Tarımın Türkiye’deki Yol Haritası

Arazi toplulaştırma, maliyetleri azaltıyor

Arazi toplulaştırmasıyla tarım işletmelerinin sahip oldukları küçük, parçalı ve dağınık araziler, modern tarım işletmeciliğine göre yeniden düzenlenerek daha az zaman, işgücü ve sermaye kullanımı sağlanması, üretimi ve tarım işletmelerinin verimliliğini artırması ve kırsal kesimdeki nüfusun hayat standartlarını yükseltmesi amaçlanıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’na göre sulama projelerinde, kamulaştırmaya ve arazilerin parçalanmasına mani olmak için kanalların ve yolların planlanması ve uygulaması, parsel sınırlarına bağlı kalıyor. Parseller küçük, şekilleri düzensiz olduğundan kanal boyları gereğinden fazla uzuyor, bu da tesis maliyetini yükseltiyor. Sulama projeleri arazi toplulaştırmasına bağlı olarak uygulandığı takdirde ise parsel sınırlarına bağlı kalmadan en ekonomik şekilde, sulama, yol ve tahliye planlaması yapıldığından, yatırım maliyetlerinde tasarruf sağlanıyor.

Arazi toplulaştırma projeleri ile kamulaştırma maliyetleri yüzde 90 oranında azalıyor. Arazi toplulaştırması ile parseller büyüyor, tarım teknikleri ve sulama metotlarının uygulanması kolaylaşıyor. Uygulamayla parsel sayısı azalırken parsel büyüklüğü de artıyor. Düzenli ve ideal parsel şekilleri oluşturuluyor. Her parsel yola ve kanala kavuşuyor. İşletme merkezi ile parseller arasındaki mesafeler azalıyor, ulaşımdan dolayı meydana gelen kayıplar azalıyor, yakıt tasarrufu sağlanıyor. Zirai mücadele ve gübreleme kolaylaşıyor. Sulama oranı ve randımanı artıyor. Arazi maliklerine kamulaştırma bedelleri yerine arazi verilerek, toprağından kopması önleniyor. Sağlanan katma değerden dolayı arazi değeri en az iki kat artıyor.

Yeşil büyümeye destek

Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) geçen ay, Türkiye ekonomisinin yeşil büyüme yolunda kalkınmasını desteklemek amacıyla yeni destek programı açıkladı. TAGEM tarafından “Sürdürülebilir Biyokütle Enerjisi Tedarik Zinciri Destek Programı” ile “Sürdürülebilir Biyokütle Enerjisi Tesisi Destek Programı” başlıklarında toplam 2.4 milyon dolar bütçeli iki çağrıya çıkıldı. Küresel Çevre Fonu [GEF] tarafından desteklenen TAGEM ve Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Teşkilatı’nın (UNIDO) yürütücüsü olduğu projeyle tarımsal sanayide modern biyo-enerji teknolojilerinin ve enerji verimliliği önlemlerinin gösterilmesi, alt sektörler arasında dönüşümün sağlanmasına yönelik politika ve çerçeve programları düzenlenmesi ve kapasite geliştirilmesi, bilinç artışının sağlanmasına yönelik iş paketleri ile kullanılmayan tarımsal atıklar ve artıkların biyoenerji dönüşümünün sağlanarak ekonomiye kazandırılması amaçlanıyor. 8 Nisan’da başlayan başvuru süreci 15 Haziran 2019 günü mesai bitimine kadar devam edecek. Çağrı kapsamında kaynak hibe olarak kullandırılacak. Yüzde 25-50 oranında hibe desteği sağlanacak.

Yerel kalkınmaya yeni destek geliyor

TKDK, kırsal kalkınmayı toplulukları harekete geçirerek gerçekleştirmeyi hedefleyen “Yerel Kalkınma Stratejilerinin Uygulanması-LEADER Yaklaşımı Tedbiri” kapsamında 2019 Ağustos’ta çağrıya çıkacak. 2019’da IPARD II programı kapsammda destek sağlanacak yeni tedbirlerden biri olan Leader yaklaşımı, kırsal alanlar için sürdürülebilir kalkınma stratejilerinin hazırlanması ve uygulanmasında yerel katılım ve ortaklığı teşvik etmek sureti ile kırsal politikaları geliştirmek için çok değerli bir kaynak olan bir yaklaşım.

Tedbirin potansiyel faydalamcılarını, IPARD programındaki kriterlere uygun olarak dernek statüsünde kurulmuş ve bulundukları yöreye ilişkin bir yerel kalkınma stratejisi hazırlamış olan yerel eylem grupları oluşturacak. Toplam bütçesi 26 milyon euro olarak belirlenen üç yıllık proje çerçevesinde açılan çağrı ön duyurusuna göre, tedbirin ilk etap uygulama illeri Amasya, Ankara, Çanakkale, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Kastamonu, Manisa, Ordu, Samsun ve Şanlıurfa olacak. Leader Yaklaşımı, yerel eylem grubu bölgesindeki halkı harekete geçirme ve yetenek kazandırma, küçük projelerin uygulanması ile seçilmiş yerel eylem gruplarının işletme giderlerini kapsayacak. Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli yaptığı bir açıklamada AB’ye aday ülkeler içinde Türkiye’nin Leader Tedbiri’nde ilk çağrıya çıkan ülke olacağını ifade etti.

Seracılar hedef büyüttü

Türkiye, 10 milyar dolar büyüklüğündeki küresel sera pazarındaki payını, yeni yatırımlarla 1 milyar TL’ye yükseltmeyi hedefliyor. Bilindiği üzere Tarım ve Orman Bakanlığı seracılığa birçok destek veriyor. Ziraat Bankası’nın cazip kredileri de eklenince seracılık kârlı bir yatırım alanı oldu. Yapılan yatırım kendisini dört yılda amorti ediyor. 2019’u sektör için fırsat yılı gördüklerini belirten Sera Konstrüksiyon, Donanım, Ekipman Üreticileri ve İhracatçıları Derneği (SERKONDER) Yönetim Kurulu Başkanı Halil Kozan, 2018’de yurtiçinde yaklaşık olarak alçak tünel, tünel, plastik ve cam olmak üzere toplamda 20 bin dekar yeni sera yapıldığını belirterek, 2019’da yüzde 70 büyüme öngördüklerini söyledi. Kozan, 2000’li yıllara kadar Türkiye’de modern seraların kurulumunun tamamen yabancı firmalar tarafından yapılırken bugün ister plastik ister cam seraların tamamına yakınını yüzde 100 yerli olarak anahtar teslimi yapabildiğini dile getirdi.

Sektör olarak yeni pazarlara ulaşmada çok şanslı olduklarını belirten Kozan, dünyanın en büyük örtü altı (seracılık) sektör fuarı Grovvtech’in Antalya’da düzenlendiğini anımsattı. Grovvtech’in 27-30 Kasım tarihleri arasında 19’ncu kez Antalya’da yapılacağını belirten Kozan, 51 ülkeden alım heyeti temsilcilerinin, Türk seracılar ile ikili görüşmeler yapacağını kaydetti. Geçen yıl önemli hedef pazarlan olan Özbekistan’dan bir heyeti Growtech’te ağırladıklarını söyleyen Kozan, “Fuarla beraber yerli ve milli üretimle inşaa edilen seralarımızı yerinde gösterdik. Özbekistan, üç yıl içinde 10 bin hektar, 13 yılda ise 50 bin hektar modern sera kurmayı hedefliyor. Bu pazardan Türkiye olarak büyük bir pay alacağımızı düşünüyoruz. Pazarın en az yüzde 50’sine talibiz” dedi.