Savunma Sanayii Kobilere ve Girişimcilere İş Fırsatları Sunuyor

“SAVUNMA HARCAMALAR114 MİLYAR DOLAR”

Dünya ticaret hacminin 2016 yılında 41 trilyon dolara ulaştığım, bunun 1.7 trilyon dolarını savunma sanayi ticareti hacminin oluşturduğunu vurgulayan TOBB Türkiye Savunma Sanayi Meclisi Başkanı Yılmaz Küçükseyhan, yıllık savunma harcamalarının ise 1.7 trilyon dolar olduğunu kaydetti. Türkiye’nin 2016 yılında savunma harcamasını 14 milyar dolar düzeyinde olduğunu belirten Küçükseyhan, “Türkiye 2013 yılma kadar en çok savunma harcaması yapan 15 ülkeden biriydi. Zamanla bu listeden çıktı. Doların 2015’teki büyük çıkışı çok büyük darbe vurdu. Birçok projenin ertelenmesi ve yavaşlamasma neden oldu” diye konuştu.

KATMA DEĞERİ YÜKSEK ÜRÜNLER

Savunma sanayi ve havacılık alanında faaliyet gösterip, yatırım, istihdam, üretim ve ihracat değer zincirini destekleyen, Ar-Ge, inovasyon, tasarım ve mar-kalaşmaya değer veren şirketlere yönelik birçok destek programı uygulanıyor. Savunma sanayinin de aralarında bulunduğu yatırımlarda ürünlerin ticarileşmesi, proje bazlı ve vergisel bazda birçok destek veriliyor. Ar-Ge destek bütçesi 2018 yılında yüzde 1.2 artışla 2 milyar 781.8 milyon TL’ye yükselen TÜBİTAK, Türkiye Araştırma Alanı (TARAL) Programları kapsamında 1 milyar 360 milyon TL destek kullandıracak. 2018’de TÜBİTAK TARAL Programları kapsamında verilecek destekten en büyük payı 471.4 milyon TL ile Sanayi Ar-Ge Destek Programı alacak. Gelecekyıl Kamu Ar-Ge Destek Programı’na 250 milyon TL, Akademik ve Uygulamalı Ar-Ge Destek Programı’na 310 milyon TL, Savunma ve Uzay Ar-Ge Destek Programı’na 200 milyon TL, Bilim ve Teknoloji Farkındalığını Artırma Programı’na 55 milyon TL, Bilim İnsanı Yetiştirme ve Geliştirme Programı’na 53.6 milyon TL ödenek ayrılacak. 2018’de Ar-Ge ve Yenilik işbirliği Projeleri Destek Programı ile UİDB AB Proje Ödül Destek Programlan bütçesi ise 10’ar milyon TL olacak.

Yeniden yapılandırma sürecini tamamlamak için TBMM’deki yasa tasarısının yasalaşmasını bekleyen TÜBİTAK, 2018 yılında yeni bir destek sistemini hayata geçirecek. Yeni destek sistemi, Ar-Ge, yenilik ve girişimcilik alanındaki faaliyetleri desteklemek amacıyla Teknoloji ve Yenilik Destek Programlan Başkanlığı (TEY-DEB) tarafından yürütülen dokuz destek programı yerine geçecek. Açılan çağrılarla “Sanayi Çestekleri” ve “Arayüz Destekleri” verilecek. Bu desteklerle pazara başarıyla ulaşan, katma değeri yüksek ürün ve hizmetler sağlayan sanayi ar-ge ve yenilik proje destekleri ile bu desteklerin daha yaygın, etkili ve verimli kullanılabilmesi için özel sektör, üniversite ve kamu kurum kuruluşlarından ilgili paydaşlara arayüz destekleri sağlanacak. Çağrı konusu ve içeriğine uygun olarak desteklere, girişimci adayları, sermaye şirketleri, üniversiteler, araştırma kurumlan gibi çeşitli gerçek ve tüzel kişiler başvuru yapabilecek.

PATENT DESTEK PROGRAMI

TÜBİTAK’ın halen uygulamakta olduğu desteklerden 1602 Patent Destek Programı ile ürünlerin ticarileştirilmesine destek veriliyor. TÜBİTAK’ın Öncelikli alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı ile belirlenen öncelikli alanlarda hedef ve sonuç odaklı, izlenebilir hedefleri olan ve yurt içinde yapılan ar-ge projelerinin desteklenmesi, bu projeler arasında eşgüdüm sağlanması, orta ve büyük ölçekli projelerde üniversite-sanayi işbirliğinin geliştirilmesi hedefleniyor. TÜBİTAK’ın KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı ile ise KOBİ’lere yönelik strateji ve eylem planlarında geliştirilen temel strateji; KOBİ’lerin verimliliklerini, katma değer içindeki paylarının ve uluslararası rekabet güçlerinin artırılması esasına dayanıyor.

TÜBİTAK’ın Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı ile katma değer yaratan, Türkiye de yerleşik tüm sermaye şirketleri destekleniyor. Program kapsamında EUREKA, EUROSTARIS ,Avrupa Birliği Çerçeve Programları altında ortak proje çağrılarına çıkan programlar ve benzeri uluslar arası ortaklı Ar-Ge projelerini destekleniyor. TÜBİTAK’ın Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Projeleri Destekleme Programı’na katma değer yaratan, Türkiye’de yerleşik tüm sermaye şirketleri katılabiliyor. TÜBİTAK Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı ile firma düzeyinde katma değer yaratan özel sektör kuruluşlarının Ar-Ge çalışmalarını teşvik etmek ve bu yolla Programda sanayi kuruluşlarının Ar-Ge projelerine yüzde 60’a varan oranlarda hibe şeklinde destek veriliyor.

SANAYİ BAKANLIĞI PROGRAMLARI

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nm mevcut desteklerinden de savunma ve havacılık sanayinde faaliyet gösteren firmalar yararlanabiliyor. Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı (Tekno Yatırım) ve Rekabet Öncesi İşbirliği Projeleri Destek Programı bu destekler arasında yer alıyor. Bakanlık, tasarım yarışmalarında sergilenen tasarımların sahiplerinin tasarım tescil giderlerini hibe olarak destekliyor. Ayrıca Bakanlık, teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, teknoloji geliştirme bölgelerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projeleri ile Rekabet Öncesi İşbirliği ve Teknogirişim Sermaye desteklerinden yararlanılarak yapılan projeler ve özkaynaklarla geliştirilen Ar-Ge projeleri sonucunda ortaya çıkan mal ve hizmetlere sahip firmalara teknolojik ürün deneyim belgesi desteği veriyor. Bu destekle kamu ihalelerine iş bitirme belgesi sunamayan, ar-ge firmalarının kamu ihalelerine katılımının önü açılarak ar-ge faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ürünlerin ticarileşmesi sağlanıyor. Kamu ihalelerine katılım hakkı sağlanıyor.

KOSGEB’TEN DÖRT PROTOKOL

KOSGEB, 2018 yılında KOBİ’lere ve girişimcilere 700 milyon TL’si hibe olmak üzere 1.7 milyar TL destek kullandıracak. KOBİ ve girişimcilere kullandırdıkları desteklerde “erken ödeme” uygulaması başlatan KOSGEB, işletmelerde çarkların dönmesini sağlamak için yeni destek mekanizmalarını da art arta hayata geçirecek.

Geçen ay Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan KOBİ ayağım devraldığı Teknolojik Ürün Yatırım Destek Programı’m uygulamaya sokan KOS-GEB, önümüzdeki günlerde Stratejik Ürün Destek Programı’m açıklayacak. Cari açığın azaltılması hedefiyle geliştirilen yeni destek programıyla ithalatı yüksek ürünlerin Türkiye’de üretilmesi sağlanacak.

KOSGEB’in Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama Destek Programı ürünlerin ticarileştirilmesine yönelik destek çerçevesinde değerlendirilebilir. KOSGEB’in orta yüksek ve yüksek teknoloji alanlarındaki Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ürünlere yönelik üretim yatırımını desteklemek amacıyla oluşturduğu destek programıyla, ülke ekonomisine katma değer oluşturacak ürünler desteklenecek. KOSGEB, bu çerçevede geçen ay teknolojik ürünlerin Türkiye’de imalatı için SSM, TUSAS, Aselsan, Savunma ve Havacılık Sanayii imalatçıları Derneği (SASAD) ile protokol imzaladı. Program ile teknolojik ürün yatırımına yüzde 100 destek verilecek. Destek üst limiti 5 milyon TL olacak.

KOSGEB KOBİ’LERİN YANINDA

İşletmeler proje yapmadan da sadece bir başvuru ile de destekten yararlanabiliyor. KOSGEB, genel destek programı çerçevesinde KOBİ’lere hibe desteği veriyor. Bu programla proje hazırlama kapasitesi düşük KOBİ’lerin de mevcut KOSGEB desteklerinden faydalanması, KOBİ’lerin kaliteli ve verimli mal/hizmet üretmelerinin sağlanması, KOBİ’lerin rekabet güçlerini ve düzeylerini yükseltmek amacıyla genel işletme geliştirme faaliyetlerinin a teşvik edilmesi, KOBİ’lerin yurtiçi ve dışı pazar paylarını artırmak amacıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinin geliştirilmesi amacıyla işletmelerin desteklenmesi planlanıyor. Destek süresinin 36 ay olduğu programda dönemsel veya çağrı esaslı olarak başvuru yapılabiliyor. KOSGEB Genel Destek Programı altında 15 kalemde destek veriliyor.

KOSGEB İşbirliği-Güçbirliği Destek Programı çerçevesinde beş KOBİ’nin, orta, yüksek ve ileri teknoloji alanlarında gerçekleştirilebilecek projelerde en az üç KOBİ işbirliklerine destek veriyor. Destekle KOBİ’lerin bir araya gelerek ortak tedarik, ortak tasarım, ortak pazarlama, ortak laboratuar, ortak imalat, ortak hizmet sunumu ve benzeri konular ile orta-yüksek ve yüksek teknoloji alanlarında hazırlayacakları ortak imalata yönelik işbirliği-güçbirliği projelerini destekleniyor.

KOSGEB’in Ar-Ge, İnovasyon ve Endüstriyel Uygulama Destek Programı ile KOBİ’ler ve girişimciler destekleniyor. KOSGEB, KOBİGEL destek programı ise Türkiye’nin ulusal ve uluslararası hedefleri doğrultusunda, küçük ve orta ölçekli işletmelerin, ekonomideki paylarının ve etkinliklerinin arttırılması, KOBİ’lerin rekabet güçlerinin ve sağladıkları katma değerin yükseltilmesi amacıyla hazırlayacakları projeleri destekliyor.