesi ve sonrası libya da emin olun halk kaddafi döneminde daha rahattı şimdi ise ekonomisi abd fransa nın insafına kalmış hala nato diyorsun peki biz ne kazandık petrolun yüzde 30unu fransa aldı biz ne aldık sıfır libya halkı ne aldı fransanın petrolunde amelellik bunun adı demokrasi sevsinler sizin demokrasinizi

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu