Bankaların yayınevleri online oldular
DÜNYAYI ve ülkemizi etkisi altına alan Covid-19 salgını günlük yaşantımızı, davranış ve alışkanlıklarımızı değiştirdi ve değiştirmeye de devam ediyor. Eve kapandığımız süre boyunca insanlar kitaplarla daha sık vakit geçirme imkanı buldu. Bu durum diğer sektörlerde olduğu gibi banka yayınevlerinde de değişikliğe neden oldu, özellikle çocuklara ve gençlere yönelik nitelikli yayınların öne çıkması ve çok satan kitapların yazılması Online satışlarda artışa yol açtı. Türkiye’de okur oranının her geçen gün arttığı görüşünü savunan banka yayınevi yöneticilerinin ortak bir politikası var: “Pandemiye rağmen, yayın sayısını, çeşitliliğini ve okuma oranını artırmaya devam ederek, okurlar için seçkin bir kitaplık oluşturmak…”
“TEKNOLOJİNİN ÖNEMİNİ ANLADIK”
Yılda ortalama 250 yeni başlık ve 550 yeniden basım kitap çıkardıklarını söyleyerek konuşmasına başlayan Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık Genel Müdürü Tülay Güngen, pandemi nedeniyle fiziksel satışların eskiye oranla düştüğünü, buna karşın Online satış kanallarından yapılan satışların arttığını söylüyor. Online kitap satışının toplam satışta yüzde 20’lik bir paya sahip olduğu bilgisini paylaşan Güngen, “Etkinliklerimizi sadece online yapıyoruz. Bu dönemde online kanallarda yapılan çalışmaların ne kadar etkileşime açık olduğunu ve ilgiyle izlendiğini gördük” diyor.
Çocuklar ve yetişkinler için canlı sergi turları, atölye çalışmaları yaptıklarının altını çizen Güngen, “Bu deneyim bize yepyeni bir dünyanın kapılarını açtı. Yaşadığımız dünya değişti. Her adımını teknoloji ile attığımız bir hayat ya- Günger> şıyoruz. Salgın sınırlarımızı daraltıp, bizi içeriye döndür-düğünde teknolojinin ne kadar önemli bir araç olduğunu öğrendik. Bu nedenle teknoloji, her sektörün olduğu gibi yayıncılığın da bundan sonra ayrılmaz bir parçası olacak” diyor.
“Okuyucusunun azaldığı düşünülen öykü türüne son birkaç yıldır ilginin arttığını görüyoruz” diyen Güngen, “öykü kitaplarımız sürekli tekrar baskı yapıyor. Edebiyata olan ilgi devam ederken, özellikle 3-8 yaş arasına yönelik çocuk kitaplarımız ve gençlik kitaplarına yönelik ilgi artıyor. Harry Potter dizisi de yıllar içinde artan bir ilgiyle karşılaşıyor. Modern Klasikler dizimizin satışlarında önemli artışlar oldu” diyor. Ayrıca Sabahattin Ali, Nâzım Hikmet, Yaşar Kemal, Orhan Pamuk, Ahmet Ümit, Füruzan, Tezer özlü, Turgut Uyar, Edip Cansever, Tomris Uyar gibi edebiyatın önemli kalemlerinin kitaplarının, pandemi dönemi de dahil olmak üzere okur tarafından her daim artan bir ilgiyle karşılandığının bilgisini paylaşıyor.
“VERİ EKSİĞİMİZ BÜYÜK”
“Çocuk ve gençlik kitaplarına baktığımızda son 10 yılda Türkiye’deki yayıncılık pazarındaki artışla orantılı bir yükseliş olduğunu görüyoruz” diyen Güngen, özellikle çocuklara ve gençlere yönelik nitelikli yayınların öne çıkması ve çok satan kitapların yazılmasının bu artışı tetiklediğini dile getiriyor. Bunda iki önemli etken olduğunu söyleyen Güngen, birincisinin Milli Eğitim Bakanlığı’nın kitap okuma alışkanlığını geliştirici uygulamaları olduğunu belirtiyor ve “Bu uygulamalar özellikle okullarda önerilen okuma listelerinin desteklenmesi ve yazar öğrenci buluşmalarının eğitim kuramlarının çatısı altında yapılması” diyor. Güngen, ikinci bir nedenin de ebeveynlerin, çocuklarının kitap okuması konusunda her geçen yıl daha da istekli olmalarına bağlıyor ve bunun altında yatan nedenin elbette çocukları için daha iyi bir gelecek oluşturma isteğinden kaynaklandığını hatırlatıyor.
Güngen, her yıl yayınladıkları yaklaşık 250 yeni kitabın 100’e yakınının çocuk ve gençlik edebiyatı kitapları oluşturduğu bilgisini paylaşıyor. “Sektörün en önemli sorunlarından biri veri üretememesi” diyen Güngen, bugün ellerinde sektöre dair üretim rakamları dışında bir bilgi olmadığını, hangi kanalda ne kadar satış yapıldığını, demografik ve coğrafi kırılımlara göre satış bilgilerine sahip olmadıklarını vurguluyor. “Sadece kendi yayınlarımıza ilişkin dağıtım kanallarından aldığımız sınırlı bilgilerle hareket ediyoruz. Böyle olunca da okuru ve isteklerini yakından takip edebildiğimiz, buna göre de doğru yatırım kararları verebildiğimiz söylenemez” diyen Güngen, dünyanın birçok ülkesinde satış noktalarından kitap verilerini takip edip, düzenli olarak raporlayan sistemlerin olduğunu söyleyerek, “Maalesef ülkemiz yayıncılık sektörü olarak böyle bir sistemi henüz hayata geçiremedik” diyor.
“GÖRDÜĞÜMÜZ İLGİDEN MEMNUNUZ”
“Çok yeni bir yayınevi olarak geçtiğimiz bir yıl içinde gördüğümüz ilgiden memnunuz” diyerek konuşmasına başlayan Albaraka Kültür Sanat ve Yayıncılık Genel Müdürü Ahmet Faruk Çağlar, “Bu ilgi yeni alanlara girmek için bize cesaret verdi” diyor. Hedeflerinin yılda yaklaşık 60 yeni kitap yayınlamak olduğunu ve pandeminin hedeflerinde bir değişikliğe sebebiyet vermediğini ifade eden Çağlar, “Türkçe literatüre değer katacak, entelektüel seviyeyi yükseltecek eserler ortaya koymaya çalışıyoruz. Pandemiye rağmen yayınevi olarak mevcut durumu lehimize çevirmeye, yayın sayımızı ve çeşitliliğimizi artırmaya, okurlarımız için seçkin bir kitaplık oluşturmaya gayret ediyoruz” diyor.
Salgın nedeniyle büyük ölçüde evden çalıştıklarını dile getiren Çağlar, “insanlar evlerinde geçirdikleri zamanı kitap okuyarak da değerlendirmeye çalışıyor.
Yeni kitap yayını ve bandrol alımlarında kırılan rekorlar basına da yansıdı. Yeni yayınların niceliksel artışının kaliteye de yansıması için çalışmalarımızı sürdürüyoruz” diyor. Son olarak çocuk yayıncılığına başladıklarını sözlerine ekleyen Çağlar, “Albaraka yıllar önce değerlerimizi edebi bir üslupla işleyen, birçok çocuk kitabını müşterilerine ulaştırmıştı. Bu zor süreci lehimize çevirmeye çalışıyoruz” diyor.
Yayınevi olarak birincil amaçlarının finans, iktisat ve yönetim alanlarında zengin bir literatür oluşturmak olduğunu söyleyen Çağlar, “Albaraka bu ülkenin ilk faizsiz finans kurumu. Bu öncülüğümüzü Islami finans ve iktisat alanında kitaplarla, yayıncılık sektöründe de sürdürmek istiyoruz” diyor. Yayıncılığı sosyal sorumluluk anlayışıyla sürdürdüklerini, bu toprakların kültür ve düşünce birikimine katkı sağlamanın birinci hedefleri olduğunu söyleyen Çağlar, “Popüler kitaplar yerine alanlarında klasik olmuş ya da klasik olmaya aday kitaplar seçmeye gayret ediyoruz” diyor. Çağlar, en son “Albaraka Yayınları denildiğinde îslami finans, iktisat ve yönetim alanında uzmanlaşmış, bu alanlarda yetkin bir yayınevi akıllara gelsin istiyoruz” diyor.
DAHA ÇOK KİTAP…
Pandemi sürecinde yayıncılık dünyasının da diğer tüm sektörlerde olduğu gibi, iş yapış yöntemlerinde birtakım değişimlere gitmek durumunda kaldığını söyleyen VakıfBank Genel Müdür Yardımcısı ve VBKY Yayın Kurulu Başkan Yardımcısı Ferkan Merdan, kitap satış noktalarının bir süre kapalı kalmasının okuyucuyu online satışa yönlendirdiği görüşünü savunuyor. Merdan, “Evde daha fazla vakit geçiren kitapseverlerin kitaplarımıza olan ilgisinde artış gözlemledik. Kitap üretimi ve satış sayıları memnuniyet verici ölçüde arttı” diyor.
Edebiyat, felsefe, tarih, sanat, toplum ve insan bilimleri ile iktisat gibi beşeri bilimler alanındaki kitapları okurla buluşturduklarının altını çizen Merdan, “İkinci yılını geride bırakan genç yayınevimiz yeni dönemde Anadolu kültür mirasında yer alan eserleri de yayımlayacağız. ‘Daha çok kitap, daha çok okur’ demeye devam edeceğiz” diyor. “Her dönem okunan eserlerin yayıncısı olmayı hedefliyoruz. Literatüre önemli katkılar yapan, nitelikli ve Türkçe’de ilk kez yayımlanan kitapları okurla buluşturmaya özen gösteriyoruz, özel okur kitlesine sahip eserleri de yayınlamaya devam ediyoruz” diyen Merdan, farklı alanlarda yayınlanan kitaplar arasından en çok ilgi görenlerin listesini paylaşıyor. 21 Kedide Sanat Tarihi, Kutsal Roma imparatorluğu, Utanç, Modern Felsefenin Karanlık Tarihi ve Emine Semiye Hanım Kitaplığı, Augusto Monterroso ve Vladimir Korolenko gibi önemli kitapların ilgi gördüğünü dile getiren Merdan, “Kültür yayıncılığını sosyal sorumluluk anlayışımızın bir parçası olarak görüyoruz. Nitelikli ve benzersiz eserlerin yayıncısı olarak bu alanda yerimizi sağlamlaştırmak istiyoruz” diyor.
“E-TİCARET ARTTI”
Yılda yaklaşık 300 adet yeni başlıkta kitap yayınladıklarının altını çizen Türkiye Iş Bankası Kültür Yayınları Genel Koordinatörü Özlem Dinçer, pandemi sürecinin az da olsa azalmaya neden olduğunu söylüyor. Pandemi sürecinde üretimde herhangi bir aksaklık yaşamadıklarını ve çalışmaların aynı şekilde devam ettiğini de söyleyen Dinçer, “Bu süreçte e-ticarette artış yaşandı. Şirketimizce de depomuzda gerekli tüm önlemler alınarak, e-ticaret siteleri, dağıtım firmaları ve kitabevlerinin talepleri karşılandı” diyor.
Yayınevi çocuk kitapları, dünya ve Türk klasikleri, inceleme, tarih ve hobi olmak üzere hemen her alanda yayın yapmayı sürdürüyor. Dinçer, “Çocuk, dünya ve Türk klasik edebiyatı, modern edebiyat kitapları diğer alanlara göre daha fazla ilgi görüyor” diyor. Okur sayısının her geçen gün arttığını sözlerine ekleyen Dinçer, “Genç okurların bu oranda önemli bir payı olduğunu söyleyebiliriz. İlkokul döneminden başlayan farklı faaliyetlerle bu oran daha da artırılabilir” diye konuşuyor.
SANATIN HER TÜRLÜSÜ
DenizKültür Yayınları 2004’ten bu yana bilimsel araştırma, sanat ve edebiyat başta olmak üzere birçok alandaki sanat eserlerini sanatseverlerle buluşturuyor. Kurum sadece kitap değil, plastik sanatlardan müziğe her alanda eserlerin hayata geçirilmesi amacıyla da desteğini sürdürüyor. Yayınevinde her biri uzun araştırmalar sonucunda kaleme alınmış 34 kitap, yüzlerce öyküden oluşan sesli edebiyat eserleri, tarihi olaylar ve yaşam hikayelerinden hazırlanan yedi belgesel, türküler, aryalar ve caz formunda düzenlenmiş altı müzik yapımı bulunuyor.
“Zor zamanlarda kitaplara, sanat eserlerine, müziğe daha çok ihtiyacımız var” diyen kurum yetkilileri, salgın döneminde eserleri sanatseverlere ulaştırmak için belirtiyorlar. “İki Kıyı Bir Deniz” kitabının uzun zamandır en çok satanlar listesinde yer aldığını söyleyen yetkililer, dünyanın dört bir yanını yakından ve bilinmeyen yönleriyle tanıtarak okuyuculara zengin bir içerik sunan Geziograf eserinin de çok sattığını vurguluyorlar. “Kitap okuma oranını artırmak başlıca hedeflerimizden biri” diyen yetkililer, eserlerin kolay ulaşılır olmasını sağlamaya çalıştıklarını ve farklı konularda araştırmalarla ilgi çekici başlıklar çıkarmayı amaçladıklarını da sözlerine ekliyor.
Merve YILMAZ
