2017 yılı emtia piyasaları tahminleri

Ayşegül KABAKÇI / İş Yatırım Menkul Değerler Uluslararası Piyasalar – Hisse Senedi ve Türev Uzmanı

“Tarımsal emtia zayıf”

2017 yılı emtia fiyatlarına yön verecek en önemli faktörlerden biri FED politikaları ve faiz artış hızına bağlı olarak ABD Doları’nm seyri olacak. FED’in faiz artış hızı ve yeni başkan Trump’ın politikaları doların güçlü yükseliş trendinde belirleyici olacak. Doların güçlenmesi emtia fiyatları üzerinde negatif etkili olsa da OPEC ve ABD’nin petrol üretim miktarları petrol fiyatında, siyasi belirsizlikler altın ve gümüş fiyatlarında, Çin’in ekonomik büyümesindeki yavaşlama ise endüstriyel metal fiyatlarında yön belirleyici olacak.

PETROL

2016’nın son aylarmda üretimde kısıntı kararı alan OPEC üyelerinin 2017 yılında bu karara uymaları önem taşıyacak. 2017 yılında petrol fiyatlarının 45-60 dolar bandında hareket etmesi beklenebilir. Bandın aşağısı için ihtimaller daha zayıf görünürken 60 dolar üzeri içinse üretim tarafında gerilemenin sağlanması gerekecek.

ALTIN

Altın fiyatları 2017 yılında yine FED’in faiz artış hızı ve enflasyon beklentileri ile yön bulacak. Bir diğer önemli faktör ise Trump’ın atacağı adımlar olacak. Seçim sonrası yönü aşağı çeviren altın fiyatlarında yılın ilk aylarında bu trendin devam etmesi beklenebilir.

2017 yılında Avrupa’daki seçimler ise siyasi belirsizlik yaratarak altın fiyatlarına alış getirebilir.

Teknik destek olarak 1.100 dolar, direnç olarak 1.350 dolar seviyeleri takip edilebilir.

METAL

Endüstriyel metaller için 2016’nın özellikle son ayları oldukça hareketliydi. Özellikle Trump’ın seçilmesi sonrası altyapı yatırımlarında beklenen artış ve Çin’in talebinde gözlemlenen artış yıl boyu yatay hareket eden bakır fiyatlarında güçlü bir ralliye neden oldu. Bu faktörlerin 2017 yılında da geçerli olması halinde yükselişin devamım görebiliriz ancak özellikle Çin tarafında bu beklenti çok güvenilir değil. Endüstriyel metaller arasında çinko yüzde 60 primle 2016’nm en çok kazandıranı olarak öne çıkarken 2017 yılında iyi bir performans sergilemeye devam edebilir.

TARIM

Tarımsal emtialardan mısır, buğday, soya yıla zayıf başladı. 2016 yılını rekor seviyelerde üretim ve stok miktarları ile tamamlayan bu üçlü için 2017 bahar-yaz aylarında şekillenmeye başlayacak olan yeni sezon üretim miktarları yine yüksek seviyelerde olursa fiyatları aşağı çekmeye devam edecek. Pamukta ise son yıllarda yüksek stok miktarı nedeniyle ithalatını minimuma indiren Çin’in talebi belirleyici olacak. Çin’in alım miktarını düşük tutması ve ABD üretiminin yüksek olması halinde pamuk fiyatları 75 cent’i geçmekte zorlanacaktır.

Murat TUFAN / Destek Menkul Araştırma Müdürü

“Gram altın ve gümüş ön plana çıkacak”

2017 yılında, tüm finansal piyasalar ile birlikte emtia fiyatlarının da kaderim Trump’m mali politikaları belirleyecek. Trump’ın büyümeyi desteklemek amacıyla genişlemeci politikalara yönelmesi bekleniyor. FED’in yıl içerisinde beklenenden hızlı faiz artırması doları daha kuvvetli hale getirebilir. Hareketli dolar ise özellikle altın, gümüş, petrolde yıl içerisinde dalgalanmalar yaratabilir. Ayrıca, yükselen dolar şeker, soya fasulyesi ve pamuk fiyatlarında aşağı yönlü baskılara neden olabilir. Trump’m sözünü verdiği altyapı politikalarını uygulaması halinde ise, paladyum ve bakıra olan talebin arttığına şahit olabiliriz.

Gözler ABD’deki gelişmelerin yanı sıra, dünyadaki en önemli emtia ithalatçısı konumundaki Çin’in üzerinde olacaktır. Yüzde 6.5-7.0 büyüme hedefine sahip olan Çin’in performansı özellikle altın, petrol, bakır, demir, şeker ve soya fasulyesi gibi emtiaları ön plana çıkabilir. Çinkoda arz yönlü sıkıntılardan kaynaklı yukarı yönlü trend sürebilir.

Yurtiçi yatırımcımız içinse 2017 yılında gram altın ve gümüş ön plana çıkacaktır.

PETROL

Petrol fiyatları 2017 yılını oynak geçirebilir. OPEC ve OPEC dışı ülkelerin üretimi kısması sonrası petrol piyasasında arz fazlalığının azaldığını göreceğiz. Bu bağlamda petrol fiyatlarında yükselişler görebiliriz. Brent petrol fiyatlarında takip edeceğimiz aralık 60-70 dolar bölgesi olabilir.

ALTIN / ONS

Ons altın fiyatlarında ABD’nin yeni başkanı Trump’m uygulayacağı politikalar ve FED’in adımları etkili olacaktır. FED hızlı bir faiz artışı gerçekleştirse bile küresel jeopolitik risklerle birlikte ons altın fiyatlarında yükselişlerin görebiliriz. Bu bağlamda altın fiyatlarında 1.150-1.250 bölgesi gündeme gelebilir.

GRAM ALTIN

Gram altın fiyatlarında Dolar/TL paritesi ve ons altın fiyatları belirleyici olacak. Dolar/TL paritesinin yükselmesi gram altın fiyatlarını destekliyor. Paritenin 3.50’nin altına düşmediğini varsaydığımızda ve ons altındaki yükselişin etkisiyle gram altın 150-160 TL’yi test edilebilir.

GÜMÜŞ

Ons altın ile korale eden gümüş fiyatları geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yılda yatırımcısına kazandırabilir. Doların bir miktar zayıflaması gümüş fiyatlarına olan talebi yükseltebilir ve gümüş fiyatları 20-22 bant aralığına yerleşebilir.

MISIR

Brezilya ve Arjantin’de üretimin yeniden yükselmesi mısır fiyatlarının gerilemesinde etkili oldu. ABD’de mısır üretiminin yüksek seviyelerde kalmaya devam edeceği beklentisi fiyatlar üzerinde belirleyici olabilir. Mısır fiyatlarında arz fazlasının devam etmesiyle birlikte 335-320 dolar gündeme gelebilir.

BUĞDAY

Fazla yağışlar nedeniyle ABD, Kanada ve Avustralya’da buğday üretimi rekor seviyelere çıktı. Bu ülkelerde yüksek üretiminin devam etmesi bekleniyor. Bu bağlamda buğday fiyatlarında 360-300 dolar aralığı izlenebilir.

KAKAO

Fildişi Sahilleri ile Gana’da mevsimlerin kakao hasadını olumlu yönde etkilemesi kakao fiyatlarında düşen trendi hızlandırdı. Arz fazlasının devam ettiği kakao fiyatlarında gerilemeler 1.860-1.700 doları gündeme getirebilir.

ALÜMİNYUM

Alüminyum fiyatlarında Çin ve ABD’nin altyapı harcamaları etkili olacak. Araba üretiminde girdi olarak kullanılan alüminyum fiyatları yıl boyunca dalgalı seyredebilir. Bu bağlamda 2.000 dolar civarı test edilebilir.

Ali Erkan TANACIOĞLU / Gedik Yatırım Araştırma Uzm. Yrd.

“Altın ikinci yarı güçlü çıkışa hazır”

PETROL

2017’de petrol ve türevi ürünlerde daha dengeli bir görünüm oluşmasını fiyatların ise geniş bir yelpazede dalgalanmasını bekliyoruz.

ALTIN

Değerli metallerde, yılın ilk aylarında güçlenmesi beklenen dolar nedeniyle daha ç0k aşağı yönlü trendler oluşmasını bekliyoruz. Bu dönemde altının ons fiyatı 1.120-1.045 dolar aralığında dip çalışması yapabilir ve yılın ikinci yarısı itibariyle, ABD’de bu politikaların etkilerinin görülmesi ile güçlü bir yükseliş trendi başlatabilir. Teknik olarak yükselişlerde 1.240-1.375 dolar direnç seviyeleri. Düşüşlerde isS’destek 1.120-1.045 dolarda. 2017 yılında ve bu bölgenin düşüşlerde altın için denge bölgesi olacağını düşünüyoruz.

BAKIR

Endüstriyel metallerdeki hareketlilik 8 Kasım’daki ABD Başkanlık seçimini Trump’m kazanması ile başladı. Trump’m ekonomik büyümeyi ön plana çıkaran söylemleri 2017 yılında da endüstriyel metallerdeki yükselişi destekleyebilir.

Örneğin bakır fiyatları 2017 yılında henüz 2016’mn en yüksek seviyesi olan 2.7191’i aşamamasına rağmen geçen yıla göre yüzde 21 yükselişle pozitif seyrini koruyor. Trump’ın politikaları sanayide kullanılan bakır fiyatları üzerinde yukarı yönlü hareketleri tetikleyebilir. Yükselişlerde direnç olarak 2.7220-3.000 bölgesi takip edilebilir. Düşüşlerde ise destek olarak 2.4560 ve 2.3170 seviyeleri izlenebilir.

BUĞDAY

Tarımsal emtialar tarafındaki fiyatlama büyük oranda rekolte gelişmelerine bağlı. 2016’da mısır, buğday, pirinç, kakao gibi ürünlerde rekoltenin yüksek olacağının anlaşılması ile sert düşüşler yaşadı. 2017’deki fiyat hareketleri yine bu dönemde ortaya çıkacak rekolte tahminlerinden etkilenecek olup, bu döneme kadar aşağı yönlü risklerin azaldığını, zaman zaman tepki yükselişleri yaşanma ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyoruz.

Örneğin, buğday fiyatı 2016 ikinci yarısında 359.50 dolara kadar düşmüştü. Buğday kuvvetli destek bölgesinde olup bu seviyelerden yukarı yönde toparlanma çabasında. Yeni yıla artış eğilimiyle başlayan fiyatlar üzerinde yıl ortalarına doğru hava koşulları ve rekolte beklentilerinin etkili olacağını düşünüyoruz. Yukarı yönlü hareketlerde kısa vadede direnç olarak 432 ve orta vadede 525 izlenebilir. Düşüşlerde ise destek olarak 359 kuvvetli desteği izlenebilir.

Hakan TEKİN / Denizyatırım Yurtdışı işlemler Bölümü

“Platin ve paladyuma talep artabilir”

Genel olarak emtialar son beş yıldır artan arz ve beklentileri karşılamayan global talep nedeniyle çok iyi bir performans gösteremedi. Fakat 2016’da diğer yıllara göre bir düzelmenin başladığından bahsedilebilir. 1980 yılında emtia endeksinde kırılan rekorlardan 10 ay sonra ABD bonolarında rekor oranlar görülmüştü. 2016’da ise bunun tersi olarak ocak ayında emtia endeksinde görülen dip seviyelerin ardından Temmuz ayında ABD 10 yıllık bono faizleri dip yaptı. Buradan hareketle emtialarda 2017’de yükseliş beklentisine sahip olmak hiç de mantıksız değil.

Emtia endeksleri ile dolar arasındaki korelasyon incelendiğinde bu ters orantının gittikçe azaldığı görülüyor ve bu da dolar de-ğerlense bile emtialarda yükseliş olabileceğine işaret ediyor.

ENDÜSTRİYEL METAL

Fiyatların düşüş döneminde değerli metal olan altma göre daha fazla gerileyen endüstriyel metaller özellikle global ekonomideki düzelme ile birlikte bu açığı telafi etmek üzere daha yüksek getiri sağlayabilir. Örneğin bu yıl çinkoda üretimde yüksek artış beklenirken en az üretim artışının bakırda olacağı tahmin ediliyor. Bu nedenle bakır fiyatları bu yıl sanayi metalleri içinde güçlü seyredebilir. Bakır bu yıl 4.500-6.400 dolar arası dalgalanabilir.

DEĞERLİ METAL

2016 yılında yükselişe öncülük eden değerli metallerde, enflasyon riski, global para arzındaki artışın devamıyla yükseliş devam edebilir. Ancak ABD’de ekonomik büyümedeki güçlenmenin getireceği faiz artışı değerli metaller için elbette negatif etki yapacaktır. Platin-paladyum grubunda yasal düzenlemeler nedeniyle bu ürünlere olan talep artabilir. Arza yönelik yapılan tahminlerde, paladyumda artış, platinde ise gerileme bekleniyor. Ama iki metal için de 2017 için arz açığı tahminleri yapılıyor.

Bu beklentiler ışığında 2017 yılında altm için 1.130-1.275 dolar, nikel için 9.500-12.500 dolar, platin içinse 920-1.150 dolar seviyeleri beklenebilir.

TARIMSAL ÜRÜNLER

2016 yılında hasat miktarındaki artışla son 10 yılın en düşüğüne inen tarım ürünleri fiyatlarında 2017’de toparlanma görülebilir. Düşük fiyatların talepte yarattığı canlanmaya yeni bir rekor hasat eşlik etmezse bu beklenti geçerliliğini koruyabilir. Tabii ki hava koşullarının ekili ürüne olan etkisi de önemli. Dolara ilişkin olumlu beklentilere bağlı olarak buğday bu grubun favori yatırım enstrümanı olarak öne çıkabilir.

Buna göre 2017 yılında buğday 405-485 dolar, kahve 135-165 dolar aralığında dalgalanabilir.

Arzu TOKTAY / XTB Menkul Araştırma Müdürü

“Petrol ve bakır öne çıkabilir”

2016 senesi emtia piyasasında ürünlerin yeniden dengelenme sürecinde kendilerine makul seviyeler aradığı bir yıl oldu. Ancak yıl geneline bakınca, petrol dışındaki ürünlerde kelimenin tam anlamı ile yükseliş trendinden bahsedemeyiz. Örnek vermek gerekirse, altm fiyatları yılın ilk yarısında yükselirken ikinci yarıda geriledi. Doğalgaz fiyatları önce yükseldi sonrasında sert bir geri çekilme yaşadı. İlginç olan yılın son çeyreğinde 2017 senesine ilişkin talep bekleyişi ile endüstriyel metallerin yaptığı atak oldu.

2017 senesine ilişkinse piyasa oyuncuları ve korunma amaçlı işlem yapanlar fiyatlarda aşırı yükseliş beklemiyor. Bize göreyse, iyileşen ekonomik koşullar ve toparlanma ile bu sene emtia piyasasında daha sağlıklı bir yükseliş eğilimi görebiliriz, ileriye dönük beklentileri satın alması ile bilinen fiziki talep gören emtialar öne çıkabilir.

PETROL

Petrol piyasasında “OPEC üretim kısıntısı ve küresel ekonomik büyüme” bir araya gelince, 2016 senesinde ortalama 45.00 dolar/varil olan fiyatları “yüzde 25” civarında artış ile 56.00 dolar/varil seviyesine yükselebilir.

2017 senesinde potansiyel getiri anlamında öne çıkardığımız iki ürün “petrol ve bakır” üzerinden gidecek olursak, Brent petrol için 48-50 dolar/varil bandı alım için uygun iken 60-62 dolar satış için gözlenebilir.

ENDÜSTRİYEL METAL

Artan üretim faaliyeti ve altyapı harcamalarında artışın “bakır ve nikel” başta olmak üzere endüstriyel metal piyasasında fiyatları yukarı çekeceğini tahmin ediyoruz. Londra Metal Piyasası’nda işlem gören (LME) bakır ve nikel fiyat ortalamaları yüzde 20 artış ile 5.925 dolar/ton ve 11.350 dolar/ton seviyesinde denge bulabilir.

Bu yıl potansiyel getirisinin yüksek olmasını beklediğimiz bakır piyasasında spekülatif kazanç sağlamak amacında olanlar için 5.250-5.500 dolar/ton alım, 6.000-6.250 dolar/ton satım için uygun olabilir. Bu piyasalarda ileriye dönük yükümlülükleri olan ticarilere gelince geri çekilmelerde proporsiyonel korunma (hed-ge) akılcı bir yaklaşım olarak görülüyor.

TAHIL

Arz fazlası veren piyasaların başında gelen “tahıl ürün grubuna” (buğday, mısır, soya fasulyesi) gelince, ürün özelinde değişmekle beraber yüzde 5-10 civarı fiyat artışı görülebilir.

Zülküf AYDEMİR / Işık Menkul Emtia Analisti

“2017 zorlu bir yıl olacak”

2016 yılını primli kapatan emtia piyasalarını 2017’de daha zorlu bir yıl bekliyor. Buradaki ana gerekçeler, FED ve kuvvetli dolar. Trump’ın uygulamayı planladığı mali politikalar ve FED’in 2017 yılında beklenen üç faiz artırımını gerçekleştirmesi durumunda ise yeni yılda daha kuvvetli bir dolar ve dolayısıyla daha baskı altında bir emtia piyasası görebiliriz.

ALTIN

Altm fiyatları açısından 2017’nin hareketli geçeceğini söyleyebiliriz. Doların güçlenmesi durumunda altm fiyatları baskı altında kalabilir. Ancak Trump’ın politikasındaki belirsizlik, Avrupa’da yaşanacak seçimler, Çin-ABD arasındaki olası gerilim gibi piyasa bozucu siyasi gelişmeler altm fiyatlarının 2017 yılında daha pozitif bir seyir sürdürmesine destek olabilir. Teknik olarak ise 1.300 aşılırsa 1.375’e kadar yükseliş sürebilir. Asıl ralli ise 1.375 aşılırsa yaşanacak. Kalıcı düşüşler içinse 1.100 un altında fiyatlamalar görmemiz gerekiyor. Doların kuvvetlendiği ve küresel belirsizliklerin nispeten az olduğu bir senaryoda 1.060-1.045-1.000 seviyeleri gündeme gelebilir.

GRAM ALTIN

2016 yılını 130 TL seviyelerinden kapatan gram altın, 2017’nin ilk 15 gününde yüzde 15’ten fazla değer kazanarak 151 TL’nin üzerine kadar çıktı. Bu yükselişte j hem ons tarafı hem de do- I lar/TL tarafındaki yükseliş etkili oldu. Gram altm tarafında olası geri çekilmeler alım fırsatı olarak değerlendirilmeli.

140-135 TL aralığı alım yapmak isteyen yatırımcılar için uygun seviyeler. 150 TL seviyesi ise şu an için kısa vadeli direnç konumda. Fiyatlamalar bu seviyenin üzerine yerleşirse, 155-161-175 seviyeleri gram altın tarafında yıl içerisinde görülebilir.

GÜMÜŞ

Gümüş yeni yıla yükselişle başladı. Yatırımcıların bu üründe alış yönlü işleme girmesi için 18.30-18.50’nin aşılması gerekiyor. Bu bölge geçilirse 19.70-20.50-21.50 seviyeleri takip edilmeli. Gümüşte kalıcı bir düşüş içinse ilk etapta 15.60 dibinin geçilmesi gerekiyor. Satış ağırlığı yaşanması durumunda 14.60 ve 13.60 önemli kar al seviyeleri olacak.

PETROL

Yüzde 100’ün üzerinde fiyat artışı yaşayan petrol 2016’nm en çok kazandıran enstrümanları arasında yer aldı. Fakat 2017 yılının 2016 kadar parlak geçmeyeceğini söylememiz yanlış olmayacaktır. OPEC ve OPEC dışı 11 ülke altı ay sürecek anlaşma ile üretim kesintisi konusunda anlaştı. Ancak fiyatlardaki yükselişin önündeki en büyük engel ABD’li kaya gazı üreticileri. Petrolün 50 doların üzerine çıkması üretime ara veren ABD’li kaya gazı üreticilerini yeniden oyuna dahil etmeye başladı. Ayrıca yeni başkan Trump da, üreticileri destekleme sözü verdi. 2017’de petrol fiyatlarından beklentimiz, 55-60 dolar arasında kalması yönünde. 50-45 dolara kadar yaşanacak geri çekilmeler alım fırsatı olacak. Ham petrolde 60-62 dolar aralığı, Brent petrolde ise 67-70 dolar aralığı satış denenebilecek seviyeler.

Esin Çetinel / Para