Tarım ve Hayvancılık Hibe ve Destekleri

Danışmanlardan ücretsiz hizmet

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının 81 ilde faaliyet gösteren 2.120 tarım danışmanından yararlanmanız mümkün. Söz konusu danışmanlar çiftçilerin kapasitesini geliştirmek amacıyla son derece yararlı bilgiler içiren dokümanlar hazırlıyor. Bu dokümanları ilçelerde bakanlık müdürlükleri ve el sanatları eğitim merkezlerinden temin edebilirsiniz.

Bunların yanı sıra 106 birlik, yedi dernek, 31 kooperatif ve 126 ziraat odası tarafından da çeşitli danışmanlık hizmetleri verildiğini hatırlatalım.

Doç. Dr. Aslı Deniz HELVACIOGLU / Boğaziçi Üniversitesi İnovasyon ve Rekabet Odaklı Kalkınma Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü

Proje nasıl hazırlanmalı?

• Projeniz, iş planınız ve hedef çıktılarınız konusunda net olun.
• Hibe fonunu, hâlihazırdaki bütçenizi desteklemek yerine yenilikçi, teknoloji altyapısı öngören, bilgiye dayayan, erişimi maliyetli alanlarda kullanarak firmanızın kapasitesini yükseltin.
• Hesap verebilirlik, ölçülebilir çıktılar, finansal okuryazarlık gibi başlıklarda becerilerinizi geliştirin.
• Sürdürülebilir projeler ve iş planları ile fon bitiminde erişim sağlanacak yeni finansman kaynakları ile büyüme senaryolarına hazırlıklı olun.
• Fon ekosisteminin bilgi akışı, ortaklık, sektörel birlikler, teknoloji ve yenilikçilik gibi alanlarda sağladığı imkânları kullanın.
• Başarı hikâyenizi, hata ve eksikliklerinizi deneyim olarak paylaşın, benzer projelerin öykülerini dinleyin deneyimlerini öğrenin.

Yeni uygulamalara dikkat

Yeni çağrı döneminde bazı değişiklikler yapıldı. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanıyor:

• Yapım işlerinde üç teklif kuralı uygulanmayacak.
• Yapım işlerinde satın alımı gerçekleştirmek amacıyla uygun harcama tutarına bakılmaksızın mutlaka en az bir geçerli teklif alınacak.
• Sıralama kriterlerinde değişiklik yapıldı. 101 ve 302 tedbirleri için sıralama kriterlerinden 30 puandan az alan başvuru sahipleri uygun olarak değerlendirilmeyip reddedilecek.
• Diğer danışmanlık hizmetleri kapsamında yalnızca “ÖTP Hazırlama Hizmeti” kabul edilecek.
• Toplam maksimum uygun harcama değeri IPARD I ve II uygulama dönemleri için kontrol edilecek.
• Yatırım kapsamında uyulması gereken koşullar tabloları revize edilmiş. Yatırımın uygulanacağı arazide üst hakkına sahip olunduğunu gösteren “Resmi Senet” ya da “Noter Onaylı Kira Sözleşmesi” sunulduğu durumlarda, tapu kaydında ipotek, haciz, ihtiyati tedbir ve yatırımın sürdürebilirliğini etkileyebilecek şerhler olup olmadığı kontrol edilecek, bu şerhlerin olması durumunda proje reddedilecek.
• Tıbbı ve aromatik bitkilerde 2 hektar sınırlaması kaldırıldı.
• Zanaatkarlık ve katma değerli ürün işletmeleri mikro işletmeler olmak zorunda. Bir hektar sınırlaması mantara, misele uygulanmakta.
• 302 tedbirinde KOSGEB’e üyelik zorunlu olmamakla birlikte ve işletme ölçek kriterleri kontrol edilmeye devam edilecek.
• KOBİ Bilgi Beyannamesi sunulmasına gerek yok.
• KOSGEB’e üyelik ve işletme büyüklüğü veri tabanından kontrol edilecek.
• Arıcılık sektöründe şebekeden bağımsız sistemlerde tek hat şeması isteniyor.
• Kırsal turizm kapsamında fırınlar için istenen 5996 sayılı Gıda Kanunu hükümlerine uygun olarak gerekli üretim ve kayıt sertifikaları yeme-içme tesislerinin hepsi için isteniyor.
• Makine parkları yatırımları için başvuru sahipleri üretici örgütü olması gerekiyor.
• Makine parkları için kendinden yürür makine desteklenmeyecek.
• Katma değerli ürünler listesine sirke, közleme, salamura, ekşiler, ezme, soslar, kemik suyu, prina, pelet (biyo yakıt) ve briket [biyo yakıt) eklendi.

Örnek projeler…

Aeneas Butik Otel: Vecdi Güreli, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’dan 317 bin TL hibe alarak toplam 2 milyon 500 bin TL yatırımla bu oteli kurdu. Balıkesir Altınoluk İlçesi Kaz Dağları eteklerinde bulunan otel 18 odalı.

Doğayla iç içe tatil: Erdal Taşkıran, Ardahan’ın Posof İlçesi’nde, bölge turizmine katkı sağlayacak butik bir otel inşa etti. Otelin 150 kişi kapasiteli olduğunu belirten Taşkıran, “Turizm açısından altyapısı zengin bir bölgeyiz. Bu potansiyeli değerlendirmek, pazarın büyümesine katkı sağlamak için bir otel kurmaya karar verdim. Kırsal turizm kapsamında destek aldığım için otelimin kırsala uygun, doğayla iç içe olmasını istedim ve teknolojinin insan hayatına etkisini de minimum düzeye indirmeye çalıştım. Otelimiz yaklaşık 8 dönüm arazi üzerine kurulu.

Badem ağaçları için arı üretiyor: Uzmanlara göre arılar, yaşamın ve insanlığın geleceği açısından büyük önem taşıyor. Emin Kaya da badem ağaçlarının döllenmesi için kurduğu “Arı Evi Projesi” ile bu ekosisteme katkı sağlayan girişimcilerden biri. Bu proje ile Türkiye’de bir ilke imza atan Kaya şunları söylüyor: “Ziraat teknikeriyim. Uşak Ulubey İlçesi Hasköy’de, bin 500 dekar arazide kapama bahçe badem yetiştiriciliği yapıyorum. Badem ağaçlarında döllenmenin sağlanması için böceklere ihtiyaç var. Böceklerle gerçekleşen tozlaşmanın yüzde 80’ini de bal arıları sağlıyor. Bu durumdan yola çıkarak 500 kovan kapasiteli ‘Arı Evi ve Arı Yetiştiriciliği’ projesini başlattık. Proje bütçesi yaklaşık 700 bin TL. Bunun yüzde 50’sin hibe olarak kurumdan aldık.”

Kendi enerjisini üreten süt merkezi: Alper Armutlu, 2014’te süt toplama merkezi için kurumdan destek almış. Tesisi için daha sonra yenilenebilir enerji yatırımı gerçekleştiren Armutlu, TKDK ile örnek işbirliğini bu süreçte de yürütmüş. Armutlu bu süreçlerle ilgili şu bilgileri paylaşıyor: “Armutlu Yem genel müdürüyüm. Var olan süt toplama merkezimiz için araçlar, jeneratör, depolama tankları gibi bazı makineler aldık. Projemizin tutarı yaklaşık 270 bin TL idi. Biz bu yatırımımızın yüzde 50’sini hibe olarak aldık. Aldığımız makinelerle sütü daha hızlı ve hijyenik bir şekilde toplayabiliyoruz. 2015 yılında yine mevcut süt toplama merkezimizin elektrik ihtiyacını karşılamak için yenilenebilir enerji girişimi içeren bir proje sunduk. Süt toplama tesisimizin elektrik ihtiyacını karşılamak üzere, 120 kW gücünde tracker sistem, çift eksenli takip sistemi, meteoroloji istasyonu ile kar, nem, rüzgâr ve basınç ölçümlerini yapıp otomatik olarak konum alabilen son teknoloji güneş enerji panellerimizi kurduk. Yüzde 50’sini hibe olarak aldığımız 650 bin TL bütçeli projemiz, ilimiz için iyi bir örnek teşkil etti.

Hobisini işe dönüştürdü: Aydın’da yaşayan Sabiha Şebnem Uysal, “Hobi amaçlı bahçemde tavuk besliyordum. Bu işi çok sevdim ve hobimi ticari boyuta taşımaya karar verdim. Finansman arayışı sırasında TKDK’nin programlarından haberdar oldum. Şimdi yaklaşık 18 dönümlük arazi içerisindeki iki kümesimizde bulunan 50 bin hayvan ile sektörün önde gelen firmalarına AB standartlarında hizmet sunuyoruz” diyor.

Türkiye’nin ilk eko turizm çiftliği: Pastoral Vadi Organik Tarım ve Ekolojik Yaşam Çiftliği kendi alanında Türkiye’nin ilk turistik tesisi. 2006’da Ahmet Kizen tarafından Fethiye Yanıklar Köyü’nde kurulmuş. Çam ormanlarıyla çevrili bir vadinin ortasında, yanı başında dere akan 42 dönüm arazi üzerinde bulunuyor. Tesis ağaç, kerpiç ve taş evlerden oluşuyor. Pastoral Vadi’nin konuklarına çiftlikte organik olarak üretilen ürünlerden yöresel, geleneksel yöntemlerle hazırlanan yemekler ikram ediliyor. Konuklar dilerlerse tarımsal çalışmalara katılabiliyor. Yerel kültür ve el sanatları atölyelerinde kilim dokumayı, topraktan çanak-çömlek yapmayı, ahşap oymayı, sepet örmeyi, tarhana, erişte, reçel ve turşu yapmayı deneyebiliyorlar.

Sarımsak çiftliği kurdu: Samsunlu Mine Yılmaz, 71 bin TL’lik yatırımla sarmısak üretimine başladı. Bunun 35 bin TL’si kurumdan hibe desteğiyle sağlanmış. Ürettiği sarımsakların tamamın satan genç girişimci önümüzdeki dönemde ekim alanını büyüterek ihracata hazırlanıyor. Yılmaz, “TKDK’nın Vezirköprü’de düzenlediği bir tanıtım toplantısına katıldım. Bu toplantı sayesinde söz konusu kurumun tarımla ilgili desteklerinden yararlanabileceğimi öğrendim. TKDK’ya müracaat etmeye karar verdim. Bunun için elbette bir proje hazırlamamız gerekiyordu. Bu aşamada neler yapabileceğimi araştırmaya başladım. Projem uygun £izerı bulununca hibe desteği alarak kendi işimi kurdum” diyor.